Μαρία Γκάινσα, Το οπτικό νεύρο, Εκδόσεις Opera

“Οι άνθρωποι δε θέλουν να πεθάνουν, γι’ αυτό και ανατρέχουν στην τέχνη: γιατί γνωρίζουν ότι θα τους δώσει ζωή” έχει πει πρόσφατα ο ζωγράφος Τζορτζ Κόντο με αφορμή μια έκθεσή του στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Η Μαρία Γκάινσα αφηγείται ιστορίες που είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τον ιδιαίτερο και μοναδικό κόσμο της τέχνης και κυρίως της ζωγραφικής. Σε όλες τις ιστορίες που αγγίζουν τα ανθρώπινα όρια, όμοια με εκείνα που και οι ζωγράφοι οι ίδιοι άγγιξαν, πρωταγωνίστρια είναι μια γυναίκα που κάθε φορά αφηγείται το παρόν με όπλο το παρελθόν μέσα από έναν έντονο συναισθηματισμό. Η ίδια αντλεί δύναμη από τους ζωγράφους με τους οποίους έρχεται νοερά σε επαφή και αφηγείται τις προσωπικές τους ιστορίες, ιστορίες που μοιάζουν να έχουν πολλά κοινά με τις ιστορίες των ηρώων της, αυτούς που η ίδια “ζωγραφίζει” και “απεικονίζει” μέσα από τις λέξεις της.Περισσότερα

Ο Βιβλιοπώλης και ο Εκλογικός αντιπρόσωπος, εκδόσεις Κριτική

Ο Βιβλιοπώλης του Σελινούντα του Roberto Vecchioni συναντά τον εκλογικό αντιπρόσωπο του Ίταλο Καλβίνο μέσα από μια κοινή παρουσίαση που σκοπό έχει να αναδείξει δύο εξαιρετικά δείγματα ιταλικής λογοτεχνίας. Πρόκειται για βιβλία των εκδόσεων Κριτική που συνεχίζουν την πορεία τους στην ποιοτική λογοτεχνία, τόσο την ελληνική όσο και την ξένη. Κοινή συνισταμένη των δύο βιβλίων το γεγονός πως και τα δύο κείμενα έχουν την ποιότητα εκείνη που κάποιος μπορεί να αναζητά σε ένα βιβλίο, τόσο τον στοχασμό για τα θέματα που αφορούν στον άνθρωπο όσο και την ικανοποίηση για την ανάγνωση. Τόσο ο βιβλιοπώλης όσο και ο εκλογικός αντιπρόσωπος αναδεικνύουν χαρακτήρες και πρωταγωνιστές μέσω των οποίων οι δύο συγγραφείς περνούν τα δικά τους μηνύματα και μας καλούν να δούμε τον κόσμο γύρω μας μέσα από το δικό τους προσωπικό πρίσμα.Περισσότερα

Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, Διαβολιάδα, Εκδόσεις Πλέθρον

“Οι περισσότερες ιστορίες, τα διηγήματα, τα μυθιστορήματα και τα θεατρικά του Μπουλγκάκοφ είναι χτισμένα πάνω σε μια παραδοξότητα ή και πάνω σ’ ένα πλέγμα παραδοξοτήτων. Ενεργούν δηλαδή στον συναισθηματικό και στον νοητικό μας κόσμο κυρίως μέσω της υπερβολής, μέσω της απρόσμενης εισβολής του αλλόκοτου”. Αυτά αναφέρει στην εισαγωγή του βιβλίου ο Αλέξης Ζήρας και μας προσφέρει μια γενική εικόνα για τον κόσμο του παραδόξου και του μεταφυσικού στον οποίο βουτάει δίχως αναπνευστική μάσκα ο Μπουλγκάκοφ ταράζοντας τα νερά στην μετεπαναστατική Ρωσία.Περισσότερα

