Michaël Fœssel, Υποτροπή 1938, Εκδόσεις Πόλις

Γαλλία ώρα μηδέν. Η ιστορία καλεί τους πολιτικούς ταγούς να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων σε μία πολιτική συγκυρία άκρως κρίσιμη και εύθραυστη. Η Γαλλία βρίσκεται στο σταυροδρόμι δύσκολων αποφάσεων φλερτάροντας από τη μία με το κομμουνιστικό μέτωπο και από την άλλη με φιλοναζιστικές πολιτικές χωρίς όμως και να το διατυμπανίζει. Οι άνθρωποι της εξουσίας αλλάζουν και οι Γάλλοι πολίτες υφίστανται τις συνέπειες αλλοπρόσαλλων πολιτικών και επικίνδυνων ελιγμών μέσα σε ένα περιβάλλον αστάθειας και αβεβαιότητας για το αύριο. Ο πόλεμος είναι προ των πυλών και οι ισορροπίες κρέμονται σε ένα σκοινί βρίσκοντας την Γαλλία στο μέσο να αμφιταλαντεύεται προς ποια μεριά να κλίσει. Έχοντας πια την μηχανή του χρόνου να μας μιλά, η ιστορική αναδρομή προσφέρει κάθε λογής ανάλυση και ορθώς.Περισσότερα

Μάϊκλ Ονταάτζε, Φώτα πολέμου, Εκδόσεις Πατάκη

Ο Γερμανός Καγκελάριος δήλωσε κάποτε το εξής: “Όποιος έχει δει τα μάτια ενός στρατιώτη ετοιμοθάνατου στο πεδίο της μάχης, θα το καλοσκεφτεί πριν ξεκινήσει έναν πόλεμο” ενώ από τη μεριά του ο κορυφαίος ζωγράφος έχοντας στο μυαλό του την προπολεμική Γερμανία – τυχαίνει να είναι και αυτός Γερμανός – είχε προχωρήσει στην παρακάτω χαρακτηριστική ρήση που έχει μείνει επίσης στην ιστορία και επιβεβαιώνει εμμέσως πλην σαφώς όσα ο συγγραφέας αφηγείται εδώ. “Όσο πιο τρομακτικός γίνεται ο κόσμος, τόσο η τέχνη γίνεται πιο αφηρημένη. Ενώ ένας ειρηνικός κόσμος παράγει ρεαλιστική τέχνη”. Δεν χρειάζεται πολύ ανάλυση για να αντιληφθεί κάποιος την τραγικότητα των στιγμών ενός πολέμου.Περισσότερα

Alejo Carpentier, Κοντσέρτο μπαρόκ, Εκδόσεις Εξάντας

Σε ένα σκηνικό βγαλμένο από άλλη εποχή, στην Βενετία του 18ου αιώνα όπου όλα θυμίζουν γιορτή με μασκαρεμένους, χαρμόσυνες μουσικές, ερωτικές περιπτύξεις και άλλα δρώμενα ο συγγραφέας χτίζει την ιστορία μιας συναυλίας μπαρόκ. Παρούσες οι προσωπικότητες του Βιβάλντι και του Χέντελ που μας εντάσσουν σε έναν κόσμο γιορτής, έναν κόσμο ξέφρενο σε ρυθμό, με πρωταγωνιστές ευγενείς και δούλους, λευκούς και μαύρους και με τον Καρπεντιέρ με τις μουσικές του γνώσεις να μας ταξιδεύει στον χρόνο μπερδεύοντας εκούσια τον ίδιο τον χρόνο και τις στιγμές του. Ποτέ μια συναυλία δεν ήταν τόσο εύηχη και ας είναι γραμμένη με λόγια! Ο γλαφυρός λόγος του συγγραφέα αγκαλιά με την ποιητικότητα και τις συνεχείς ανατροπές στην ιστορία δίνουν στο σύντομο αυτό μυθιστόρημα μία μοναδική σημασία.Περισσότερα

