Δημοσιεύτηκε στισ

Οι σημερινές εταίρες του έρωτα και οι πόρνες στο έργο του Γκυ ντε Μωπασάν και του Τουλούζ-Λωτρέκ

Να είσαι πόρνη παραμένει το πιο αρχαίο επάγγελμα του κόσμου, ένα επάγγελμα που ποτέ δεν έσβησε και ευτυχώς ή δυστυχώς – υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις επ’ αυτού από ηθικής απόψεως – ποτέ δεν θα σβήσει διότι πάντα αυτές οι ιέρειες του έρωτα θα υπηρετούν τις ακόρεστες και αχόρταγες πολλές φορές ανδρικές ορέξεις, όχι δίχως τίμημα. Είναι εκείνες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή “εξυπηρέτησης” της ικανοποίησης των ορμονών του ανδρικού φύλου, το οποίο διψά για απόλαυση και ηδονή. Οι περισσότερες εξ’ αυτών ωθούνται από την ανάγκη να εργαστούν ναι μεν με όφελος ένα καθόλου αμελητέο χρηματικό έπαθλο καθώς παρασύρονται από το εύκολο χρήμα, ωστόσο το χρήμα που λαμβάνουν δεν είναι χωρίς προσωπικό και ψυχικό κόστος. Μάλιστα, το κόστος αυτό τις περισσότερες φορές είναι δυσβάσταχτο και σχεδόν μη μετρήσιμο διότι περνούν δια πυρός και σιδήρου, από τη μία χειραγωγούνται από τους προαγωγούς τους ενώ από την άλλη εξευτελίζονται από τους πελάτες τους και υποβάλλονται σε δοκιμασίες οι οποίες ουσιαστικά δεν αμείβονται όσα χρήματα και αν δεχτούν, όσα δώρα και αν λάβουν. Και τελικά τίθεται το ερώτημα, αξίζει όλο αυτό που περνούν, είναι ένας δρόμος χωρίς επιστροφή;Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ιζαμπέλ Ρίο Νόβο, Παριζιάνικος δρόμος μια βροχερή μέρα, Εκδόσεις Βακχικόν

“Είδα το Παρίσι περπατώντας το. Πώς βλέπεις μια πόλη όταν την περπατάς; Το οπτικό μου πεδίο άλλαζε συνέχεια, καθώς το εμπόδιζαν οι τοίχοι των κτιρίων ή απλωνόταν στον ανοιχτό χώρο των λεωφόρων, το διέκοπταν οι περαστικοί που έρχονταν προς την κατεύθυνσή μου, οι άμαξες που διέσχιζαν τον δρόμο μου, οι μεταλλικές κατασκευές των γεφυρών που λάμποντας στον ήλιο με θάμπωναν” γράφει για το έργο του ο επιφανής ζωγράφος Γκουστάβ Καγιεμπότ την προσωπογραφία του οποίου “φιλοτεχνεί” η συγγραφέας Ιζαμπέλ Ρίο Νόβο μέσα από μια πολύ ευρηματική αφήγηση καθώς η ίδια πρωταγωνιστεί ως η αφηγήτρια Συγγραφέας. Ο κόσμος της τέχνης των ιμπρεσιονιστών έχει μέσα από το βιβλίο την ιδιαίτερη τιμητική του καθώς παρελαύνουν περίοπτα πρόσωπα και φυσιογνωμίες όπως ο Μανέ, ο Μονέ, ο Πισαρό και τόσοι άλλοι που διαδραμάτισαν ηγετικό ρόλο στο καλλιτεχνικό πεδίο της εποχής.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Gustave Courbet, Γράμματα στους Γερμανούς, Εκδόσεις Ροές