Φερνάντο Πεσσόα, Η ώρα του διαβόλου και άλλα διηγήματα, Εκδόσεις Gutenberg

Πεσσόα

Με μοναδικό οδηγό τις ανησυχίες του, τις οποίες άλλωστε έχει καταγράψει και στο περίφημο “Βιβλίο της ανησυχίας” που επίσης κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις Εκδόσεις Gutenberg υπό την εξαιρετική μετάφραση όπως και εδώ της Μαρίας Παπαδήμα, ο Πεσσόα συνομιλεί με όλα αυτά που τον απασχολούν και τον κατακεραυνώνουν. Τα τρία διηγήματα διαπνέονται από την ίδια φιλοσοφία στην οποία διεισδύει καίρια και με τόλμη. Οι στοές της αγωνίας του και οι φωνές που του υπαγορεύουν όλα όσα καταγράφει εδώ είναι σημάδι της έντονης πνευματικής διεργασίας που τον διακατέχει. Ερημίτης, διάβολος και ναυτικός είναι τρία πρόσωπα που πηγάζουν από τον ίδιο του τον ψυχικό κόσμο, τρεις μορφές που τον κατατρέχουν και τον αναστατώνουν και για αυτό σπεύδει να ανοίξει διάλογο μαζί τους και να τις αντιμετωπίσει.Περισσότερα

Γεώργιος Βιζυηνός, Το μόνον της ζωής του ταξείδιον, Εκδόσεις Αιώρα

ΤΟ ΜΟΝΟΝ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ ΤΑΞΕΙΔΙΟΝ

Ο Γεώργιος Βιζυηνός παραμένει ένας από τους στυλοβάτες των ελληνικών γραμμάτων και της ελληνικής λογοτεχνίας, ένας ποιητής και λόγιος που κατέγραψε στα γραπτά του στιγμές και εικόνες από τα προσωπικά του βιώματα. Στο σύντομο βίο του κατάφερε να αφήσει παρακαταθήκη βιβλία όπως “Το αμάρτημα της μητρός μου”, “Αι συνέπειαι της ιστορίας” και πολλά άλλα τόσο σημαντικά για τα νεοελληνικά γράμματα. Στα βιβλία του, ο αναγνώστης και συνάμα μελετητής, διαβλέπει έναν έντονο αφηγηματικό κόσμο που ξεπροβάλλει και αναδεικνύεται η δραματικότητα των χαρακτήρων παράλληλα με μία αφηγηματική τεχνική, η οποία παραμένει μοναδική και αξεπέραστη. Ο λόγος του σε πρώτο πρόσωπο και η ολοζώντανη και σπαρταριστή γραφή του είναι τέτοια που μας εντάσσουν στα γραπτά του ως συμμέτοχους και κοινωνούς ενός βιζυηνικού σύμπαντος.Περισσότερα

Ρίτσαρντ Μπρότιγκαν, Η Έκτρωση, Εκδόσεις Ενύπνιο

Μπρότιγκαν

Πώς είναι δυνατόν μια φαινομενικά απλή ιστορία που αφηγείται τη ζωή ενός ζευγαριού να μπορεί να είναι ταυτόχρονα συγκινητική, ρομαντική, ανθρώπινη αλλά και περίτεχνα διασκεδαστική όσο και στοχαστική; Ο Ρίτσαρντ Μπρότιγκαν, με την εκκεντρική του αφηγηματικότητα και το ευφυές του πνεύματός του, κατάφερε στην “Έκτρωση” να χτίσει έναν κόσμο που εμπεριέχει αγάπη, τρυφερότητα, κατανόηση, συντροφικότητα, μέριμνα, συμπόνια. Περισσότερα

