Edgar Allan Poe, Οι φόνοι της οδού Μοργκ, Εκδόσεις Διόπτρα

“Κανένας άνθρωπος, το επαναλαμβάνω, δεν περιέγραψε πιο μαγευτικά τις εξαιρέσεις της ανθρώπινης ζωής και της φύσης, τη διακαή περιέργεια της ανάρρωσης ͘  το τέλος των εποχών με τα ενοχλητικά μεγαλεία, τους ζεστούς, υγρούς και ομιχλώδεις καιρούς, όταν ο νοτιάς μαλακώνει και χαλαρώνει τα νεύρα όπως τις χορδές ενός οργάνου, όταν τα μάτια γεμίζουν με δάκρυα που δεν προέρχονται από την καρδιά” γράφει ο ποιητής και μεταφραστής στα γαλλικά Σαρλ Μποντλέρ σε ένα αφιέρωμά του για τον εκκεντρικό και αινιγματικό Αμερικανό, με ευρωπαϊκό όμως πνεύμα, ποιητή και συγγραφέα. Αυτό είναι το απόσπασμα από ένα εκτενές αφιέρωμα, το οποίο ο αναγνώστης έχει τη μοναδική ευκαιρία να διαβάσει μαζί με ένα πιο σύντομο κείμενο του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, ο οποίος επίσης τον μετέφρασε στα ρωσικά. Και οι δύο αναλύουν τον άνθρωπο και δημιουργό Πόε με τον Μποντλέρ να ακτινογραφεί την μεγαλοφυΐα αυτού του εμβληματικού μα και καταραμένου ποιητή, συγγραφέα και στοχαστή θα τολμήσω να πω. Τα όσα αναφέρει ο Μποντλέρ μαρτυρούν έναν εμπνευσμένο καλλιτέχνη του λόγου με ψυχικές αντοχές ομορφιάς σπάνιες.Περισσότερα

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Η Φόνισσα, Εκδόσεις Μίνωας

Τι και αν πρόκειται για ένα από τα εμβληματικότερα και από τα πλέον αντιπροσωπευτικά συγγράμματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, η Φόνισσα αποτελεί σημείο αναφοράς για κάθε γενιά και για κάθε ηλικία και απαντά σε κάθε εποχή. Είναι τέτοια η γραφή και τέτοια η ιστορία του βιβλίου που ουδείς μπορεί να σταθεί ασυγκίνητος σε ένα έργο που έχει προκαλέσει πλείστες συζητήσεις αλλά και πάρα πολλά ερωτήματα, πολλά από τα οποία παραμένουν αναπάντητα. Γράφτηκε το 1903 και αφηγείται τη ζωή μιας γερόντισσας στο νησί της Σκιάθου από το οποίο κατάγεται και ο Παπαδιαμάντης. Είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας του νησιού μα ο καθρέφτης της κοινωνίας της εποχής επίσης καθώς μαθαίνουμε για τα ήθη, τα έθιμα, τον τρόπο ζωής, την ντοπιολαλιά των ανθρώπων του νησιού.Περισσότερα

Derek Raymond, Ήμουν η Ντόρα Σουάρεζ, Εκδόσεις Έρμα

Ένα καλό αστυνομικό μυθιστόρημα είναι αυτό που πηγαίνει πέρα από την απλή ανακάλυψη του δολοφόνου και την εξιχνίαση του εγκλήματος. Είναι αυτό που διαθέτει λογοτεχνική ευστροφία, αφηγηματικό ειρμό, αυθεντική και όχι επιτηδευμένη αγωνία, αυτό που με λίγα λόγια συνδυάζει αστυνομικό δαιμόνιο και χτίσιμο ευφάνταστων χαρακτήρων. Είναι πολλές φορές εμποτισμένο με κοινωνικές, ιστορικές, πολιτικές ή άλλες εκφάνσεις που αφορούν σε γεγονότα πραγματικά ή κοντά στην πραγματικότητα έτσι που να αιχμαλωτίζει τον αναγνώστη με μια αύρα μυστηρίου. Η τέχνη του αστυνομικού μυθιστορήματος ίσως να είναι και η πιο δύσκολη ως προς την σύλληψη των χαρακτήρων, την συνοχή και την εξιστόρηση με τέτοιο τρόπο που ο αναγνώστης να νιώθει πως το αστυνομικό που κρατά στα χέρια του δεν αντιγράφει μανιέρα αλλά διατηρεί την δική του προσωπική χροιά και ύφος.Περισσότερα

