Β.Π. Μεσολογγίτης, Ο κουρασμένος της ηδονής, Εκδόσεις Κίχλη

Χρωστάμε πολλά στους ποιητές μας, χρωστάμε πολλά σε αυτούς που μέσα από τον λόγο τους μας έδωσαν αυτό το “εργαλείο” ζωής για να ξεφεύγουμε από την πεζότητα και από την αδυναμία μας πολλές φορές να μην μπορούμε να βλέπουμε πέρα από την λογική μας. Η ποίηση εξυψώνει την ψυχή και της προσφέρει ελπίδα και φως, καταφύγιο και απάγκιο. Το λελογισμένο είναι αναγκαίο όσο αναγκαίο είναι και το ρομαντικό, εκείνο που είναι πέρα από την αντίληψή μας. Ο Πικάσο έλεγε πως έχουμε ανάγκη την τέχνη για να βγάζουμε από πάνω μας την σκόνη της καθημερινότητας, αυτό πράττει και η ποίηση με την λυρικότητα και την ομορφιά που σπέρνει γύρω της. Ομορφιά δεν είναι μόνο η χαρά είναι και το συναίσθημα άλλοτε γλυκό και άλλοτε πικρό μα ένα συναίσθημα που ποτέ δεν έπαψε να μας αγγίζει, γιατί η ποίηση πολύ απλά αφηγείται όνειρα και πίκρες καθώς οι ποιητές είναι άνθρωποι που εκφράζουν τον ψυχισμό τους.Περισσότερα

Ποίηση. Εκλογή από το έργο του Τζων Κητς, Εκδόσεις Gutenberg

Ο Κητς είναι από τους πιο εμβληματικούς εκπροσώπους του κινήματος του ρομαντισμού, ένας ποιητής με λυρικότητα που ξεδιπλώνει καθαρά το έργο του ακολουθώντας σχεδόν όλα τα κύρια συστατικά αυτού του επαναστατικού κινήματος εντάσσοντας όμως και την προσωπική του πινελιά. Και είναι επαναστατικό με την μεταστροφή που επιδιώκουν και καταφέρνουν οι Ρομαντικοί σε αντιδιαστολή με το παρελθόν. Εμπνευσμένοι από το κίνημα του Διαφωτισμού θα μετουσιώσουν την νέα ιδεολογία που εδραιώνεται σε λογοτεχνικό κείμενο, σε ζωγραφική απεικόνιση αλλά και σε μουσική σύνθεση, σε ποίηση όπως ο Κητς. Ποιητές, όπως ο Κητς που μελετάται εδώ, θα ανασυνθέσουν τον καμβά της δημιουργίας και θα παρουσιάσουν μια ολοκαίνουργια, «σκανδαλώδη» και επαναστατική πρόταση που πηγαίνει ενάντια στο ρεύμα που είχε μέχρι τότε διαμορφωθεί.Περισσότερα

Σαπφώ: Ποιήματα, Εκδόσεις Κέδρος

Η Σαπφώ δεν είναι απλώς μια ποιήτρια και μια καλή διαχειρίστρια του λόγου, είναι ένα ανώτερο πνεύμα με πλείστες ανησυχίες, με μια δυνατότητα έκφρασης εκθαμβωτική που ξεδιπλώνει την ποιητική της δεξιοτεχνία και δείχνει στους σύγχρονούς της κρυμμένες πτυχές της καθημερινής ζωής των ανθρώπων στην αρχαϊκή εποχή μέσα από την εξυμνητική της ποίηση. Η ποίησή της είναι ένα έργο πολυσύνθετο και πολυεπίπεδο, είναι μια ποίηση που ξετυλίγει το κουβάρι της ψυχικής της διάθεσης να μιλήσει στη γλώσσα των ανθρώπων της εποχής και να εμβαθύνει στο συναίσθημα, μέσα και από τα δικά της βιώματα ως μία από τις πρώτες ομοφυλόφιλες γυναίκες εκείνης της εποχής. Η ερωτική της προτίμηση ξεπηδά μέσα από τους στίχους της για αυτό εξάλλου και αφιερώνει μεγάλο κομμάτι της ποίησής της στην θεά Αφροδίτη, την θεά της ομορφιάς και της ενότητας με την οποία τόσο ταυτίζεται.Περισσότερα

