Γιώργος Θεοτοκάς, Αργώ, Εκδόσεις Εστία

“Ανεξάρτητα από την καλλιτεχνική άποψη, η Αργώ έχει μια υπόσταση κοινωνική και ιστορική, ως χρονικό μιας εποχής εξαιρετικά ενδιαφέρουσας. Όταν περάσουν τα χρόνια και μπει οριστικά αυτή η εποχή στην ιστορία και αποκτήσει την αίγλη των περασμένων, το χρονικό θα κερδίσει κύρος. Δεν θα είναι μια ιστορική αναπαράσταση, που θα μπορεί να την κάνει όποιος θέλει, αλλά κάτι που θα ξαναγίνεται: η κατάθεση ενός αυτόπτη μάρτυρα […] Είναι άραγε ικανή να διαρκέσει; Θα δούμε. Νομίζω ναι […] έχω το προαίσθημα ότι θα σωθεί”. Αυτά είναι τα λόγια του ίδιου του συγγραφέα, ο οποίος προφητικά διέβλεψε την Αργώ ως ένα μυθιστόρημα διαχρονικό που άντεξε στον χρόνο και διαβάζεται ακόμα και σήμερα από όλες τις γενιές. Η επιτυχία του Θεοτοκά έγκειται στο γεγονός πως δεν αφηγείται απλά τη ζωή ανθρώπων της εποχής του αλλά μας παραδίδει και ένα εξαιρετικό μωσαϊκό, ένα πανόραμα της κοινωνικής πραγματικότητας της εποχής εκείνης.Περισσότερα

Massimo Recalcati, Η ώρα του μαθήματος, Εκδόσεις Κέλευθος

Έχοντας λάβει την κλασική παιδεία από τον Αριστοτέλη, ο Μέγας Αλέξανδρος είχε πει πως στους γονείς μου χρωστώ το ζην ενώ στους δασκάλους μου το ευ ζην. Αυτή την ξεχωριστή και τόσο διδακτική διατύπωση έρχεται να επιβεβαιώσει σε αυτό το βιβλίο του ο κορυφαίος ψυχαναλυτής Μάσιμο Ρεκαλκάτι, ο οποίος δυστυχώς, ενώ επρόκειτο να επισκεφτεί την Ελλάδα, τελικά λόγω κορονοϊου δεν μπόρεσε να έρθει. Η διδασκαλία και ο τρόπος προσέγγισής της είναι το κύριο θέμα που απασχολεί τον Ρεκαλκάτι, όντας και ο ίδιος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο όπου αναπτύσσει δικές του τεχνικές και μεθόδους μάθησης ώστε η περίφημη ώρα του μαθήματος να καταστεί μία ώρα δημιουργική και παραγωγική, τόσο για τον ίδιο όσο και για τους σπουδαστές.Περισσότερα

Matsuo Basho, Ο στενός δρόμος προς τα βάθη του Βορρά, Εκδόσεις Άγρα

Στον αιώνα των αλλαγών και της ανάπτυξης των γραμμάτων στην ευρωπαϊκή ήπειρο όπου πρωταγωνιστούσαν προσωπικότητες όπως ο Μολιέρος, ο Κορνέιγ, ο Ρακίνας αλλά και ο Λα Φονταίν με τους μύθους του, στην μακρινή Άπω Ανατολή λάμβανε χώρα σε παράλληλο χρόνο η ανάδυση μιας ποίησης και λογοτεχνίας που ενείχε φιλοσοφικά στοιχεία. Σε εντελώς διαφορετικό αφηγηματικό πλαίσιο, με εντελώς διαφορετική καλλιτεχνική προσέγγιση και εντελώς διαφορετικό περιεχόμενο και θεματολογία, ο Μπασο διαμορφώνει μία ιδιαίτερη σχολή σκέψης, δείγμα της οποίας είναι σαφώς ο δικός του στοχαστικός κόσμος. Ξεφεύγουμε πλέον από το ευρωπαϊκό πρότυπο αφήγησης και αναφοράς που γνωρίζουμε και οδηγούμαστε σε ένα άλλο σύμπαν πολύ πιο λιτό αλλά εξίσου μεστό και συμπαγές.Περισσότερα