Την εποχή της επέλασης του ναζισμού και έπειτα από τον βομβαρδισμό της κωμόπολης Γκερνίκα στην Ισπανία, στην χώρα των Βάσκων, μια ομάδα Γερμανών αξιωματούχων επισκέφθηκαν το εργαστήριο του Πικάσο στο Bateau Lavoir. Εκεί αντίκρυσαν τον περίφημο πίνακα και ρώτησαν αφελώς τον Πικάσο αν αυτός είχε φιλοτεχνήσει, αν εκείνος είχε κάνει αυτό το έργο. Η απάντηση ήταν αποστομωτική εκ μέρους του ζωγράφου, ο οποίος και τους απάντησε πως όχι, εσείς το κάνατε. Είναι μία ανέκδοτη ιστορία από τις πολλές που κυκλοφορούν και μαρτυρούν τον πρωταρχικό ρόλο των καλλιτεχνών στον ευρύτερο κοινωνικό και πολιτικό χώρο, καθώς οι δημιουργοί, ζωγράφοι, ποιητές, γλύπτες, λογοτέχνες, μουσικοί δεν είναι ξένα σώματα, είναι ενεργά μέλη μιας κοινωνίας από την οποία άλλωστε επηρεάζονται άμεσα και από την οποία αντλούν θεματολογία για τα έργα τους, συμμετέχουν στο γίγνεσθαι.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Δοσμένος στο χρώμα και ταγμένος στο σχήμα υπηρέτησε μέχρι τέλους την ζωγραφική με αίσθημα στοργής σαν να ήταν παιδί του (Γράμμα στον Νικολά ντε Σταλ)

“Αυτό που επιχειρώ είναι μία συνεχή ανανέωση, πραγματικά συνεχή και αυτό δεν είναι κάτι εύκολο. Γνωρίζω πως η ζωγραφική μου έχει διάφορες μορφές, βιαιότητα, ένα συνεχές παιχνίδι δύναμης, είναι ένα πράγμα εύθραυστο με την έννοια του ωραίου, του μεγαλειώδους. Είναι εύθραυστη όπως η αγάπη” έγραφες το 1954, έναν χρόνο πριν αφήσεις την τέχνη της ζωγραφικής πιο φτωχή και από το κοριτσάκι με τα σπίρτα. Και ήσουν μόλις 41 χρονών Νικολά, τόσο νωρίς, τόσο απροσδόκητα, τόσο απρόσμενα, τόσο μοιραία. Και όμως είχες καταφέρει πολλά, να γοητεύσεις δίχως άλλο το κοινό και τους κριτικούς, να εδραιώσεις την θέση σου στους καλλιτεχνικούς κύκλους και να ξεχωρίσεις, να καταστείς ένα νέο παιδί θαύμα της ζωγραφικής, ένας αυθεντικός εκπρόσωπος του χρώματος και του σχήματος που με τόσο πάθος και λαχτάρα πάντα χρησιμοποίησες για να φιλοτεχνήσεις και να χαρίσεις αυτά τα μοναδικά και επιβλητικά τοπία. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Εκκεντρικός και ιδιότροπος χαρακτήρας, βρέθηκε σε μόνιμη καλλιτεχνική διέγερση και σε συνεχή ερωτικό οίστρο ενώ επένδυσε στην τέχνη της διαφορετικότητας όλο του το είναι (Γράμμα στον Σαλβαντόρ Νταλί)

Όταν σε ρωτούσαν αν έπαιρνες ναρκωτικά έλεγες εγώ ο ίδιος είμαι τα ναρκωτικά. Είσαι εκείνος επίσης που κλήθηκες να απαντήσεις στην ερώτηση αν είσαι τρελός και εσύ έδωσες αποστομωτική απάντηση λέγοντας πως η διαφορά ανάμεσα σε έναν τρελό και σε μένα είναι πως εγώ δεν είμαι καθόλου τρελός. Πάντα καυστικός, πάντα στην πρώτη γραμμή, πάντα αδυσώπητα διαφορετικός. Έζησες εκείνη την απίστευτη δεκαετία του ’20 στο Παρίσι, τότε που ο ξέφρενος ρυθμός της νεότητάς σου σε βρήκε να ζεις την κινητή γιορτή για την οποία μιλούσε ο Έρνεστ Χέμινγουει, με τον οποίο συναντήθηκες. Όλο αυτό το πλέγμα αυτής της παρέας που διψούσε για ζωή και δημιουργία βρέθηκε εκεί την κατάλληλη χρονική συγκυρία. Από πάρτυ σε πάρτυ και από γιορτή σε γιορτή εκείνα τα χρόνια ήταν αξέχαστα τόσο για σένα όσο και για τους φίλους σου, τον Μπουνιουέλ, τον Γκρις, τον Ελυάρ, τον Μιρό, τα κορίτσια που πάντα σας συνόδευαν γιατί πυρ, γυνή και θάλασσα, τότε που συζητούσατε δίχως τέλος για ζωγραφική, για την ποίηση, για τον κινηματογράφο, για κάθε είδους ομορφιά που πλημμύριζε τότε τις ζωές σας. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Αυθεντική καλλιτεχνική φύση, βούτηξε στο ποτάμι της μοναχικότητάς του, βρήκε την Ιθάκη του και αναδύθηκε ως ο επίτιμος πατέρας της ζωγραφικής του 20ου αιώνα (Γράμμα στον Πολ Σεζάν)

