Αναζητώντας τα αίτια και τη ρίζα του Ψυχρού πολέμου μέσα από 3 εξαιρετικά βιβλία

Ψυχρός πόλεμος ορίζεται ο παγωμένος, ο αντιεπικοινωνιακός, ο πολύ “υποβρύχιος” πόλεμος μεταξύ κυρίως δύο δυνάμεων που με την επαύριον του τέλους του Β’ Παγκοσμίου πολέμου αποφάσισαν πως δεν μπορούν να συνυπάρξουν υπό την ίδια παγκόσμια σκέπη και άρα οι σχέσεις τους μπήκαν κυριολεκτικά στον πάγο για να μην ξαναβγούν από τότε σχεδόν ποτέ. Ο λόγος για τις ΗΠΑ και την Σοβιετική Ένωση, δηλαδή από την μία την υπερδύναμη που είχε πάντα ρυθμούς ανάπτυξης χάρη στα οικονομικά επιτεύγματά της και από την άλλη την πάλαι ποτέ κραταιά δύναμη που προκαλούσε φόβο και τρόμο για τα κρυμμένα πυρηνικά όπλα. Η τελευταία μάλλον αποτέλεσε μία φούσκα αφού, όπως αποδείχθηκε περίτρανα εκ των υστέρων, κατέρρευσε εν μια νυκτί στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και συμπαρέσυρε στο διάβα της όλες τις χώρες, και ήταν πολλές αυτές, που είχε υπό την κυριαρχία της.Περισσότερα

Η μαγεία της ελληνικής μυθολογίας μέσα από 5 + 1 ξεχωριστά βιβλία για μικρούς και μεγάλους

Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν πολλούς λόγους να ανατρέξουν στην άνωθεν εξήγηση των όσων τους συνέβαιναν και έτσι έπλασαν τους θεούς, τους ημίθεους και όλες τις ιστορίες των μύθων, ιστοριών δηλαδή που οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να αφηγούνται για να εξηγούν τα πολλές φορές ανεξήγητα και δυσερμήνευτα. Η ελληνική μυθολογία είναι “προϊόν” δύο βασικών λόγων που αξίζει να αναφερθούν.  Ο πρώτος λόγος είναι πως οι αρχαίοι Έλληνες, όντες ένας λαός με πληθώρα εμπορικών συναλλαγών στην ευρύτερη περιοχή και πάντα ανοιχτοί και φιλικοί σε φροντίδα των ξένων επισκεπτών που έρχονταν σε διάφορες ελληνικές πόλεις, ήρθαν σε επαφή με πολλούς λαούς κυρίως στην Μεσόγειο, την θάλασσα μας όπως συνηθίζει να λέγεται. Αφενός λοιπόν επηρεασμένοι από τα ταξίδια τους, ίσως να γνώρισαν την πανίσχυρη μυθολογία των αρχαίων Αιγυπτίων και να άντλησαν από εκεί στοιχεία για το “χτίσιμο” ενός δικού τους μυθικού κόσμου όπως εμείς τον γνωρίζουμε σήμερα μέσα από τα βιβλία και θαμπωνόμαστε από την ομορφιά του.Περισσότερα

3 + 1 μοναδικά παραμύθια που μπορούν να αλλάξουν προς το καλύτερο τον κόσμο των παιδιών

“Το να ζεις μόνο δεν είναι αρκετό, είπε η πεταλούδα. Πρέπει να έχεις λιακάδα, ελευθερία και ένα μικρό λουλούδι” είχε γράψει ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Τα παραμύθια που απευθύνονται τόσο σε μικρούς όσο και σε μεγάλους είναι ένας τρόπος να είσαι ελεύθερος και να κρατάς μέσα σου για πάντα ζωντανό το άρωμα του μικρού λουλουδιού. Ειδικά για τα παιδιά που διαμορφώνουν χαρακτήρα και απορροφούν σαν σφουγγάρι ό,τι ερεθίσματα τους προσφέρονται, τα παραμύθια παραμένουν ένας κόσμος εξερεύνησης και ανακάλυψης συναισθημάτων και εικόνων, ένας κόσμος που τους χαρίζει ένα νοερό ταξίδι στον πυρήνα της φαντασίας τους.Περισσότερα

