Δημοσιεύτηκε στισ

Ο κόσμος και ο πλούτος της γραφής, ένα πολύτιμο αγαθό που δεν πρέπει με τίποτα να χαθεί

Γραφή, ό,τι πολυτιμότερο έχει γεννηθεί στον κόσμο εκτός από την πλάση την ίδια, αυτή η εφεύρεση του ανθρώπου είναι μία από τις πιο ιστορικές και από τις πιο πανάρχαιες που άλλαξε τον κόσμο. Η ιστορία της γραφής γεννιέται μέσα από την ανάγκη του ανθρώπου να καταγράψει σκέψεις και συλλογισμούς, να κοινωνήσει το πνεύμα. Στην αρχή αυτό επιτυγχάνεται χάρη στις περίφημες πινακίδες από πηλό όπου και αποτυπώνεται η γραφή, εκεί υπάρχει η δυνατότητα ο γραφέας να σβήνει και να ξαναγράφει νέο κείμενο όπως κάνουμε εμείς σήμερα στα τετράδια. Είναι τα ελληνικά αγγεία ένα τέτοιο παράδειγμα πάνω στα οποία χαράζονται γράμματα, ονόματα και έτσι έχουμε σήμερα 2500 χρόνια μετά να διαβάζουμε το ελληνικό αλφάβητο. Το ελληνικό αλφάβητο υπήρξε και υπάρχει μέχρι σήμερα χάρη σε έναν και μόνο άνθρωπο που κατάφερε να μετατρέψει τα διάσπαρτα σύμβολα και να δημιουργήσει από το μηδέν αυτό το αλφάβητο, το φοινικικό που αποτελεί συνάμα το ελληνικό. Και φυσικά δεν είναι μόνο αυτό, η Μεσοποταμία, η Ασσυρία, η Φοινίκη και τόσοι άλλοι πολιτισμοί πρωταγωνιστές. Και είναι μετά που η ιστορία συνεχίζεται ακατάπαυστα χάρη στις περγαμηνές, στον πάπυρο και στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, μία από τις σημαντικότερες βιβλιοθήκες της αρχαιότητας που δυστυχώς χάθηκε για πάντα μαζί με το υπερπολύτιμο περιεχόμενό της, μια απώλεια που πλήγωσε την πνευματική παρακαταθήκη του τότε γνωστού κόσμου.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ένας επίμονος, εμπνευσμένος και ακούραστος υπηρέτης και εργάτης της τέχνης και της ιατρικής (Γράμμα στον Αντόν Τσέχοφ)

Θα ξεκινήσω αν μου το επιτρέπεις με ένα απλό ερώτημα, μια απορία που με τρώει μέσα μου και ήθελα πάντα να σου απευθύνω όταν διάβαζα και τώρα δηλαδή που συνεχίζω να σε διαβάζω, τώρα που βλέπω τα έργα σου στο θέατρο και κάθε φορά μένω ενεός με αυτά που μας αφηγείσαι Αντόν. Τελικά μήπως με όλα αυτά που έγραψες καταδίκασες τον εαυτό σου αφού λύτρωνες τους άλλους και εσύ πάσχιζες να βρεις τις απαντήσεις που ποτέ δεν ήρθαν; Θα έχεις δίκιο να λες πως δεν ισχύει κάτι τέτοιο, πως δεν ισχύει ακριβώς για να είσαι πιο συγκεκριμένος μα θα έβρισκες πως θα μπορούσε να έχει μια κάποια λογική. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Vladimir Nabokov, Σκοτεινό αδιέξοδο, Εκδόσεις Αγγελάκη

Ο Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ όπως ο Μπαλζάκ, ο Λακλό και άλλοι συγγραφείς του 19ου αιώνα, μπορεί να θεωρηθεί ως ένας από τους διαμορφωτές της φιλοσοφικής λογοτεχνίας που πραγματεύεται το θέμα των σχέσεων και δη του έρωτα, γιατί ο Ναμπόκοφ δεν γράφει απλώς, αλλά παράλληλα στοχάζεται. Ο έρωτας είναι ικανός για όλα, έχει εκείνο το μαγικό ραβδί να συγχωρεί αλλά και να κατακεραυνώνει, να σμίγει μικρούς και μεγάλους εραστές σε ένα παιχνίδι δίχως τελειωμό, χωρίς αναισθητικό, σαν τα σύννεφα που χορεύουν στο ρυθμό του ήλιου και εκείνος λατρεύει να παίζει πίσω τους το δικό του κρυφτό μέχρι να τους αποκαλυφθεί. Ο έρωτας είναι λυτρωτικός, είναι επαναστατικός, έχει εκείνη την σκόνη που διώχνει πάνω από τους διστακτικούς το μικρόβιο της αμφιβολίας ακόμα και σε δύσκολες περιστάσεις.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