Γιώργος Θεοτοκάς, Αργώ, Εκδόσεις Εστία

“Ανεξάρτητα από την καλλιτεχνική άποψη, η Αργώ έχει μια υπόσταση κοινωνική και ιστορική, ως χρονικό μιας εποχής εξαιρετικά ενδιαφέρουσας. Όταν περάσουν τα χρόνια και μπει οριστικά αυτή η εποχή στην ιστορία και αποκτήσει την αίγλη των περασμένων, το χρονικό θα κερδίσει κύρος. Δεν θα είναι μια ιστορική αναπαράσταση, που θα μπορεί να την κάνει όποιος θέλει, αλλά κάτι που θα ξαναγίνεται: η κατάθεση ενός αυτόπτη μάρτυρα […] Είναι άραγε ικανή να διαρκέσει; Θα δούμε. Νομίζω ναι […] έχω το προαίσθημα ότι θα σωθεί”. Αυτά είναι τα λόγια του ίδιου του συγγραφέα, ο οποίος προφητικά διέβλεψε την Αργώ ως ένα μυθιστόρημα διαχρονικό που άντεξε στον χρόνο και διαβάζεται ακόμα και σήμερα από όλες τις γενιές. Η επιτυχία του Θεοτοκά έγκειται στο γεγονός πως δεν αφηγείται απλά τη ζωή ανθρώπων της εποχής του αλλά μας παραδίδει και ένα εξαιρετικό μωσαϊκό, ένα πανόραμα της κοινωνικής πραγματικότητας της εποχής εκείνης.Περισσότερα

Massimo Recalcati, Η ώρα του μαθήματος, Εκδόσεις Κέλευθος

Έχοντας λάβει την κλασική παιδεία από τον Αριστοτέλη, ο Μέγας Αλέξανδρος είχε πει πως στους γονείς μου χρωστώ το ζην ενώ στους δασκάλους μου το ευ ζην. Αυτή την ξεχωριστή και τόσο διδακτική διατύπωση έρχεται να επιβεβαιώσει σε αυτό το βιβλίο του ο κορυφαίος ψυχαναλυτής Μάσιμο Ρεκαλκάτι, ο οποίος δυστυχώς, ενώ επρόκειτο να επισκεφτεί την Ελλάδα, τελικά λόγω κορονοϊου δεν μπόρεσε να έρθει. Η διδασκαλία και ο τρόπος προσέγγισής της είναι το κύριο θέμα που απασχολεί τον Ρεκαλκάτι, όντας και ο ίδιος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο όπου αναπτύσσει δικές του τεχνικές και μεθόδους μάθησης ώστε η περίφημη ώρα του μαθήματος να καταστεί μία ώρα δημιουργική και παραγωγική, τόσο για τον ίδιο όσο και για τους σπουδαστές.Περισσότερα

Matsuo Basho, Ο στενός δρόμος προς τα βάθη του Βορρά, Εκδόσεις Άγρα

Στον αιώνα των αλλαγών και της ανάπτυξης των γραμμάτων στην ευρωπαϊκή ήπειρο όπου πρωταγωνιστούσαν προσωπικότητες όπως ο Μολιέρος, ο Κορνέιγ, ο Ρακίνας αλλά και ο Λα Φονταίν με τους μύθους του, στην μακρινή Άπω Ανατολή λάμβανε χώρα σε παράλληλο χρόνο η ανάδυση μιας ποίησης και λογοτεχνίας που ενείχε φιλοσοφικά στοιχεία. Σε εντελώς διαφορετικό αφηγηματικό πλαίσιο, με εντελώς διαφορετική καλλιτεχνική προσέγγιση και εντελώς διαφορετικό περιεχόμενο και θεματολογία, ο Μπασο διαμορφώνει μία ιδιαίτερη σχολή σκέψης, δείγμα της οποίας είναι σαφώς ο δικός του στοχαστικός κόσμος. Ξεφεύγουμε πλέον από το ευρωπαϊκό πρότυπο αφήγησης και αναφοράς που γνωρίζουμε και οδηγούμαστε σε ένα άλλο σύμπαν πολύ πιο λιτό αλλά εξίσου μεστό και συμπαγές.Περισσότερα