Ο Ρίλκε ήταν αυτός που έγραψε για σένα, σε εκθείασε ως τον ποιητή του χρώματος και ύμνησε την αγιοσύνη της ζωγραφικής σου, ήταν αυτός που αφιέρωσε κομμάτι της ζωής του για να καταγράψει τις σκέψεις του για σένα, να καταγράψει την φιλοσοφία της ζωής σου και την ουσία της πίσω από όσα φιλοτέχνησες και όσα έζησες Πολ. Η Μεσόγειος υπήρξε το θέατρο της έμπνευσής σου, τα περίφημα τοπία της Νότιας Γαλλίας και το Εστάκ πιο συγκεκριμένα ως γεωγραφικό τοπόσημο αποτέλεσε ένα σημείο αναφοράς και παράλληλα μια αέναη πηγή έμπνευσης. Αυτή η πολύτροπος μούσα, η μητέρα και η Αφροδίτη με τα αστραφτερά της μαλλιά που σπέρνουν άρωμα μεθυστικό σου χάρισε μοναδικές στιγμές ζωγραφικής ηδονής για να χαθείς εκεί μέσα, σαν ξεχασμένος θεός στον Όλυμπο. Μπορεί να σου χάρισε λίγο από την αίγλη της, την απλότητά της, την αλήθεια της μα εσύ ήσουν κατενθουσιασμένος, ρούφηξες κάθε γνώση που σου προσέφερε, στάθηκες απέναντί της υπέροχα μονάχος και την έκανες εικόνα και χρώμα με οδηγό τις αισθήσεις σου.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ζωγραφικά θεόσταλτος και γνήσια θρήσκος μεγαλούργησε εκτός του τόπου του, μια ζωή αφοσιωμένος στην τέχνη του, μια ζωή βουτηγμένος στο χρώμα υμνώντας τον άνθρωπο (Γράμμα στο Δομήνικο Θεοτοκόπουλο)

Η τέχνη λένε πως παράγει τέχνη, έτσι και η ζωγραφική φέρνει ζωγραφική, τα έργα ετοιμάζουν τα επόμενα που θα ακολουθήσουν, κάθε κύκλος κλείνει για να ανοίξει ένας άλλος, σαν τον κύκλο της ζωής και της φύσης που ποτέ δεν σταματά. Δομήνικε υπήρξες λοιπόν η συνέχεια των ανθρώπων που έδρασαν στον ίδιο χώρο με σένα πριν αιώνες και δημιούργησαν, εποίησαν τέχνη. Δεν βρέθηκες τυχαία να μεγαλουργείς πλάι στον Τιτσιάνο που είδε σε σένα έναν άξιο συνεχιστή της δυτικής ζωγραφικής, έναν πιστό ακόλουθο μιας σπουδαίας τέχνης, αυτής της ζωγραφικής που με ζήλο υπηρέτησες όλη σου τη ζωή. Η ζωή σου έμελλε να συνυφανθεί με την θρησκευτική ζωγραφική αλλά με έναν τρόπο πολύ δικό σου και προσωπικό, μια προσήλωση στο θείο που μόνο εσύ μπορούσες να αναδείξεις. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Επιφανής ζωγράφος των μεγάλων και ένδοξων στιγμών έγραψε τη δική του ιστορία για να συγκεράσει τους πόνους της ψυχής του από μια ζωή δραματική γεμάτη απώλειες (Γράμμα στον Ευγένιο Ντελακρουά)