Zino Zini, Το συνέδριο των νεκρών, Εκδόσεις Έρμα

Τζίνι

“Επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία!” γράφεται στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο. Μια ευχή που ακόμα και σήμερα, σχεδόν 100 χρόνια μετά την έκδοση του βιβλίου αυτού που αναφέρεται στους νεκρούς του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, δεν έχει γίνει πράξη. Και πώς να γίνει πράξη όταν το ανθρώπινο γένος λυσσαλέα και ματαιόδοξα επιδίδεται σε πολέμους ανθρωποφάγους και βάρβαρους χωρίς κανένα νόημα και ουσία; Ο Τζίνο Τζίνι δημοσιεύει αυτό το βιβλίο/σύγγραμμα/καταγγελία το 1921 για να διατρανώσει την έντονη και σφοδρή αντίθεσή του στον πόλεμο που κατακρεουργεί συνειδήσεις, εξολοθρεύει ανθρώπους και αφανίζει λαούς. Αποτελεί πολύ σημαντική παρέμβαση από έναν άνθρωπο του στοχασμού και των γραμμάτων σε μια εποχή κρίσιμη και επιφέρει τα μέγιστα ως προς τον προβληματισμό και την περισυλλογή σχετικά με αυτό το ανελέητο μέσο που λέγεται πόλεμος. Περισσότερα

Ντύλαν Τόμας, Σκοτεινά παραμύθια, Εκδόσεις Ροές

Τόμας

Το άστρο του ποιητικού και αιρετικού Ντύλαν Τόμας διαφάνηκε από πολύ νεαρή ηλικία όταν παρατούσε το σχολείο για να επιδοθεί στο διάβασμα και όταν σε ηλικία μόλις 16 ετών έγραψε το πρώτο του ποίημα. Ο Ντύλαν Τόμας, τα διηγήματα του οποίου βρίσκουμε σε αυτήν την έκδοση να μεταφράζονται πρώτη φορά στα Ελληνικά, είναι ένας από τους καταραμένους συγγραφείς και ποιητές αφού έφυγε σε ηλικία μόλις 39 ετών, όπως άλλωστε και ο ποιητής Ρεμπώ από τον οποίο τόσο επηρεάστηκε ως προς το ύφος και την θεματολογία των γραπτών του. Περισσότερα

Bogdan Teodorescu, Το Στιλέτο, Εκδόσεις Πόλις

Τεοντορέσκου

“Μπορείς να τους ξεγελάς όλους για λίγο καιρό, λίγους όλο τον καιρό, αλλά όχι όλους όλο τον καιρό” είχε πει κάποτε ο Αβραάμ Λίνκολν, ο πολιτικός που κατάφερε να επιφέρει το τέλος της δουλείας στην Αμερική και τελικά δολοφονήθηκε. Οι πολιτικοί ταγοί και ο δημοσιογραφικός κόσμος της Ρουμανίας, οι συνωμοσίες και οι υπόγειες διαβουλεύσεις, οι ενδοκυβερνητικές και κομματικές συγκρούσεις είναι το κύριο πιάτο του συγγραφέα που με τρόπο ωμό και επίκαιρο μας περιγράφει μία πολιτική πραγματικότητα και έναν πόλεμο που έχει λάβει διαστάσεις Αρμαγεδδώνα. Περισσότερα

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ, Ο Μέγας Αλέξανδρος των Βυζαντινών, Εκδόσεις Gutenberg

αρβελερ

Βρισκόμαστε σε μία εποχή όπου το όνομα του Αλέξανδρου, του ξακουστού βασιλιά της Μακεδονίας, παραμένει στην επικαιρότητα και έχει προκαλέσει έριδες και διαξιφισμούς μεταξύ Ελλάδας και Σκοπίων γύρω από την περίφημη ονομασία της γείτονος χώρας. Ένα μείζον πολιτικό ζήτημα, το οποίο επαναφέρει για μια ακόμα φορά τον Αλέξανδρο σε πρώτο πλάνο, για άλλους λόγους από αυτούς με τους οποίου καταπιάνεται το βιβλίο. Ωστόσο, είναι τέτοια η προσωπικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τέτοιο το εκτόπισμά του ως στρατηλάτη και ηγέτη, τόσο σημαντική η στρατιωτική, πολιτική και πολιτιστική κληρονομιά του, τόσο δυνατή η επιρροή του στους επιγόνους και μεταγενέστερους Έλληνες και ξένους, τόσο εξαιρετικά δυνατός ο μύθος γύρω από το όνομά του και τον θάνατό του, που αναμφίβολα οι αναφορές στο πρόσωπό του ποτέ δεν έπαψαν να υπάρχουν και πολλοί θα διεκδικούν ένα κομμάτι από την ιστορία που έγραψε με την παρουσία του και το πέρασμά του.Περισσότερα