Ζωρζ Μπερνανός, Ένα Έγκλημα, Εκδόσεις Utopia

Θα ξεκινήσω να σας παρουσιάσω αυτό το βιβλίο κάπως απροσδόκητα, αναφερόμενος σε ένα άλλο βιβλίο, αυτό της Lydie Sylvayre, Μην κλαις που το 2014 απέσπασε το σημαντικότερο βραβείο των Γαλλικών Γραμμάτων, το γνωστό βραβείο Γκονκούρ (κυκλοφορεί επίσης από τις εκδόσεις Utopia). Σε αυτό το βιβλίο πρωταγωνιστεί ο ίδιος ο Μπερνανός μέσα από μία πολύ δεξιοτεχνική αφήγηση που μας πηγαίνει πίσω στο 1936 και τον Ισπανικό εμφύλιο στον οποίο ο συγγραφέας τάχθηκε σθεναρά και ολόψυχα στο πλευρό των Δημοκρατικών που έδιναν την μάχη ενάντια στους Φασίστες του Φράνκο. Με λίγα λόγια, ο σπουδαίος αυτός συγγραφέας το πολύπλευρο και πολυσχιδές έργο του οποίου σήμερα ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να διαβάσει, απασχολεί και δικαίως τους σύγχρονους συγγραφείς και τους εμπνέει να το επαναξιολογήσουν μελετώντας το.Περισσότερα

Ερνάν Ριβέρα Λετελιέρ, Η αφηγήτρια ταινιών, Εκδόσεις Αντίποδες

“Στον σημερινό κόσμο της τεχνολογίας, μια αφηγήτρια ταινιών φαντάζει εξωπραγματική. Το σούρουπο, όταν φεύγουν με τ’ αμάξια τους για τις πόλεις τους, ξαναγίνομαι αυτό που είμαι: το φάντασμα ενός εγκαταλελειμμένου χωριού” εξομολογείται το κορίτσι που έμαθε να αφηγείται τις ταινίες που έβλεπε στον κινηματογράφο και η ίδια αναπαρήγαγε με εξαιρετική επιτυχία χαρίζοντας στους ακροατές και θεατές που συνέρρεαν για να την δουν και να την ακούσουν ένα υπέροχο πλούσιο θέαμα που και η ίδια δεν πίστευε ότι μπορούσε να προσφέρει. Αυτό έγινε πράξη χάρη στην ανάγκη για κάποιο εισόδημα, πρωτίστως όμως χάρη στο δικό της προσωπικό χάρισμα στην εξιστόρηση, στην ικανότητα να υποδύεται διαφορετικά πρόσωπα αλλά και χάρη στο γεγονός πως η τηλεόραση, το μέσο που ουσιαστικά έβαλε τέλος σε αυτό το θέαμα, δεν είχε διεισδύσει ακόμα τόσο μαζικά και ξαφνικά στις ζωές των ανθρώπων.Περισσότερα

Τζακ Λόντον, Το κάλεσμα της άγριας φύσης, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Πρόκειται αδιαμφισβήτητα για ένα από τα ομορφότερα βιβλία της εφηβείας μας, ένα βιβλίο που είναι επίκαιρο και ζωντανό όσο ποτέ, ένα βιβλίο σταθμός στις ζωές όλων μας. Είναι ένα βιβλίο διδακτικό, τώρα ειδικά που η άγρια φύση κατά κάποιο τρόπο παίρνει την εκδίκησή της για το γεγονός πως ο σύγχρονος άνθρωπος επιθυμεί να την εξουσιάσει ολοένα και περισσότερο δίχως να σκέφτεται πως παραβιάζει έναν χώρο όπου ο ίδιος δεν ανήκει. Ο Τζακ Λόντον με περισσή ευαισθησία μας καταδεικνύει πως το ένστικτο της άγριας φύσης είναι τόσο ισχυρό που δεν αντικαθίσταται με τίποτε άλλο και κανένας δεν μπορεί να το αναχαιτίσει όσο και αν προσπαθήσει, η προσπάθεια θα είναι μάταιη. Το κάλεσμα της Άγριας φύσης είναι το άλλο πρόσωπο του Ασπροδόντη, μέσω του οποίου ο Τζακ Λόντον δείχνει την αγάπη του για τον κόσμο, τον άγνωστο κόσμο των άγριων ζώων που υπακούν μόνο στους δικούς τους νόμους.Περισσότερα