Γνώριζες τον Σταντάλ και συμφωνούσατε σθεναρά στο ότι χωρίς πάθος η τέχνη δεν αξίζει τίποτα. Την αγάπησες σφόδρα την τέχνη, το έχουμε καταλάβει από τα θεσπέσια έργα. Τι πάθος για τον άνθρωπο, την ιστορία, τα γεγονότα, ζωσμένος από έρωτα για την ζωγραφική ήσουν Ευγένιε. Ο Σταντάλ έπαθε το σύνδρομο που τελικά πήρε το όνομά του όταν στη Ρώμη εκστασιάστηκε από τις εντυπώσεις της αιώνιας πόλης και ξεχείλιζε το μυαλό του από θαυμασμό για όλα αυτά που έβλεπε γύρω του. Και τα δικά σου έργα όταν σήμερα τα αντικρύζω το ίδιο νιώθω, μια ακατάπαυστη μανία να τα λαχταρώ για αυτό που δείχνουν, όλη αυτή την αγάπη για αλήθεια παρά τα όσα τραγικά πολλές φορές απεικονίζουν αλλά έτσι είναι η ιστορία, αμείλικτη. Η δική σου έμπνευση έτυχε να γίνει αυτό που βλέπουμε εμείς σήμερα, ευτυχείς που υπήρξες. Έτσι και εσύ Ευγένιε, επίτρεψέ με τον εξελληνισμένο όρο του ονόματός σου καθώς στην Ελλάδα σε θεωρούμε δικό μας ζωγράφο, έγινες πια εικόνισμα στα μουσεία και όχι τυχαία, όχι άδικα φυσικά. Βλέπεις απεικόνισες την οδυνηρή Σφαγή της Χίου και την έξοδο του Μεσολογγίου, μιλώντας για τα καθ’ ημάς, τόσο έκδηλα και τόσο ζωντανά που όλοι νόμιζαν πως ήσουν εκεί παρών και παρατηρητής των γεγονότων. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ατρόμητη γυναίκα, θαρραλέο κορίτσι και εμπνευσμένη ζωγράφος υπήρξε από τις πρώτες γυναίκες ζωγράφους που έγραψαν ιστορία (Γράμμα στην Αρτεμιζία Τζεντιλέσκι)

Δεν φταις εσύ που έζησες σε μια τόσο σκληρή εποχή όπου οι γυναίκες δεν είχαν θέση στην κοινωνία, δεν είχαν άποψη γιατί τους απαγορευόταν, δεν είχαν το δικαίωμα να φέρουν αντιρρήσεις απέναντι στους άνδρες τους ακόμα και αν το δίκαιο τις έπνιγε μέχρι το κεφάλι, δεν είχαν δικαίωμα να διαφωνούν μαζί τους. Αναγέννηση λεγόταν η περίοδος, σίγουρα ναι μα όχι ακριβώς Αρτεμιζία, γνωρίζεις πολύ καλά τον πόλεμο εναντίον σου και τα όσα πέρασες με τον βίαιο και πραγματικά κακό παραλίγο σύζυγό σου, που σε βίαζε συστηματικά. Ο πατέρας σου όφειλε να σε προστατεύσει από ένα τέτοιο σύμφωνο και έχει και αυτός τις ευθύνες του στην απόφασή του αυτή. Ο βιασμός σου υπήρξε ένα γεγονός που σε διαπέρασε, που σε τραυμάτισε, που σε πλήγωσε θανάσιμα, ξέσκισε το μέσα σου και σκότωσε τον ψυχισμό σου. Δεν ήταν εύκολο να αποδείξεις στο ανδρικό δικαστήριο το γεγονός αυτής της πράξης γιατί όλοι είχαν πάρει το μέρος του βιαστή.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Στην υπηρεσία της τέχνης και του ανθρώπου ζωγράφισε τον πόνο και κυνηγήθηκε για την αλήθεια που πρέσβευε (Γράμμα στον Μικελάντζελο Μερίζι, τον επονομαζόμενο Καραβάτζο)