Elsa Triolet, Τριαντάφυλλα επί πιστώσει, Εκδόσεις Gutenberg

“Είχα βαρεθεί να ψάχνω μέσα μου το χρώμα και το νόημα των πραγμάτων. Ήθελα να με αφήσω να πέσω σαν μια φούστα, να σχηματίσω έναν κύκλο γύρω απ’ τα πόδια μου και να τον δρασκελίσω” θα εκμυστηρευτεί η συγγραφέας σε μια ομιλία της το 1957 όπου αρχίζει να επεξεργάζεται την εκκίνηση της συγγραφής της τριλογίας, πρώτο μέρος της οποίας θα αποτελέσει αυτό το βιβλίο. Η σπουδαία μορφή των γαλλικών γραμμάτων Έλσα Τριολέ είχε παντρευτεί το έτος 1938 και λίγο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος, διαβάζουμε στην εξαιρετικά εμπεριστατωμένη εισαγωγή της μεταφράστριας Κατερίνας Γούλα. Η Τριολέ λόγω της σχέσης της με τον Αραγκόν, αλλά και χάρη στον έμφυτο ταλέντο και την κλίση της στη γραφή, θα γίνει δεκτή μετ’ επαίνων στους λογοτεχνικούς και καλλιτεχνικούς κύκλους της εποχής μιας και ο Αραγκόν είχε υπάρξει πρωτοπόρος και ενεργό μέλος των σουρεαλιστών.Περισσότερα

Μιχαήλ Μητσάκης, Αθηναϊκαί σελίδες και τα διηγήματα Αυτόχειρ, Το φίλημα, Εκδόσεις Πατάκη

Η γραφή του άγνωστου στο ευρύ κοινό Μιχαήλ Μητσάκη αποτελεί σημαντική μαρτυρία για την αθηναϊκή ζωή αλλά και λογοτεχνική παρακαταθήκη για τα τέλη του 19ου αιώνα καθώς τα δύο διηγήματα που εμπεριέχονται σε αυτή την έκδοση προσφέρουν στον αναγνώστη την νοερή περιήγηση στα σοκάκια της κοινωνίας της εποχής καθώς και της ιστορικής μνήμης. Ο συγγραφέας, με το προσωπικό του απαράμιλλο ύφος, με την τολμηρή και ιδιαίτερα γοητευτική αφηγηματική του δεξιοτεχνία, ξεδιπλώνει μέσα από μια γλώσσα ξεχασμένη πια όλα αυτά που παρατηρεί στους περιπάτους και τις κοινωνικές του δραστηριότητες σκαλίζοντας το πνεύμα του καθώς στοχαζόμενος. Ο Μιχαήλ Μητσάκης ανήκει σε μια γενιά δημιουργών που αναδύονται από την κοινωνία, με ένα μεστό ταλέντο και μια έμφυτη κλίση στο γράψιμο, μία κλίση που καλλιεργείται μέσα από την κοινωνική παρατήρηση. Δεν είναι συγγραφέας επαγγελματίας, είναι ένας αυθεντικός εκπρόσωπος της τέχνης της γραφής που προκύπτει μέσα από την ενασχόλησή του με τον ρόλο του δημοσιογράφου, έναν ρόλο που υπηρέτησαν πολλοί λογοτέχνες, τόσο σύγχρονοί του όσο και μεταγενέστεροι.Περισσότερα

Ιβάν Τουργκένιεφ, Άμλετ και Δον Κιχώτης, Εκδόσεις Αρμός

Όταν ένας εκ των κορυφαίων λογοτεχνών όπως ο Ιβάν Τουργκένιεφ αποφασίζει να καταπιαστεί με δύο έργα εμβληματικά, τον Άμλετ και τον Δον Κιχώτη, τότε αυτό το τρίπτυχο, αυτή η συνάντηση δεν μπορεί παρά να είναι αποκαλυπτική και θεμελιώδης. Όπως αναφέρεται στον πρόλογο της έκδοσης από τον ίδιο τον μεταφραστή Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη, η ιδέα της συγγραφής αυτής της τόσο διεισδυτικής ανάλυσης εντυπώθηκε στον νου του Τουργκιένιεφ από πολύ νωρίς καθώς είχε, όχι άδικα, γοητευτεί από τα δύο πρόσωπα και πρωταγωνιστές των γνωστών πλέον έργων και είχε σκοπό να προχωρήσει στη δημοσίευση του κειμένου του. Ο ίδιος ο Τουργκιένιεφ εξάλλου σε μια επιστολή του αναφέρει χαρακτηριστικά πως ετοιμάζει ένα άρθρο για την σχέση Άμλετ και Δον Κιχώτη ήδη με ημερομηνία 3 Οκτωβρίου 1856.Περισσότερα

