Μια σκοτεινή ζωγραφισμένη ζωή με παλέτα φωτός και καμβά στενοχώριας που ποτέ δεν ξεθώριασε (Γράμμα στον Ρέμπραντ Φαν Ριν)

Έγραψε για σένα και για τον τρόπο που ζωγράφιζες ένας εκ των σπουδαιότερων επιγόνων σου, ο επίσης βασανισμένος Βαν Γκογκ πως πρέπει να έχει πεθάνει κανείς πολλές φορές για να ζωγραφίσει έτσι. Έγραψε και ο Γκαίτε παρακαλώ πως ζω ολοκληρωτικά με τον Ρέμπραντ. Ναι για σένα λένε που ήσουν ταμένος στη ζωγραφική και στην οικογένειά σου και έκανες ό,τι περνούσε από το χέρι σου, το ζωγραφικό σου χέρι για να προσφέρεις όσα μπορούσες περισσότερα για να σταθείς στα πόδια σου. Έμεινες κυρίως γνωστός και ξακουστός για τις αυτοπροσωπογραφίες σου, οι οποίες και καταλαμβάνουν ένα μεγάλο φάσμα του μοναδικού σου έργου, μα δεν ήταν μόνον αυτές, ήταν και τα αμέτρητα έργα, έργα συναρπαστικά όπως η μοναδική τοπιογραφία που φιλοτέχνησες “Τρικυμία στη θάλασσα της Γαλιλαίας”, μα τι λεπτομερής αποτύπωση, τι υπέροχη απεικόνιση της αγριότητας των κυμάτων και των φοβισμένων πλην θαρραλέων επιβατών στο πλοίο που το μαστιγώνει το κύμα και ο καιρός. Περισσότερα

Μια γυναίκα αδάμαστη και γενναία που έκανε τη ζωή της τέχνη και την τέχνη ζωή (Γράμμα στη Φρίντα Κάλο)

Γεννημένη θηρίο πριν ακόμα γεννηθείς, πάλεψες για τη ζωή σου σα λιοντάρι και στάθηκες όρθια χωρίς τίποτα να σε καταπονεί. Ρημαγμένο το σώμα σου μα η ψυχή σου δε λυγίζει και η καρδιά σου αντέχει το βάσανο του πόνου, έναν πόνο που δεν σε κάμπτει και δεν σε αποτρέπει από το να ζωγραφίζεις, να χαίρεσαι τη ζωή, να τραγουδάς και να χορεύεις έτσι όπως εσύ ήθελες και λαχταρούσες, δίχως παύση μέχρι λιποθυμίας. Γιατί τι είχες να χάσεις αφού μέσα σου όλα είχαν χαθεί; Τι νόημα είχε να προσέχεις; Παντού έβλεπες λουλούδια χρωματιστά, παντού έψαχνες για την ανθρώπινη παράσταση, τον άνθρωπο είχες στην καρδιά σου και στη σκέψη σου και εσένα είχες για κύριο μοντέλο, την τραγωδία του ατυχήματός σου αλλά και το θάρρος, την τόλμη σου να μην παραδοθείς και να συνεχίσεις να βαδίζεις το δρόμο που ήταν η μοίρα σου, το ριζικό σου, το πεπρωμένο της υπόστασής σου. Περισσότερα

Λουίτζι ντε Πασκάλις, Η σφραγίδα του Καραβάτζο, Εκδόσεις Αίολος

Πρόκειται για ένα από τα αμφιλεγόμενα πρόσωπα της ιστορίας της ζωγραφικής, όχι μόνο για την τέχνη του αλλά και την ίδια του την προσωπικότητα, για την πολυσχιδή του φυσιογνωμία, για το γεγονός πως ανέκαθεν υπήρξε ένα ανήσυχο πνεύμα και πέρασε μια ζωή το ίδιο ανήσυχη και αβέβαιη. Σήμερα, τον θαυμάζουμε και μένουμε άφωνοι μπροστά σε έργα, θρησκευτικά και μη, αντικρίζουμε τους πίνακές του και μένουμε πραγματικά ενεοί μπροστά σε αυτό το ζωγραφικό θαύμα που ακούει στο όνομα Μικελάντζελο Μερίζι ντα Καραβάτζο. Μοιάζει ο Καραβάτζο να είχε στήσει επί γης το δικό του έργο, στο οποίο ήταν και ο απόλυτος πρωταγωνιστής, ένα έργο που κανείς δεν γνώριζε το τέλος του παρά μόνον ο ίδιος και αυτό ακόμα δεν είναι σίγουρο, μιας και ήταν ένας άνθρωπος της περιπέτειας.Περισσότερα