Emmanuel Carrere, Γιόγκα, Εκδόσεις του Εικοστού πρώτου

“Αλλάζω, αλλάζουμε, ο κόσμος αλλάζει. Το μόνο που δεν θ’ αλλάξει ποτέ είναι πως όλα αλλάζουν, συνεχώς. Αυτό λένε το Ι Τσινγκ και όλη η κινεζική σκέψη. Δεν είναι τα μόνα που το λένε: και ο Πλάτων το λέει στον Φαίδρο, και ο Εκκλησιαστής – καιρός του τεκείν και καιρός του αποθανείν, καιρός του φιλήσαι και καιρός του μισήσαι… – και ο απλός κοινός νους: μετά τη βροχή, η καλοκαιρία” αναφέρει χαρακτηριστικά και στοχαστικά ο Carrere. Με αυτό το βιβλίο επιχειρεί μια καταβύθιση, όχι μόνο στην γιόγκα, που αποτελεί μία από τις πιο χαρούμενες ασχολίες του και καταπιάνεται με αυτή συστηματικά, αλλά ουσιαστικά αυτό που πραγματεύεται και μας αποκαλύπτει είναι ενδόμυχες σκέψεις, αγωνίες και ανησυχίες μέσα από ένα βιβλίο που είναι για εκείνον οδηγός ζωής.Περισσότερα

Ούρσουλα Κ. Λε Γκεν, Η λέξη για τον κόσμο είναι δάσος, Εκδόσεις Αίολος

Ένα μυθιστόρημα δυστοπικό που έρχεται από το μέλλον ή μήπως από το παρελθόν και το οποίο αντικατοπτρίζει το μέλλον; Γιατί όσα περιγράφει η Ούρσουλα Λε Γκεν έχουν ήδη συμβεί στο παρελθόν και άρα τα όσα περιγράφει είναι απλά μία κακή επανάληψη της ιστορίας των ανθρώπων; Δυστυχώς, με όσα συμβαίνουν στον κόσμο γύρω μας, με όσα έζησαν οι αυτόχθονες πληθυσμοί ανά τους αιώνες από αποίκους και με όσα μέλλει να συμβούν στο εγγύς μέλλον δεν μπορούμε να αισιοδοξούμε και πολύ αν και προσωπικά θα το επιθυμούσα πολύ. Τα όσα η συγγραφέας με τέτοια δραματικότητα αφηγείται και εξιστορεί έχουμε να κάνουμε με έναν κόσμο απόκοσμο που ήδη από το 1972, δηλαδή σχεδόν πενήντα χρόνια πίσω, αποτελεί ένα εφιαλτικό σενάριο με πραγματικές διαστάσεις. Η ανθρωπότητα είναι επί ξύλου κρεμάμενη και η επιβίωσή της στη Γη κρέμεται από μία κλωστή λόγω της κλιματικής αλλαγής που σαρώνει τα πάντα.Περισσότερα

Μαθαίνοντας για την κλασική μουσική μέσα από 3 μοναδικά παιδικά βιβλία

Η κλασική μουσική, όπως και η κλασική λογοτεχνία, δεν αφορούν σε λίγους αλλά στους πολλούς. Δεν υπάρχει διαχωριστική γραμμή, δεν γίνονται διακρίσεις ακρόασης, τα έργα αυτά είναι γραμμένα από ανθρώπους της ίδιας κοινωνίας, ανθρώπους που μέσω της τέχνης βρήκαν διέξοδο στις ανησυχίες τους και υπηρέτησαν με μοναδικό τρόπο τον σκοπό που είχαν θέσει εξαρχής, να αγγίξουν τις ψυχές των ανθρώπων. Είναι έργα που γράφτηκαν για να απευθυνθούν σε όλους, ανεξαρτήτως μόρφωσης ή κοινωνικής τάξης, είναι έργα διαχρονικά και οικουμενικά, έργα που κοσμούν τις αίθουσες όταν παίζονται, έργα μοναδικά που σκοπό έχουν να μα ψυχαγωγήσουν με την αρχαία έννοια του όρου. Έχει εσφαλμένα δημιουργηθεί η εντύπωση πως για να θαυμάσεις ή για να ακούσεις κλασική μουσική οφείλεις να γνωρίζεις μουσική ιστορία ή να έχεις εκπαιδευτεί για αυτό.Περισσότερα