Μικέλε αγαπημένε, Μικέλε βλέπω τους θαυμαστούς πίνακές σου και ανατρέχω με συγκίνηση στη ζωή που πέρασες, αυτή τη δύσκολη ζωή γεμάτη εμπόδια αλλά γεμάτη με αφοσίωση στους ανθρώπους που ζωγράφισες, στους δικούς σου ανθρώπους, τους δικούς σου αγίους και αγίες. Είπες όσα περισσότερα μπορούσες και αναρωτιέμαι τι σκεφτόσουν τις νύχτες που οι εφιάλτες σε επισκέπτονταν, ποιες ερινύες πλήγωναν το είναι σου και βρισκόσουν σε μόνιμη αγωνία υπαρξιακή; Η εκκλησία μονίμως απέναντί σου και εχθρική απέναντι στο έργο σου, με μνησικακία και απέραντο μίσος σε καταπολέμησε σαν το μεγαλύτερο εχθρό της, σαν να ήσουν ο ίδιος ο διάβολος και όμως αυτό που τελικά βγαίνει ως συμπέρασμα Μικέλε είναι πως το έργο σου ήταν πολύ επικίνδυνο γιατί αποκάλυπτε αλήθειες και αυτό τους ενοχλούσε, ήθελαν διακαώς να γλιτώσουν από σένα.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Χαρισματικός δημιουργός και εμπνευσμένος ζωγράφος είδε το άστρο του να σβήνει θλιμμένος και καταρρακωμένος (Γράμμα στον Ανρί ντε Τουλούζ-Λωτρέκ)

Ήσουν ιδιοφυής, υπήρξες εμβληματική μορφή της εποχής σου, αναδείχτηκες αμέσως με τα υπέροχα έργα σου και είχες άστρο Ριρί, γιατί έτσι σε αποκαλούσε χαϊδευτικά η μητέρα σου, εκείνη που σε πρόσεχε μέχρι τελευταία στιγμή και νοιαζόταν για σένα. Πόσες φορές άλλωστε είχε έρθει να σε επισκεφθεί στο Παρίσι όπου μεγαλουργούσες. Μέσα στις νύχτες, τις ακούραστες νύχτες είχες πάντα το δικό σου τραπέζι στο καμπαρέ του Μουλέν Ρουζ, είχες την προνομιακή σου θέση και περνούσαν από μπροστά σου οι χορεύτριες του Μουλέν Ρουζ και μάγευαν τα μάτια σου. Μέσα στον πυρετό του καμπαρέ, των χειροκροτημάτων και της μουσικής εσύ σχεδίαζες ακατάπαυστα σαν σε κατάσταση μανίας. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Βασιλική Ρούσκα, Ο διάλογος του ιερού και της τέχνης στην ποιητική του Van Gogh, Εκδόσεις Αρμός

“Για να ζωγραφίσεις τη ζωή, πρέπει να καταλαβαίνεις όχι μόνο την ανατομία, αλλά και το πως νιώθουν και τι σκέφτονται οι άνθρωποι για τον κόσμο όπου ζουν. Ο ζωγράφος που κατέχει μόνο την τεχνική του και τίποτε άλλο, θα καταλήξει ένας πολύ επιφανειακός ζωγράφος” είχε πει κάποτε ένας μελετητής του Βαν Γκογκ. Φιλόσοφος της ζωής αλλά χτυπημένος από την τραγική του μοίρα, ο Ιπτάμενος Ολλανδός για να θυμηθούμε τον Βάγκνερ, κατάφερε στα λίγα χρόνια που έζησε να δημιουργήσει έναν μύθο αξεπέραστο γύρω από το όνομά του. Εν ζωή δεν επιβραβεύτηκε, δεν επιδοκιμάστηκε το έργο του, έφυγε με την πικρία της μη αναγνώρισης, έσβησε όμως με την πεποίθηση πως υπηρέτησε το πάθος του τόσο για τον άνθρωπο όσο και για την ζωγραφική.Περισσότερα