Αέναα ερωτευμένος με τη γυναίκα, τη ζωή και το πινέλο (Γράμμα στον Αμεντέο Μοντιλιάνι)

Στη ζωή σου πάντα αγαπούσες. Ισχύει πως μεγάλωσες σε μια φτωχή οικογένεια και πως έζησες δύσκολες στιγμές. Εκεί στο Λιβόρνο, όπου γεννήθηκες, είδες από νωρίς ένα μαγικό όνειρο να λάμπει για σένα. Ως μικρός Αμεντέο ήσουν ένα γλυκό αγοράκι που κυκλοφορούσε ανέμελο και χαρούμενο γνωρίζοντας ίσως από τότε πως η ζωή είναι πολύ μικρή και οφείλουμε να την πιούμε ως την τελευταία σταγόνα, όπως τον αψίνθιο που θα έπινες μεγαλώνοντας χωρίς μέτρο. Περισσότερα

Οι σκέψεις ενός πολύ μοναχικού ανθρώπου (Γράμμα στον Βίνσεντ Βαν Γκογκ)

Βρίσκεσαι αντιμέτωπος με τις σκέψεις σου, μετέωρος στα λάθη που σου στερούν τον ύπνο σου. Τις σκέψεις που έχεις φορτωμένες στις πλάτες σου και σε κατατρέχουν από το πρωί μέχρι το βράδυ. Κάθε πρωί ξυπνάς με έναν ιδρώτα φόβου για την επέλαση της μέρας που έρχεται, για τις ενέργειες που σε περιμένουν και τις φοβάσαι, όπως το θηρίο τον θηριοδαμαστή του. Και αν δεν καταφέρεις να βγεις αλώβητος από τη μανία που ορίζει η μοίρα σου και τελικά νικηθείς, πως θα αντικρύσεις το άλλο βράδυ το άλλο σου μισό και πως η ψυχή σου θα καταλαγιάσει σε θάλασσα φουρτουνιασμένη; Περισσότερα

Με το βλέμμα στην ψυχή σε τόπο μαγικό (Γράμμα στον Πολ Γκωγκέν)

Έβλεπες τα μάτια της να λάμπουν στο φως! Γάργαρο νερό ήταν τα χείλη της! Ένα γοητευτικό σύνολο που σε συνέπαιρνε, καθώς την κοιτούσες σα να την ήταν μόνο δικιά σου για εκείνη τη μοναδική στιγμή. Και πράγματι δεν γνώριζες αν αυτή η απόλαυση της θεσπέσιας και υπέροχης ύπαρξης που τώρα αντίκριζες ενώπιόν σου ήταν πραγματικότητα ή όνειρο, χανόσουν στις σκέψεις και το μυαλό σου είχε πάρει φωτιά, χάρη σε αυτή την Αφροδίτη του Ουρμπίνο που σε γοήτευε και σε συγκλόνιζε συθέμελα. Τελικά, τι είναι αγάπη; παρά αυτό το ασύμβατο συναίσθημα που από τη μία καταλαγιάζει μέσα σου κάθε ανησυχία και από την άλλη ξεσπαθώνει κάθε επιθυμία για έρωτα δίχως όρια, δίχως επιφυλάξεις και δίχως σταματημό. Περισσότερα

Ιχνηλατώντας την τέχνη του 19ου και του 20ου αιώνα μέσα από δύο σπουδαία βιβλία, Εκδόσεις Επίκεντρο