Γιάννης Παντελάκης, Los buenos antifascistas, Εκδόσεις Θεμέλιο

Ο Ισπανικός Εμφύλιος πόλεμος ξεκίνησε στις 17 Ιουλίου 1936 και ολοκληρώθηκε με την επικράτηση του δικτάτορα Στρατηγού Φρανσίσκο Φράνκο την 1 Απριλίου 1939. Πρόκειται για έναν πόλεμο σημαδιακό και καθόλα αιματηρό, έναν ολέθριο πόλεμο ο οποίος άναψε το φυτίλι για το ξέσπασμα του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου, όπως τουλάχιστον αναφέρουν οι μελετητές. Είναι ο πόλεμος που κόστισε συνολικά τη ζωή σε περίπου 500000 ανθρώπους, που διέλυσε την πόλη Γκερνίκα και αφάνισε χωρίς λόγο 250000 αμάχους, είναι ο πόλεμος που ανέδειξε τον στρατηγό Φράνκο ως κυρίαρχη μορφή της ισπανικής πολιτικής σκηνής των επόμενων δεκαετιών βυθίζοντας τη χώρα στην ανελευθερία και την καταστρατήγηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων.Περισσότερα

Αρμάντο Ρομέρο, Καχάμπρε, Εκδόσεις Τόπος

Με πλοηγό την αρχαία ελληνική τραγωδία και τις μυθικές θεότητες μιας άλλης εποχής ο Αρμάντο Ρομέρο έρχεται με δεξιοτεχνία να μας αφηγηθεί μία ιστορία που κρύβει αλληγορίες και συμβολισμούς. Γιατί το μυστήριο που κρύβεται πίσω από τα γεγονότα καθιστά αυτό το βιβλίο έναν γρίφο που αναζητά λύτες να λύσουν τον γόρδιο δεσμό και να αποκαλύψουν τα δεδομένα και τα στοιχεία. Ο συγγραφέας πλάθει μία ιστορία από τα βάθη ενός άλλου Μισσισσιππή, ενός άλλου γέρου όπως αποκαλούσε ο Φώκνερ τον αμερικανικό ποταμό. Τι μυστικά κρύβει η δολοφονία της Ρουπέρτα και ποιος βρίσκεται πίσω από αυτό το ειδεχθές έγκλημα; Είναι άραγε ένα έγκλημα πάθους ή μία τυχαία και ακούσια πράξη; Ερωτήματα τίθενται και απαντήσεις αναμένονται σε αυτήν την υπόθεση που έχει αναστατώσει την τοπική κοινωνία και έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις.Περισσότερα

Pero Vaz de Caminha, Μεγαλειότατε, βρήκαμε τη γη του Μπραζίλ, Εκδόσεις Αιώρα

Με οδηγό το παρελθόν μπορούμε και μαθαίνουμε για το παρόν και αυτή είναι η σημασία της επιστολής που παρουσιάζεται μέσα στο βιβλίο αυτό. Πρόκειται για ένα ιστορικό κείμενο από το μακρινό 1500, λίγα χρόνια δηλαδή μετά την ανακάλυψη της ηπείρου της Αμερικής από τον Χριστόφορο Κολόμβο αλλά και τις αντίστοιχες επόμενες προσπάθειες κατανόησης αυτού του νέου κόσμου για τον οποίο κανείς δεν γνώριζε τίποτα μέχρι τότε. Ο συγγραφέας της επιστολής αυτής απευθύνεται στον Βασιλιά της Πορτογαλίας και του εξηγεί τι συνθήκες αντιμετώπισε στην νέα γη, σε αυτήν που αργότερα θα ονομαστεί Βραζιλία και θα μιλάει την ίδια γλώσσα, τα πορτογαλικά. Καταγράφεται δηλαδή μέσα σε λίγες σελίδες η πρώτη επικοινωνία των ευρωπαίων αποίκων με τους γηγενείς πληθυσμούς, ενός μέρους της Νότιας Αμερικής.Περισσότερα