Λουί Αραγκόν, Εκδόσεις Πλέθρον

Είναι ευχής έργον για κάποιον να πέφτει εκούσια στα δίχτυα της ποίησης και να βγαίνει από αυτήν ηρεμότερος και πιο γαληνεμένος, ακόμα πιο ρομαντικός και ακόμα πιο εμπνευσμένος. Με την ποίηση που πηγάζει από τα τρίσβαθα της ψυχής του ποιητή και ραντίζει με αυτήν λέξεις στο χαρτί τελείται μία ιεροτελεστία που εκκινεί με την κατάθεση των σκέψεών του, των συναισθημάτων του, των ενδόμυχων αγωνιών του. Ο Λουί Αραγκόν υπήρξε ένας από τους πιο επιφανείς και σημαίνοντες ποιητές σε παγκόσμια κλίμακα, ένας στρατευμένος διανοούμενος που με τον λόγο του έβαλε τα θεμέλια του κινήματος του υπερρεαλισμού και πάλεψε σθεναρά για τις ιδέες του, ιδέες που υπερασπίστηκε με την πολυεπίπεδη και πολυπρισματική του γραφή.Περισσότερα

Ρόμπερτ Λούις Στήβενσον, Δρ Τζέκυλ κος Χάιντ, Εκδόσεις Αίολος

Ο Mark Twain είχε πει κάποτε πως κλασικό είναι ένα βιβλίο που όλοι το επαινούν και κανείς δεν το διαβάζει. Ο Στήβενσον, στο μυθιστόρημα αυτό καταθέτει μία ιστορία, η οποία ξεπερνά κατά πολύ τα όρια ενός απλού μυθιστορήματος και αυτό γιατί ο συγγραφέας διεισδύει σε πεδία πολύ ευαίσθητα που αγγίζουν τα σύνορα της ψυχολογίας, της μεταφυσικής, της επιστήμης και της φιλοσοφίας. Πρόκειται για ένα βιβλίο που γράφτηκε στο μεταίχμιο μιας ολόκληρης εποχής, εκείνης που ξεκινά με την εκβιομηχάνιση της ευρωπαϊκής ηπείρου, με την έλευση της επιστήμης σε πρώτη προβολή, εκείνης που ο άνθρωπος πασχίζει να κατανοήσει και να ερμηνεύσει τις συνέπειες στη ζωή του. Δεν είναι ο μόνος ο Στήβενσον που καταπιάνεται με ένα τέτοιο θέμα, απλά εκείνος προσφέρει στην αφήγησή του μία δόση φόβου και τρόμου για την αλλαγή της φύσης του ανθρώπου.Περισσότερα

Claude Levi-Strauss, Από τον Μονταίνιο στον Μονταίνιο, Εκδόσεις Πόλις

Ειδικοί επιστήμονες και στοχαστές όπως ο Κλοντ Λέβι-Στρως με την εξαίρετη επιστημοσύνη του στο πεδίο της εθνογραφίας και της ανθρωπολογίας και όχι μόνο, είναι σήμερα όσο ποτέ αναγκαίοι, τα πονήματά του όπως αυτό εδώ παραμένουν οάσεις πολιτισμού και γνώσης μέσα στον κυκεώνα της ασυναρτησίας και της ασχετοσύνης που κυριεύει τους ανθρώπους. Αυτή η αναδρομή στο παρελθόν, σε ένα σπουδαίο παρελθόν συγγραφέων όπως ο Βολταίρος μπορεί και παίρνει ξανά σάρκα και οστά χάρη στον Κλοντ Λέβι-Στρως και ο αναγνώστης απολαμβάνει την πλούσια σε γνώση προσφορά. Δυστυχώς, η απώλειά του Κλοντ Λεβι-Στρως πριν μια δεκαετία περίπου κοστίζει στον κόσμο γιατί λείπει το βαθύ πνεύμα του, ο πλούτος και η ακεραιότητα της σκέψης του σε καιρούς δύσκολους και χαλεπούς.Περισσότερα