Ο Πικάσο είχε γράψει κάποτε πως η τέχνη ξεπλένει από τη ζωή μας την σκόνη της καθημερινότητας ενώ ο Πάουλ Κλεε με την σειρά του και με κάπως σκωπτικό τρόπο έγραφε πως όσο πιο τρομακτικός γίνεται ο κόσμος τόσο πιο αφηρημένη θα γίνεται η τέχνη, γιατί σε έναν κόσμο ειρηνικό η τέχνη είναι ρεαλιστική. Αυτές είναι οι απόψεις δύο σπουδαίων ζωγράφων του 20ου αιώνα που με την σκέψη τους δίνουν το στίγμα του τι είναι τέχνη για αυτούς. Η τέχνη οφείλει να είναι ένα πεδίο γνώσης που θα μεταδίδεται με αγάπη προς τους πολλούς ώστε να μην καθίσταται μια επιστήμη που θα απευθύνεται σε μία ελίτ ανθρώπων. Η τέχνη πρέπει να είναι προσβάσιμη σε όλους, μικρούς και μεγάλους, φτωχούς και πλούσιους, γιατί μέσω της τέχνης η ψυχή θεραπεύεται και ηρεμεί.Περισσότερα

Άλλαν Πέρσυ, Φρίντα Κάλο: 60 μαθήματα για μια ελεύθερη ζωή, Εκδόσεις Πατάκη

Η ζωή της γυναίκας είναι αγάπη, πόνος και αφοσίωση είπε ο δάσκαλος Μπαλζάκ. Δεν υπάρχει καλύτερη ρήση που να αποτυπώνει τη ζωή της Φρίντα Κάλο, μίας από τις πιο υπέροχες αλλά και πονεμένες γυναίκες- παρουσίες που σημάδεψαν την τέχνη του 20ου αιώνα. Ο Άλλαν Πέρσυ, γνωστός για την σειρά βιβλίων με θέμα κορυφαίες προσωπικότητες, εδώ καταπιάνεται με μια γυναίκα σύμβολο που άφησε εποχή στον καλλιτεχνικό χώρο. Ο ίδιος βέβαια μέσα από την πολυτάραχη ζωή της μας προσφέρει μαθήματα που αντλεί από τα όσα η ίδια πέρασε. Πρόκειται για μια μαχήτρια της ζωής, ένα πλάσμα που  άντεξε στον πόνο και την θλίψη και με την τέχνη της βγήκε νικήτρια και μπόρεσε να κατακτήσει το παγκόσμιο στερέωμα.Περισσότερα

Gilles Deleuze, Φράνσις Μπέικον. Η λογική της αίσθησης, Εκδόσεις Πλέθρον

Ο σπουδαίος φιλόσοφος Ντελέζ γράφει ένα ξεχωριστό δοκίμιο για τον σπουδαίο ζωγράφο Φράνσις Μπέικον, μιλάει αποκλειστικά για τον ζωγράφο και για το έργο του με μία προσέγγιση πολύ στοχαστική, θέτοντας ερωτήματα και απορίες στις οποίες προσπαθεί να απαντήσει. Η κατάθεσή του αυτή που είναι έργο ζωής μιας και δεν μας έχει συνηθίσει να ασχολείται με θέματα τέχνης και μας παρακινεί να περιπλανηθούμε στα μονοπάτια μιας περιπέτειας, της «Μπεικονιάδας» από την οποία μόνο κερδισμένοι βγαίνουμε σαν ανακαλύπτουμε εκτός από όλες τις άλλες ιδιότητές του και αυτήν του φιλοσόφου Φράνσις Μπέικον. Κάθε δημιουργός που βάζει ένα λιθαράκι στο κτίσμα της γνώσης για την ανθρώπινη υπόσταση είναι αντικείμενο ευγνωμοσύνης από όλους εμάς που θα μας περιπλέξει, με την καλή πάντα έννοια, στα δίχτυα της διανόησής του: να αναλογιστούμε τα πεπραγμένα του και τα λόγια του.Περισσότερα

Κία Βάλαντ, Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι και οι γυναίκες, Εκδόσεις Νήσος