Arthur Rimbaud, Μια εποχή στην κόλαση, Εκδόσεις Κείμενα

“Μια εποχή στην κόλαση: ένα κείμενο αναμφίβολα διαχρονικό, αλλά ιδιαίτερα κοντινό στην εποχή μας.  Σήμερα που όλα παγκοσμιοποιούνται κι οι αποχρώσεις σβήνουν στη μεταμοντέρνα ύφεση και αφωνία, το Μια εποχή στην κόλαση ίσως να είναι το κατεξοχήν όχημα για μια καινούργια περιπέτεια, κολασμένη ή παραδείσια, διόλου πάντως χλιαρή και γκρίζα” θα γράψει στον πρόλογο της έκδοσης ο επιφανής μεταφραστής και συγγραφέας Χριστόφορος Λιοντάκης για να μιλήσει για αυτόν τον καταραμένο ποιητή που έφυγε τόσο νωρίς έχοντας προσφέρει τόσα πολλά. Ο Ρεμπώ, πολυμήχανος αλλά και άτακτος τόσο στις συναναστροφές του όσο και στην κοινωνική και επαγγελματική του δραστηριότητα, έζησε μια ζωή στην κόλαση της ανασφάλειας και της αστάθειας, μια ζωή στην περιπλάνηση, μια ζωή σαν μεθυσμένο καράβι για να θυμηθούμε μια άλλη ποιητική του συλλογή, μια ζωή τελικά βυθισμένη στην περιπέτεια που δεν του έβγαινε όμως σε καλό.

Ένας περιπλανητής και ένας διαβάτης ανήσυχος που έχει την γραφή ως μόνη λύτρωση

Υπήρξε κατά γενική ομολογία ένα παιδί ατίθασο αλλά συνάμα μελετηρό. Έχει τόση κλίση στην μάθηση όση και στην αταξία, ακροβατεί μεταξύ βραβείων σχολικών και συμμετοχής σε διενέξεις και τσακωμούς. Ο Ρεμπώ επιβεβαιώνει τις επαναστατικές του τάσεις, παρατάει το σχολείο και οδεύει προς το Παρίσι άγνωστος μεταξύ αγνώστων και κυριολεκτικά άφραγκος. Δραπετεύει από την καθημερινότητα που τον πνίγει στην επαρχία για να κυνηγήσει το όνειρο της καταξίωσης χωρίς να γνωρίζει αν θα το συναντήσει στο πολύβουο Παρίσι όπου καταλήγει για να συνδεθεί με κάποιον τρόπο και να τρυπώσει στην καλλιτεχνική κοινότητα της εποχής εκείνης. Αναζητά επίμονα την τύχη του στην Πόλη του φωτός και κάνει διάφορες δουλειές για να επιβιώσει.

Γνωρίζουμε πως η μητέρα του, η οποία είχε τόση αγάπη για εκείνον και με την οποία ο ίδιος είχε πολύ στενή σχέση, δεν έχει καμία ενημέρωση για αυτήν του την φυγή και είναι πολύ αυστηρή μαζί του, όταν κακήν κακώς εκείνος γυρνάει πίσω. Ο Ρεμπώ είναι και αυτός όπως και άλλοι δημιουργοί της εποχής ένα πνεύμα ανήσυχο, που δεν αρκείται σε αυτά που έχει και αρνείται να συνετιστεί καθώς αναζητά το όνειρό του, ίσως ένα όνειρο απατηλό. Γράφει συνεχώς και είναι επαναστατικός στην ποίησή του, η έμπνευσή του δεν τον αφήνει και εκείνος δεν σταματά. Εκείνη δείχνει όλο και πιο διαλλακτική απέναντι του και αποδέχεται εν μέρει τις επιθυμίες του φοβούμενη μήπως και τον χάσει εκφράζονται όμως παράλληλα τα παράπονά της σε αυτόν που προσφέρει τα μέγιστα.

Ο Ρεμπώ στο Παρίσι θα γνωρίσει τον Βερλαίν, ο οποίος απηύθυνε πρόσκληση στον νεαρότερο Ρεμπώ και αυτή η συνάντηση ενθουσιάζει αμφότερους. Μήπως η προοπτική αυτή της συνάντησής τους είναι το ποιητικό του εναρκτήριο λάκτισμα; Η μητέρα του Ρεμπώ, Βιταλί, δίνει την συγκατάθεσή της για αυτό το ταξίδι, το οποίο θα σημάνει μελλοντικά ένα έντονο ερωτικό πάθος μεταξύ των δύο ανδρών, σε σημείο που η συναναστροφή του Βερλαίν με τους κύκλους του φασαριώδη και άστατου Ρεμπώ, θα αλλοιώσει τον χαρακτήρα του και θα αλλάξουν την συμπεριφορά του με την οικογένειά του και την γυναίκα του. Εμφανίζεται συνεχώς μεθυσμένος, χειροδικεί απέναντι στην γυναίκα του και στο παιδί του με απίστευτη βιαιότητα. Εκείνη μην αντέχοντας την νέα άστατη ζωή και τα τερτίπια του θα απομακρυνθεί  βυθίζοντάς τον σε βαθιά απόγνωση. Βρίσκεται σε μια κατάσταση πολύ κρίσιμη και η ποίηση παραμένει το στήριγμά του, ίσως το μοναδικό καθώς και η σχέση μεταξύ Ρεμπώ και Βερλαίν θα λάβει σύντομα διαστάσεις τραγωδίας σε τέτοιο βαθμό που πλέον υπάρχει κίνδυνος και για τους δύο καθώς το έντονο ερωτικό πάθος οδηγεί σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.