Ζωρζ Μπερνανός, Ένα Έγκλημα, Εκδόσεις Utopia

Θα ξεκινήσω να σας παρουσιάσω αυτό το βιβλίο κάπως απροσδόκητα, αναφερόμενος σε ένα άλλο βιβλίο, αυτό της Lydie Sylvayre, Μην κλαις που το 2014 απέσπασε το σημαντικότερο βραβείο των Γαλλικών Γραμμάτων, το γνωστό βραβείο Γκονκούρ (κυκλοφορεί επίσης από τις εκδόσεις Utopia). Σε αυτό το βιβλίο πρωταγωνιστεί ο ίδιος ο Μπερνανός μέσα από μία πολύ δεξιοτεχνική αφήγηση που μας πηγαίνει πίσω στο 1936 και τον Ισπανικό εμφύλιο στον οποίο ο συγγραφέας τάχθηκε σθεναρά και ολόψυχα στο πλευρό των Δημοκρατικών που έδιναν την μάχη ενάντια στους Φασίστες του Φράνκο. Με λίγα λόγια, ο σπουδαίος αυτός συγγραφέας το πολύπλευρο και πολυσχιδές έργο του οποίου σήμερα ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να διαβάσει, απασχολεί και δικαίως τους σύγχρονους συγγραφείς και τους εμπνέει να το επαναξιολογήσουν μελετώντας το.Περισσότερα

Ερνάν Ριβέρα Λετελιέρ, Η αφηγήτρια ταινιών, Εκδόσεις Αντίποδες

“Στον σημερινό κόσμο της τεχνολογίας, μια αφηγήτρια ταινιών φαντάζει εξωπραγματική. Το σούρουπο, όταν φεύγουν με τ’ αμάξια τους για τις πόλεις τους, ξαναγίνομαι αυτό που είμαι: το φάντασμα ενός εγκαταλελειμμένου χωριού” εξομολογείται το κορίτσι που έμαθε να αφηγείται τις ταινίες που έβλεπε στον κινηματογράφο και η ίδια αναπαρήγαγε με εξαιρετική επιτυχία χαρίζοντας στους ακροατές και θεατές που συνέρρεαν για να την δουν και να την ακούσουν ένα υπέροχο πλούσιο θέαμα που και η ίδια δεν πίστευε ότι μπορούσε να προσφέρει. Αυτό έγινε πράξη χάρη στην ανάγκη για κάποιο εισόδημα, πρωτίστως όμως χάρη στο δικό της προσωπικό χάρισμα στην εξιστόρηση, στην ικανότητα να υποδύεται διαφορετικά πρόσωπα αλλά και χάρη στο γεγονός πως η τηλεόραση, το μέσο που ουσιαστικά έβαλε τέλος σε αυτό το θέαμα, δεν είχε διεισδύσει ακόμα τόσο μαζικά και ξαφνικά στις ζωές των ανθρώπων.Περισσότερα

Τζακ Λόντον, Το κάλεσμα της άγριας φύσης, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Πρόκειται αδιαμφισβήτητα για ένα από τα ομορφότερα βιβλία της εφηβείας μας, ένα βιβλίο που είναι επίκαιρο και ζωντανό όσο ποτέ, ένα βιβλίο σταθμός στις ζωές όλων μας. Είναι ένα βιβλίο διδακτικό, τώρα ειδικά που η άγρια φύση κατά κάποιο τρόπο παίρνει την εκδίκησή της για το γεγονός πως ο σύγχρονος άνθρωπος επιθυμεί να την εξουσιάσει ολοένα και περισσότερο δίχως να σκέφτεται πως παραβιάζει έναν χώρο όπου ο ίδιος δεν ανήκει. Ο Τζακ Λόντον με περισσή ευαισθησία μας καταδεικνύει πως το ένστικτο της άγριας φύσης είναι τόσο ισχυρό που δεν αντικαθίσταται με τίποτε άλλο και κανένας δεν μπορεί να το αναχαιτίσει όσο και αν προσπαθήσει, η προσπάθεια θα είναι μάταιη. Το κάλεσμα της Άγριας φύσης είναι το άλλο πρόσωπο του Ασπροδόντη, μέσω του οποίου ο Τζακ Λόντον δείχνει την αγάπη του για τον κόσμο, τον άγνωστο κόσμο των άγριων ζώων που υπακούν μόνο στους δικούς τους νόμους.Περισσότερα