Rainer Maria Rilke, Ρέκβιεμ για μια φίλη, Εκδόσεις Sestina

Δεν θα ήταν υπερβολή να επαναλάβουμε πως η ποίηση μπορεί και είναι ικανή να σώσει αυτόν τον μάταιο κόσμο από την πεζότητα και την ανοησία του. Ο Ρίλκε, αυτός ο επιβλητικός ποιητής και συγγραφέας, είναι αναμφίβολα ένας από τους σωτήρες και ένας από τους εκφραστές της ποιητικής τέχνης, αυτής της τόσο αρχέγονης τέχνης που ξεκινά από τον Όμηρο τουλάχιστον για τον δυτικό κόσμο. Ο Ρίλκε ξεχύνεται σε έναν ποιητικό οργασμό όπου πρωταγωνιστούν η ανάμνηση και η νοσταλγία, ο θάνατος και η ανάμνηση αυτού, η χαμένη νοσταλγία ενός έρωτα ή ενός έρωτα που δεν τελεσφόρησε ποτέ και χάθηκε μια για πάντα. Εξάλλου, εκείνος είναι ο συγγραφέας του Ανεκπλήρωτου έρωτα και τόσων άλλων ιστοριών με βάση τον έρωτα που πληγώνει αλλά και γοητεύει αιώνες τώρα, είναι ο ποιητής που με συμβολισμούς και αλληγορίες καλεί τον αναγνώστη να προσπαθήσει να τον ερμηνεύσει.Περισσότερα

Jose Revueltas, Η τρύπα, Εκδόσεις Ακυβέρνητες πολιτείες

Η παρουσία του πολυπράγμονα συγγραφέα Χοσέ Ρεβουέλτας στη φυλακή όπου εκτυλίσσεται το μυθιστόρημα/μαρτυρία είναι και αυτή που το γεννά. Μόνιμος επαναστάτης και επικριτής ενός εκ των πιο σκληρών λατινοαμερικανικών δημοκρατιών, αυτής του Μεξικό – αυτό περί δημοκρατίας στο Μεξικό της δεκαετίας του ’50 και του ’60 είναι υπό ερωτηματικό – ο συγγραφέας ξεδιπλώνει μια ιστορία βγαλμένη από τα άδυτα της φυλακής όπου κρατείτο για τις ιδέες του. Οι λατινοαμερικανικές κοινωνίες στην πλειονότητά τους βίωναν και βιώνουν ακόμα και σήμερα πολύ δύσκολες και πολλές φορές απαράδεκτες συνθήκες καθημερινότητας με τη διαφθορά, την πολιτική αυθαιρεσία και τις δολοφονίες να είναι μέρος μιας κανονικότητας που μόνο κανονικότητα δεν είναι.Περισσότερα

John Keane, Σύντομη ιστορία της δημοκρατίας, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Ο πολύ σπουδαίος και επιφανής φιλόσοφος Κορνήλιος Καστοριάδης είχε γράψει πως η αρχαία Ελλάδα δεν είναι πρότυπο, ούτε μοντέλο προς μίμηση, όπως άλλωστε δεν μπορεί να είναι κανένα ιστορικό έργο σε οποιονδήποτε τομέα. Θεωρώ, όμως, ότι μπορεί να λειτουργήσει για μας σαν γονιμοποιό σπέρμα, δεδομένου ότι μας επιτρέπει να δούμε εν τη γενέσει τους πληθώρα στοιχείων πάντοτε επίκαιρων – μπορεί και πρέπει να είναι για μας κέντρισμα, έμπνευση και πηγή ιδεών. Μέσα από το παράδειγμα της Αρχαίας Ελλάδας αλλά όχι μόνο, ο Keane ξετυλίγει την ιστορία του πολιτεύματος που ονομάζεται δημοκρατία και προσφέρει στον αναγνώστη, μέσα από μια εμπεριστατωμένη και άρτια μελέτη, πλούτο και πληθώρα πληροφοριών για τον θεσμό που σήμερα απολαμβάνουν οι προηγμένες κοινωνίες ανά τον κόσμο. Η δημοκρατία ως πολίτευμα μπορεί να μην διεκδικεί δάφνες τελειότητας, έχει και αυτή τα τρωτά της σημεία, ωστόσο κατά κοινή παραδοχή είναι επαρκέστερο και αρτιότερο πολλών άλλων ειδών διακυβέρνησης και αυτό επί του πρακτέου.Περισσότερα