Anne-Catherine Riebnitzsky, Η σφαγή των χοίρων, Εκδόσεις Utopia

Riebnitzsky

Πώς να αφηγηθείς μια ολόκληρη ζωή όταν όλα γύρω σου είναι διαλυμένες αναμνήσεις που πασχίζεις να ξεπεράσεις; Πόσα να αντέξει μια μελανιασμένη από τις τραυματικές εμπειρίες ψυχή; Η ζωή της Λίζα είναι ένα μωσαϊκό αναμνήσεων και πληγών που την έχουν στιγματίσει και που προσπαθεί να ξεχάσει, αλλά για να γίνει αυτό οφείλει να καταθέσει όλα αυτά που της δέρνουν και της μαστιγώνουν την ψυχή. Είναι η ψυχή της καταβεβλημένη, όχι μόνο από τη ζωή στο μακρινό Αφγανιστάν, όπου υπηρετεί ως στρατιωτικός, εκεί όπου βιώνει καθημερινές σκιές βίας και ακόμα αντέχει γιατί τα έχει δει σχεδόν όλα. Είναι κυρίως από την παιδική ηλικία ο πόνος της και η εσωτερική της πληγή, σε αυτή την τόσο τρυφερή ηλικία που η χαρά πρέπει να υπερκερνά την λύπη, εκείνη βυθίζεται στη βία του πατέρα της και την αδιαφορία της μητέρας της.Περισσότερα

Δημήτρης Π. Κρανιώτης, Γραβάτα Δημοσίας Αιδούς, Εκδόσεις Κέδρος

Κρανιώτης

Πολλές φορές τείνουμε να διατηρούμε και να αναπαράγουμε κάποιες προκαταλήψεις για άτομα που ασκούν συγκεκριμένα επαγγέλματα, όπως, για παράδειγμα, για τους ιατρούς. Θεωρούμε ότι αντιμετωπίζουν με ψυχρό επαγγελματισμό τον πόνο και τον θάνατο, ενώ συχνά η ψυχρότητά τους υποκρύπτει κυνικότητα, έναν υπέρμετρο ρεαλισμό ή ακόμη και μια γενικευμένη έλλειψη ευαισθησίας.

Ευτυχώς,  τουλάχιστον όσον αφορά τον ιατρικό κλάδο, υφίστανται εξαιρέσεις που μας κάνουν να αναθεωρούμε μεταμελημένοι  τις -μάλλον αυθαίρετες- γενικεύσεις. Υπάρχουν άνθρωποι της Τέχνης, την οποία έχουν υπηρετήσει με συνέπεια, ευαισθησία και επιτυχία, ταυτόχρονα με την Ιατρική Επιστήμη. Έργο δύσκολο, αξιοθαύμαστο και -ίσως- στα μάτια των πολλών ασυμβίβαστο -και, γι’ αυτό, ακόμη πιο ξεχωριστό.

Την καινούρια ποιητική συλλογή ενός επιστήμονα ιατρού και ταυτόχρονα έγκριτου λογοτέχνη θα σας παρουσιάσω, αγγίζοντας με σεβασμό τους στίχους και τα βαθύτερα νοήματά τους, έτσι όπως τα προσέλαβα, πρωτίστως ως αναγνώστρια και δευτερευόντως ως κριτικός. Πρόκειται για το έργο «Γραβάτα δημοσίας αιδούς», του Δημήτρη Π. Κρανιώτη, από τη Λάρισα.Περισσότερα