Λουί Αραγκόν, Εκδόσεις Πλέθρον

Είναι ευχής έργον για κάποιον να πέφτει εκούσια στα δίχτυα της ποίησης και να βγαίνει από αυτήν ηρεμότερος και πιο γαληνεμένος, ακόμα πιο ρομαντικός και ακόμα πιο εμπνευσμένος. Με την ποίηση που πηγάζει από τα τρίσβαθα της ψυχής του ποιητή και ραντίζει με αυτήν λέξεις στο χαρτί τελείται μία ιεροτελεστία που εκκινεί με την κατάθεση των σκέψεών του, των συναισθημάτων του, των ενδόμυχων αγωνιών του. Ο Λουί Αραγκόν υπήρξε ένας από τους πιο επιφανείς και σημαίνοντες ποιητές σε παγκόσμια κλίμακα, ένας στρατευμένος διανοούμενος που με τον λόγο του έβαλε τα θεμέλια του κινήματος του υπερρεαλισμού και πάλεψε σθεναρά για τις ιδέες του, ιδέες που υπερασπίστηκε με την πολυεπίπεδη και πολυπρισματική του γραφή.Περισσότερα

Ρόμπερτ Λούις Στήβενσον, Δρ Τζέκυλ κος Χάιντ, Εκδόσεις Αίολος

Ο Mark Twain είχε πει κάποτε πως κλασικό είναι ένα βιβλίο που όλοι το επαινούν και κανείς δεν το διαβάζει. Ο Στήβενσον, στο μυθιστόρημα αυτό καταθέτει μία ιστορία, η οποία ξεπερνά κατά πολύ τα όρια ενός απλού μυθιστορήματος και αυτό γιατί ο συγγραφέας διεισδύει σε πεδία πολύ ευαίσθητα που αγγίζουν τα σύνορα της ψυχολογίας, της μεταφυσικής, της επιστήμης και της φιλοσοφίας. Πρόκειται για ένα βιβλίο που γράφτηκε στο μεταίχμιο μιας ολόκληρης εποχής, εκείνης που ξεκινά με την εκβιομηχάνιση της ευρωπαϊκής ηπείρου, με την έλευση της επιστήμης σε πρώτη προβολή, εκείνης που ο άνθρωπος πασχίζει να κατανοήσει και να ερμηνεύσει τις συνέπειες στη ζωή του. Δεν είναι ο μόνος ο Στήβενσον που καταπιάνεται με ένα τέτοιο θέμα, απλά εκείνος προσφέρει στην αφήγησή του μία δόση φόβου και τρόμου για την αλλαγή της φύσης του ανθρώπου.Περισσότερα

Claude Levi-Strauss, Από τον Μονταίνιο στον Μονταίνιο, Εκδόσεις Πόλις

Ειδικοί επιστήμονες και στοχαστές όπως ο Κλοντ Λέβι-Στρως με την εξαίρετη επιστημοσύνη του στο πεδίο της εθνογραφίας και της ανθρωπολογίας και όχι μόνο, είναι σήμερα όσο ποτέ αναγκαίοι, τα πονήματά του όπως αυτό εδώ παραμένουν οάσεις πολιτισμού και γνώσης μέσα στον κυκεώνα της ασυναρτησίας και της ασχετοσύνης που κυριεύει τους ανθρώπους. Αυτή η αναδρομή στο παρελθόν, σε ένα σπουδαίο παρελθόν συγγραφέων όπως ο Βολταίρος μπορεί και παίρνει ξανά σάρκα και οστά χάρη στον Κλοντ Λέβι-Στρως και ο αναγνώστης απολαμβάνει την πλούσια σε γνώση προσφορά. Δυστυχώς, η απώλειά του Κλοντ Λεβι-Στρως πριν μια δεκαετία περίπου κοστίζει στον κόσμο γιατί λείπει το βαθύ πνεύμα του, ο πλούτος και η ακεραιότητα της σκέψης του σε καιρούς δύσκολους και χαλεπούς.Περισσότερα