Γρηγόριος Ξενόπουλος, Στέλλα Βιολάντη, Εκδόσεις Ψυχογιός

Η ιστορία τρέχει παράλληλα με την λογοτεχνία και την επηρεάζει όπως επηρεάζει και τους συγγραφείς καθώς καλούνται να περιγράψουν το κοινωνικό πρόσημο που αφήνουν τα ιστορικά γεγονότα. Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος, αυτός ο σπουδαίος συγγραφέας που δεν αφήνει κανέναν ασυγκίνητο με τις αφηγήσεις του, στα διηγήματά του, τα μυθιστορήματά του και στα περίφημα θεατρικά του έργα μας χαρίζει τον πλούτο των βίων απλών και ευγενών ανθρώπων της εποχής του, μια ευκαιρία για μας να ανατρέχουμε στις περιγραφές του για να αντλούμε ηθογραφικά στοιχεία για το παρελθόν. Ο αναγνώστης νιώθει να ταξιδεύει σε ένα διαφορετικό περιβάλλον, σε μια άλλη ατμόσφαιρα που θυμίζει πίνακα ζωγραφικής. Εξάλλου, τα όσα ο Ξενόπουλος αφηγείται είναι ψυχογραφήματα μιας ολόκληρης εποχής που έχει περάσει σαφώς ανεπιστρεπτί. Η Στέλλα Βιολάντη είναι ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα της γραφής του και η νέα αυτή έκδοση συνδράμει στην αναγνωρισιμότητα του έργου του και στις νεότερες γενιές. Ο Ξενόπουλος είναι ένας ηθογράφος της εποχής του και κάθε εποχής, ένας μοναδικός και αξεπέραστος ψυχογράφος των ανθρώπινων αισθημάτων.Περισσότερα

Μπεατρίς Γουίλιαμς, Η δική μας γυναίκα στη Μόσχα, Εκδόσεις Μίνωας

Είναι πολλές οι ιστορίες που εκτυλίσσονται γύρω από τα συμβάντα που έλαβαν χώρα τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου, σε μια παγκόσμια και πολιτική σκακιέρα κρίσιμη και κομβική. Μην λησμονούμε τα όσα συνέβησαν κατά τη διάρκεια του πολέμου με κατασκόπους εκατέρωθεν να προσπαθούν να αντλήσουν και να εκμαιεύσουν πληροφορίες για τους εχθρούς, όλα αυτά υπό άκρα μυστικότητα. Η δραματικότητα των στιγμών είναι τέτοια που όλα όσα ξεδιπλώνονται εκείνη την περίοδο θα μαθευτούν πολύ αργότερα, χρόνια αργότερα, δεκαετίες αργότερα μέσα από τα αρχεία των μυστικών υπηρεσιών. Υπόγειες στοές επικοινωνίας, άνθρωποι που ακροβατούν στο σχοινί της ύπαρξης και της ανυπαρξίας λόγω πεποιθήσεων, πράκτορες που κινδυνεύουν με την ίδια τους τη ζωή, όλα είναι πιθανά σε ένα μωσαϊκό εξελίξεων που υπόσχεται αγωνία, φόβο και πολλές φορές τρομοκρατία συνειδήσεων.Περισσότερα

Heather Morris, Τρεις αδερφές, Εκδόσεις Κλειδάριθμος

Δεν θα παύουμε να διαβάζουμε συνέχεια νέες ιστορίες, νέα επεισόδια που αφορούν στα όσα έλαβαν χώρα στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Αυτή η συγκεντρωμένη φρίκη είναι και το θέμα του βιβλίου της Μόρις, η ιστορία τριών αδερφών που βίωσαν αυτό το ολέθριο φαινόμενο της συστηματικής και μεθοδικής εξολόθρευσης ανθρώπων. Τα όσα περιγράφονται στο βιβλίο είναι μόνο μερικά από όσα έλαβαν χώρα τόσο στο Άουσβιτς όσο και στο Μπιρκενάου, όπου κατά κύριο λόγο κατευθύνθηκαν γυναίκες κρατούμενες πολλές από τις οποίες οδηγήθηκαν στα βάρβαρα μέτωπα και στους θαλάμους αερίων. Τι κοινό θα μπορούσε να έχει το βιβλίο της Μόρις με τις Τρεις αδερφές του Τσέχοφ είναι προφανές αν και φυσικά δεν υπάρχει άμεση σχέση ως προς το θέμα, είναι μόνο η αναφορά σε γυναίκες, τρεις τον αριθμό. Ωστόσο, το δράμα των τριών αδερφών ενώνει την Μόρις και τον Ρώσο συγγραφέα σε μια συγκυρία ιδιαίτερα δύσκολη για τα τρία κορίτσια που βίωσαν την βαναυσότητα μένοντας όμως ενωμένες, τα δράματα δεν διαφέρουν πολύ μεταξύ τους. Όπως έγραψε άλλωστε και ο Τολστόι οι ευτυχισμένες οικογένειες μοιάζουν πολύ μεταξύ τους όμως για τις δυστυχισμένες οικογένειες η δυστυχία είναι μοναδική.Περισσότερα