James Norbury, Το Μεγάλο Πάντα και ο Μικρός Δράκος, Εκδόσεις Διόπτρα

Η φιλία είναι μια ψυχή που κατοικεί σε δύο σώματα έλεγε ο Αριστοτέλης, η φιλία είναι μια υπέρτατη αξία, μια έννοια που καλύπτει το φάσμα της ανταπόδοσης, της καλοσύνης, της συμβουλής, της φροντίδας και της αγάπης μακριά από ιδιοτέλειες και μοχθηρίες παντός τύπου. Σε αυτό το βιβλίο παίρνει σάρκα και οστά η έννοια της φιλίας έτσι όπως τη γνωρίζουμε και μέσα από την ιστορία των Διόσκουρων, του Κάστορα και του Πολυδεύκη, οι οποίοι προσωποποιούσαν για τους Έλληνες την εντιμότητα, τη γενναιοψυχία, την τόλμη, την ευγένεια και την αρετή. Ήταν προστάτες των καραβιών και των ναυτικών. Οι Έλληνες τους λάτρευαν και τους τιμούσαν σαν θεούς, ενώ συχνά ζητούσαν από αυτούς συμπαράσταση και βοήθεια στις δύσκολες ώρες. Ήταν οι προστάτες και σωτήρες των θνητών όπως τους είχαν χαρακτηρίσει την εποχή εκείνη.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Μια γυναίκα αδάμαστη και γενναία που έκανε τη ζωή της τέχνη και την τέχνη ζωή (Γράμμα στη Φρίντα Κάλο)

Γεννημένη θηρίο πριν ακόμα γεννηθείς, πάλεψες για τη ζωή σου σα λιοντάρι και στάθηκες όρθια χωρίς τίποτα να σε καταπονεί. Ρημαγμένο το σώμα σου μα η ψυχή σου δε λυγίζει και η καρδιά σου αντέχει το βάσανο του πόνου, έναν πόνο που δεν σε κάμπτει και δεν σε αποτρέπει από το να ζωγραφίζεις, να χαίρεσαι τη ζωή, να τραγουδάς και να χορεύεις έτσι όπως εσύ ήθελες και λαχταρούσες, δίχως παύση μέχρι λιποθυμίας. Γιατί τι είχες να χάσεις αφού μέσα σου όλα είχαν χαθεί; Τι νόημα είχε να προσέχεις; Παντού έβλεπες λουλούδια χρωματιστά, παντού έψαχνες για την ανθρώπινη παράσταση, τον άνθρωπο είχες στην καρδιά σου και στη σκέψη σου και εσένα είχες για κύριο μοντέλο, την τραγωδία του ατυχήματός σου αλλά και το θάρρος, την τόλμη σου να μην παραδοθείς και να συνεχίσεις να βαδίζεις το δρόμο που ήταν η μοίρα σου, το ριζικό σου, το πεπρωμένο της υπόστασής σου. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ρόμπι Γουέισμαν, Το αγόρι από το Μπούχενβαλντ, Εκδόσεις Πατάκη