Thomas Mann, Η απατημένη, Εκδόσεις Κριτική

Οι άνθρωποι, όσα χρόνια και αν περάσουν, δεν θα σταματήσουν να διακατέχονται από το πάθος, τον πόθο και τον ερωτικό οίστρο, τον οποίο μάλιστα πολλές φορές πολύ δύσκολα μπορούν να ελέγξουν και να χαλιναγωγήσουν. Ο Τόμας Μαν, ο συγγραφέας του Μαγικού βουνού και του Θανάτου στη Βενετία, πραγματεύεται για μία ακόμα φορά αυτές τις φορτισμένες στιγμές της αδύναμης ανθρώπινης φύσης που δύσκολα υπόκειται σε κανόνες όταν η καρδιά ορίζει τις δικές της επιθυμίες και παρασύρεται από αυτές, είναι η ίδια η φύση που εδώ γίνεται το κυρίαρχο θέμα. Ο κόσμος που παρουσιάζει ο Τόμας Μαν δεν είναι ένας κόσμος μακρινός και άγνωστος, είναι σάρκα εκ της σαρκός του ανθρώπου που θέλει να ξεπερνά τα όριά του και να υπερπηδά όλα αυτά που φιμώνουν την ελευθερία του, ακόμα και όταν η ηθική είναι αντίθετη προς τις πράξεις αυτές.Περισσότερα

Ρίτσαρντ Φλάναγκαν, Σε πρώτο πρόσωπο, Εκδόσεις Ψυχογιός

Το Μονοπάτι  για τα Βάθη του Βορρά χάρισε επάξια στον Φλάναγκαν το βραβείο Booker το 2014 και αυτό αποδεικνύεται τόσο από τα προηγούμενα βιβλία του όσο και από τα επόμενα όπως είναι αυτό εδώ. Ένας συγγραφέας από μία χώρα, όχι παραδοσιακή δύναμη της λογοτεχνίας, καταφέρνει και εδραιώνεται σε μία εποχή που το βιβλίο περνά κρίση ταυτότητας αλλά κυρίως ποιότητας. Την ποιότητα αυτή αλλά και την δεξιοτεχνία της αφήγησης ο Φλάναγκαν την κατέχει και με το παραπάνω, αρκεί να διαβάσετε ένα από τα πολλά βιβλία του, ανάμεσα τους και αυτό εδώ. Πραγματεύεται ανοιχτά πολλά θέματα που σχετίζονται με την ύπαρξη του ανθρώπου, τις αναστολές του, τα ηθικά του διλήμματα, τα όρια του και άλλα πολλά ερωτήματα που δεν βρίσκουν εύκολες απαντήσεις. Ο συγγραφέας μας παρουσιάζει τη ζωή ενός ορατού αόρατου συγγραφέα, ενός συγγραφέα που βουτάει στη λάσπη για να μπορέσει να ορθοποδήσει και να εξασφαλίσει το μέλλον του στη ζωή αλλά και την συγγραφή.Περισσότερα

Λίον Φοϋχτβάνγκερ, Η Εβραία του Τολέδου, Εκδόσεις Νήσος

Ο Φοϋχτβάνγκερ παρουσιάζει σε αυτό το βιβλίο την ιστορία της μεσαιωνικής Ευρώπης, την ιστορία πάλης και μάχης ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, έναν πόλεμο που ποτέ δεν έπαψε να μας απασχολεί ακόμα και σήμερα. Είναι πασιφανές πως οι εποχές μπορεί να άλλαξαν, οι άνθρωποι όμως όχι και για αυτό η Καστίλη, το Τολέδο και η ευρύτερη περιοχή, γίνεται το θέατρο των συγκρούσεων και των αψιμαχιών μεταξύ των διάφορων βασιλείων της περιοχής για το ποιος θα ηγηθεί και ποιος θα κυριαρχήσει. Οι σταυροφορίες είναι εκείνη την εποχή η νούμερο ένα προτεραιότητα για την ενδυνάμωση της Χριστιανοσύνης μιας και ο κίνδυνος της επέλασης του Ισλάμ είναι ορατός, ειδικά σε εκείνο το σημείο της Ευρώπης.Περισσότερα