Augusto De Angelis, Η δολοφονία του τραπεζίτη, Εκδόσεις Οκτάνα

Είναι ευχής έργον ο αναγνώστης να λειτουργεί ως ανασκαφέας λογοτεχνικών θησαυρών και να ανακαλύπτει με ευχάριστο τρόπο μικρά ή μεγάλα διαμάντια που για κάποιον λόγο δεν είχαν βρει την δέουσα προσοχή στο παρελθόν. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το βιβλίο αυτό, όπως και άλλωστε όλα τα βιβλία του Ντε Άντζελις, του Ιταλού συγγραφέα που θυμίζει Ζορζ Σιμενόν και επιθεωρητή Μαιγκρέ και ο οποίος αποτέλεσε κόκκινο πανί για το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι. Ο Ντε Αντζέλις, όπως και πολλοί άλλοι διανοούμενοι και πνευματικοί άνθρωποι της εποχής του, τέθηκαν εξαρχής κατά του καθεστώτος και πλήρωσαν ακριβά το τίμημα του δημοκρατικού τους φρονήματος, αξίζει να θυμηθούμε μόνο την περίπτωση του Μπένγιαμιν, του Ροτ και πολλών άλλων στην Γερμανία και την Αυστρία όπου τα έργα τους κάηκαν στην πυρά αφού είχαν χαρακτηριστεί εκφυλισμένα.Περισσότερα

Γιώργος Αρχιμανδρίτης, Μίκης Θεοδωράκης. Η ζωή μου, Εκδόσεις Πατάκη

Θα ήταν πολύ τετριμμένο να αναπαράγω τα κοσμητικά επίθετα που συνοδεύουν εδώ και δεκαετίες τον Μίκη Θεοδωράκη. Ο ίδιος ήταν ανέκαθεν ταπεινός, σεμνός, ήταν ένας εμπνευσμένος δημιουργός που μελοποίησε τους πιο εξέχοντες Έλληνες ποιητές. Ήταν αυτός που συγκίνησε ολόκληρες γενιές με τα τραγούδια, τις μελωδίες του, είναι αυτός που αν και έφυγε πρόσφατα από κοντά μας, δεν έφυγε ποτέ. Και πώς άραγε να φύγει όταν σιγοτραγουδάμε τα τραγούδια του και ζούμε στο είναι μας τους στίχους που ο ίδιος μελοποίησε; Ο Μίκης, είναι ο δικός μας Μίκης, είναι ο οικουμενικός Μίκης γιατί τούτος είναι δικός τους και δικός μας, ποτέ δεν συρρικνώθηκε η προσωπικότητά του εντός των συνόρων, ο ίδιος υπήρξε αδιαμφισβήτητα παγκόσμια μορφή που εμπνέει, είναι ο διαχρονικός Μίκης. Στο βιβλίο αυτό συμπυκνώνονται, όσο αυτό είναι δυνατό αφού για τον Μίκη χρειάζονται ολόκληρα βιβλία να γραφτούν και ατέλειωτες εκπομπές να παιχτούν, όσα ο ίδιος έζησε και εκμυστηρεύτηκε στον Γιώργο Αρχιμανδρίτη από τα πρώτα νεανικά του χρόνια έως και τα πιο πρόσφατα γεγονότα.Περισσότερα

Shaun Tan, Η Άφιξη, Εκδόσεις Φουρφούρι

Μια αποσκευή στο χέρι, ένας πικρός αποχαιρετισμός και ένα ταξίδι στο άγνωστο σαν τον Οδυσσέα για μία άγνωστη γη που κανείς δεν γνωρίζει αν θα φέρει και αν θα προσφέρει το πολυπόθητο όνειρο στον μετανάστη ή πρόσφυγα που είναι αναγκασμένος από την ίδια τη ζωή να μετοικήσει σε άλλη πατρίδα. Ζούμε σε έναν κόσμο διαρκώς μεταβαλλόμενο με προκλήσεις και δυσκολίες, σε έναν κόσμο που δεν παύει να μας εκπλήσσει, κυρίως δυσάρεστα αλλά ευτυχώς και ευχάριστα. Η ιστορία του πρόσφυγα δεν έχει χρόνο, υπήρξε πάντα η ιστορία του ίδιου του ανθρώπου για την αναζήτηση ενός καλύτερου αύριο για τον ίδιο και την οικογένειά του. Πόσες και πόσες ιστορίες έχουμε ακούσει για αυτούς τους ανθρώπους, τους τολμηρούς και θαρραλέους που αφήνουν πίσω τους το βιος τους για να χτίσουν κάτι νέο από το απόλυτο μηδέν. Οι ίδιοι μου οι γονείς και οι οικογένειές τους, ερχόμενοι από την Αίγυπτο μετά τα γεγονότα επί Νάσερ, το βίωσαν για τα καλά, άρα έχω ένα κάποιο αίσθημα ενός κάποιου ξεριζωμού.Περισσότερα