Η ιστορία του Άουσβιτς και του Νταχάου είναι αρκετά γνωστές και θλιβερές. Είναι γνωστά όλα αυτά που συνέβησαν σε όσους δυστυχώς πέθαναν υπό τις φρικιαστικές συνθήκες και τους περίφημους θαλάμους αερίων στους οποίους εισάγονταν για να εξοντωθούν και να εξολοθρευτούν. Είναι η ντροπή της ανθρωπότητας όλα αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και αναδεικνύουν τη βαρβαρότητα των ανθρώπων έναντι των ζώων που ποτέ δεν θα έκαναν τέτοιο κακό. Το Μπούχενβαλντ είναι ένας άλλος τόπος μαρτυρίου, ένα δείγμα του μαρτυρίου αυτού αποτελεί και αυτό το βιβλίο που ξεδιπλώνει την ιστορία των παιδιών, των αγοριών δηλαδή, Εβραιόπουλα στην πλειοψηφία τους, αγόρια ανήλικα, τα οποία βρέθηκαν εκεί φυλακισμένα να εργάζονται αντί να απολαμβάνουν ως παιδιά την παιδική τους τρυφερή ηλικία. Ο Ρόμπι Γουέισμαν καταθέτει άλλη μία πτυχή από τις πολλές άγνωστες ιστορίες που μας απασχολούν σχετικά με αυτή την περίοδο.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Κωνσταντίνα Αρμενιάκου, Οι ιππότες της ελευθερίας, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Ο εθνικός ύμνος της Γαλλίας, η επονομαζόμενη και Μασσαλιώτιδα, είναι η κραυγή αγωνίας ενός λαού που ποθεί την ελευθερία του απέναντι στην ασυδοσία της αριστοκρατίας που απολαμβάνει μόνη της τα οφέλη του πλούτου και ο λαός πίσω απομονωμένος και παραμερισμένος ζει στη φτώχεια και την ανέχεια υπό άθλιες συνθήκες. Μέσα στο πλαίσιο αυτής της ατμόσφαιρας το αίτημα των Ελλήνων ακούγεται πιο δυνατό από ποτέ, αφού όσοι ταξίδευαν στο εξωτερικό ασπάζονταν τις ιδέες του διαφωτισμού. Σε όλη την Ευρώπη οι διανοούμενοι Έλληνες που τόσα χρόνια βλέπουν την πατρίδα τους σκλαβωμένη να ζει κάτω από τον ζυγό του κατακτητή επιταχύνουν τη δράση τους και τις ενέργειές τους ώστε το πνεύμα της αθάνατης Γαλλικής Επανάστασης να διαδοθεί παντού και με αυτό το πνεύμα τροφοδοτείται και η ανάγκη των Ελλήνων για την ανεξαρτησία τους από τους Οθωμανούς.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Natalie Jenner, Τζέιν Όστεν. Η αδελφότητα, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα

Η συγγραφέας, με το καλημέρα της σταδιοδρομίας της μπορεί να είναι περήφανη για το αποτέλεσμά της και αυτό, γιατί και μόνο η ιδέα να αφιερώσει το βιβλίο της στην Τζέιν Όστεν και στη μυθιστορηματική προσπάθεια διάσωσης του έργου μιας εκ των εμβληματικών γυναικών συγγραφέων, αξίζει τα συγχαρητήρια. Πέρα από αυτό λοιπόν και για δική μας ικανοποίηση, η συγγραφέας Τζένερ, μας χαρίζει ένα μυθιστόρημα βάλσαμο για μια εποχή που δείχνει να χάνεται μπροστά από τα μάτια μας, μια εποχή σίγουρα δύσκολη μα εντελώς διαφορετική από τη σημερινή και ευτυχώς πολύ πιο ρομαντική και συναισθηματική από τη σημερινή. Το βιβλίο αναφέρεται στη συγκρότηση μιας εξαιρετικής ομάδας, κάποιων σίγουρα επίσης ρομαντικών, οι οποίοι διακαώς παλεύουν και πασχίζουν να σώσουν την παρακαταθήκη της Τζέιν Όστεν ορμώμενοι από την ανιδιοτελή αγάπη και θαυμασμό για το έργο της.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ο Άγιος του μαρμάρου σμιλεύει και λυτρώνεται παρέχοντας στην ψυχή του δίοδο σωτηρίας (Γράμμα στο Γιαννούλη Χαλέπα)

Το μάρμαρο δούλευες μια ζωή και ήταν η συντροφιά σου, σε ονόμασαν Ροντέν της Ελλάδας και όχι άδικα. Ταπεινός, σεμνός και εργατικός πέρασες δύσκολη ζωή μπαινοβγαίνοντας στα ψυχιατρεία γιατί σε θεωρούσαν τον τρελό της κοινωνίας, έναν παράξενο τύπο που κανείς δεν καταλάβαινε μα και κανείς δεν ένιωθε το μεράκι σου, το πάθος σου για την τέχνη σου. Να μην ανησυχείς, τα ίδια έγιναν με τον Μπετόβεν, τον Σεζάν, τον Βαν Γκογκ και τόσους άλλους που διέπρεψαν δια της διαφορετικότητάς τους. Και στην Καμίγ Κλοντέλ που χανόταν στις σκέψεις της δεν είχε κανείς να τείνει χείρα βοηθείας. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Heinrich Wölfflin, Βασικές έννοιες της ιστορίας της τέχνης, Εκδόσεις Επίκεντρο