Δίχως άλλο οι γυναίκες του Λεονάρντο αποτελούν ένα πολύ σημαντικό και κομβικό μέρος του πλούσιου έργου του. Ο ακαδημαϊκός κανόνας στα χέρια του Λεονάρντο αλλάζει και εννοώ πως ο Λεονάρντο φέρνει τις γυναίκες στο προσκήνιο, εκεί δηλαδή που όφειλαν να βρίσκονται ως σύντροφοι και σύζυγοι, ως αδερφές, ως μητέρες και ως όντα ισότιμα με τον άνδρα, κάτι φυσικά που για την εποχή αποτελούσε σκανδαλώδη σκέψη. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως η μόνη ζωγράφος που τόλμησε να πάει ενάντια στο ρεύμα της εποχής υπήρξε η Αρτεμισία Τζεντιλέσκι με το απαράμιλλο θάρρος και την γενναιότητα που την διέκριναν. Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι λοιπόν, αυτός ο πολυμήχανος σύγχρονος Οδυσσέας της Αναγέννησης, υπηρέτησε την γυναίκα δια της τέχνης του μιας και ο ίδιος είχε μέσα του ένα μικρόβιο θηλυκής σχεδόν ευαισθησίας, αγαπούσε τις γυναίκες και είχε εντελώς άλλη αντίληψη από τους σύγχρονούς του.Περισσότερα

Ο κόσμος της ζωγραφικής και των δημιουργών αποκαλύπτεται μέσα από 9 και ένα ξεχωριστά βιβλία (Β’ Μέρος)

Η ζωγραφική ως τέχνη είναι αρχαιότατη, είναι μία τέχνη μοναδική και ιδιαίτερα σαγηνευτική στον τρόπο που απεικονίζονται πρόσωπα και αντικείμενα. Έχει βάθος στον χρόνο και ήδη προέρχεται από τότε που ανακαλύφθηκαν οι προϊστορικές απεικονίσεις στο περίφημο σπήλαιο Λασκώ, τοιχογραφίες που έχουν αποκληθεί ως “Καπέλα Σιξτίνα των τοιχογραφιών”. Μέσα στον χρόνο η ζωγραφική εξελίχθηκε, οι δημιουργοί καινοτόμησαν, πρωτοπόρησαν, επαναστάτησαν κατά μία έννοια. Ο κόσμος της ζωγραφικής πέρασε από διάφορες περιόδους με τα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα να γίνονται σημείο αναφοράς της, με τα κοινωνικά δρώμενα να απασχολούν τους δημιουργούς και εικαστικούς, με τη θρησκεία να επηρεάζει πολλούς από αυτούς αλλά και τη φύση να εμπνέει άλλους, χαρίζοντάς μας σε όλες τις περιπτώσεις πίνακες μοναδικής ομορφιάς.Περισσότερα

Ο κόσμος της ζωγραφικής και των δημιουργών αποκαλύπτεται μέσα από 9 και ένα ξεχωριστά βιβλία (Α’ Μέρος)

Η ζωγραφική ως τέχνη είναι αρχαιότατη, είναι μία τέχνη μοναδική και ιδιαίτερα σαγηνευτική στον τρόπο που απεικονίζονται πρόσωπα και αντικείμενα. Έχει βάθος στον χρόνο και ήδη προέρχεται από τότε που ανακαλύφθηκαν οι προϊστορικές απεικονίσεις στο περίφημο σπήλαιο Λασκώ, τοιχογραφίες που έχουν αποκληθεί ως “Καπέλα Σιξτίνα των τοιχογραφιών”. Μέσα στον χρόνο η ζωγραφική εξελίχθηκε, οι δημιουργοί καινοτόμησαν, πρωτοπόρησαν, επαναστάτησαν κατά μία έννοια. Ο κόσμος της ζωγραφικής πέρασε από διάφορες περιόδους με τα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα να γίνονται σημείο αναφοράς της, με τα κοινωνικά δρώμενα να απασχολούν τους δημιουργούς και εικαστικούς, με τη θρησκεία να επηρεάζει πολλούς από αυτούς αλλά και τη φύση να εμπνέει άλλους, χαρίζοντάς μας σε όλες τις περιπτώσεις πίνακες μοναδικής ομορφιάς.Περισσότερα