Το Βίντερτουρ είναι μία από τις όχι και τόσο γνωστές πόλεις της Ελβετίας και δεν είναι απαραιτήτως ένας προορισμός όσο η Γενεύη ή η Ζυρίχη. Ωστόσο, θέλγει τα βλέμματα, καθώς για τους λάτρεις της τέχνης είναι σημείο αναφοράς, γιατί σε αυτή την πόλη που γεννήθηκε ο Βόλφλιν, βρίσκεται μία από τις σημαντικότερες συλλογές έργων τέχνης στην Ευρώπη, μία από τις πλουσιότερες συλλογές. Όπως το Ααράου της Ελβετίας υπήρξε η πόλη όπου πέρασε τα νεανικά του χρόνια ο Αϊνστάιν και η πόλη όπου το σχολείο στο οποίο φοιτούσε τον έκρινε ακατάλληλο προς μάθηση, έτσι και το Βίντερτουρ είναι σημαντικό τοπόσημο γιατί ανέδειξε αυτόν τον κορυφαίο Ιστορικό τέχνης. Ο Βόλφλιν υπήρξε πολυγραφότατος και το έργο του “Κλασική τέχνη” είναι σημείο αναφοράς για τους ιστορικούς τέχνης και βασικό εργαλείο ανάγνωσης της τέχνης γενικότερα.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ανθολογία Ρομαντικών ποιητών, Εκδόσεις Κέδρος

Το βιβλίο αυτό αποτελεί εκδοτικό γεγονός για τα ελληνικά γράμματα, πρόκειται για μία δίγλωσση έκδοση εξαιρετικά δουλεμένη και συναισθηματικά φορτισμένη με όλον αυτό τον πλούτο των ρομαντικών ποιητών της Αγγλικής σχολής, μιας σχολής που συμπεριλαμβάνει τους πολύ οικείους σε εμάς Πέρσι Σέλλευ και Λόρδο Βύρωνα και βέβαια ονόματα κορυφαία της λογοτεχνίας αλλά και της τέχνης όπως ο μοναδικός Ουίλιαμ Μπλέηκ αλλά και ο Τζον Κίτς. Ουδείς μπορεί να λησμονήσει τον Κόλριτζ και τον Γουόρτζγουορθ. Όλοι αυτοί οι ποιητές και λογοτέχνες υπήρξαν επιφανή μέλη μιας σχολής που άφησε ιστορία και βέβαια δρούσε παράλληλα και με τις άλλες σχολές της Ευρώπης, μιας και το κίνημα του Ρομαντισμού είχε απλωθεί σε όλη τη Γηραιά ήπειρο και στόχευε στην επιρροή των συνειδήσεων και στην επιβράδυνση της παρακμής της ανθρώπινης φύσης.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Roger Robinson, Ένας φορητός παράδεισος, Εκδόσεις Κείμενα

Η δουλειά του παραδείσου, όπως έχει ονομάσει ο συγγραφέας ένα ποίημά του, αποστολή του παραδείσου, το καθήκον του παραδείσου, για να παραφράσω με ταπεινότητα τα όσα μας αναφέρει ο Ρόμπινσον “της μαύρης και μεγάλης νεκροφόρας δουλειά είναι ότι οδεύουμε από τη ζωή στον θάνατο να μας δείχνει”. Ο στίχος αυτός μπορεί και μας παραπέμπει στο Δάντη και στο δικό του παράδεισο, είναι ένας στίχος που μας θυμίζει το Χαμένο παράδεισο του Τζον Μίλτον. Αυτά τα δύο κορυφαία έργα ενδεχομένως να αποτέλεσαν και την έμπνευση, το ερέθισμα για τον σπουδαίο ποιητή και συγγραφέα που μας κάνει κοινωνούς ενός συγκλονιστικού έργου, που όχι τυχαία τιμήθηκε με το βραβείο Τόμας Έλιοτ το 2019. Γιατί η ποίηση πρεσβεύει ένα ταξίδι στα τρίσβαθα της ανθρώπινης ψυχής και είναι αφιερωμένη σε όλους όσοι έχουν τη διάθεση να μυηθούν στο σώμα της και το πνεύμα της.Περισσότερα