Στο ποιητικό αυτό έργο, ένα λαμπρότατο έργο ως προς την αλήθεια που εκπέμπει, καταθέτει ο ίδιος όλα τα δικά του βιώματα και αποτελεί έναν ύμνο σε μια ζωή δίχως ελπίδα. Είναι ένα αυτοβιογραφικό έργο που γράφτηκε το 1873 και αποτελεί το μόνο έργο που δημοσιεύτηκε όσο ζούσε. Είναι δίχως άλλο μια κραυγή αγωνίας από τις στοές του Κάτω κόσμου, εκεί που ο Άδης μοιάζει να έχει αγκαλιάσει ήδη τον ποιητή και αυτός λίγο πριν το κύκνειο άσμα του απευθύνεται σε εμάς για να μας δώσει το στίγμα των όσων πέρασε. Συναισθηματικά φορτισμένος και εξαιρετικά ευάλωτος ξεδιπλώνει το κουβάρι των ψυχικών διεργασιών από τις οποίες αδυνατεί να ξεφύγει. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί, οι συμβολισμοί και οι αλληγορίες θυμίζουν τον κορυφαίο Δάντη και τη δική του κόλαση, ωστόσο ο Ρεμπώ θα εκφράσει εδώ ένα δικό του λυρισμό, μια πιο σύγχρονη ποιητική διάθεση και θα γίνει ποτάμι που πουθενά δεν σταματά.

Είναι χείμαρρος, είναι αστείρευτος, είναι διαχυτικός και ασυγκράτητος καθώς βλέπει τον κόσμο μέσα του να διαλύεται και αναζητά μια κάποια σανίδα σωτηρίας. Μοιάζει λίγο με το Ρέκβιεμ του Μότσαρτ όπου ο συνθέτης μιλάει για το τέλος ενώ ουσιαστικά καταλαβαίνει πως μιλά ανοιχτά για το δικό του τέλος. Αυτό το έργο δοκιμάζει τις αντοχές του ποιητή, ο ποιητής βρίσκεται σε μια φθίνουσα πορεία και όλα αυτά καθρεφτίζονται στη ροή του λόγου του προκαλώντας στον αναγνώστη αναστάτωση. “Μπορώ να πεθάνω από επίγειο έρωτα ή να πεθάνω από ευλάβεια. Εγκατέλειψα ψυχές ͘  η αναχώρησή μου θα μεγαλώσει τον πόνο τους! Είμαι ο εκλεκτός ανάμεσα στους ναυαγούς ͘   αυτοί που μένουν δεν είναι φίλοι μου;”. Ο Ρεμπώ μιλά με όρους θανατικού, η ζωή του μοιάζει να κρέμεται ήδη από νωρίς και βρίσκεται εν βρασμώ ψυχής σαν ξετυλίγει τις εσωτερικές του αγωνίες, σαν αγγίζει τα κατώτερα στρώματα των δυνάμεών του.

Είναι ένα ποιητικό έργο τόσο γενναίο μα και τόσο οδυνηρό, ένα έργο που μας προϊδεάζει ήδη για την σύντομη συνέχεια του βίου του, ένα έργο με πολλές προεκτάσεις που δείχνει τα αδιέξοδα του ποιητή. Και αν ο ποιητής χάνει σε ελπίδα κερδίζει πραγματικά σε λόγο, γράφει ένα σύγχρονο ποιητικό έπος που μας αιχμαλωτίζει ενώ ο ίδιος σαν σε απολογητικό ύφος μας κάνει κοινωνούς μιας απέλπιδας προσπάθειας να αναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες του, να αναδυθεί στην επιφάνεια από τα ψυχολογικά βάθη που πνίγουν το είναι του. Αυτή αν μη τι άλλο είναι η φωνή ενός γνήσιου ποιητή, ενός επαναστάτη της γραφής, ενός ανθρώπου που σαν τον μυθικό Σίσυφο έχει καταδικαστεί να σπρώχνει την πέτρα και σαν φτάνει στο τέλος να επιστρέφει και πάλι πίσω για να επανεκκινήσει ͘   αυτή η ανηφορική πορεία είναι η κόλαση του Ρεμπώ και δεν την κρύβει.

“Δεν είμαι δέσμιος της λογικής μου. Είπα: Θεός. Θέλω την ελευθερία μέσα στη λύτρωση: πώς να την αναζητήσω; Απαλλάχτηκα από τις μάταιες επιθυμίες”

“Πίστεψα ότι απέκτησα υπερφυσικές δυνάμεις. Και λοιπόν; Πρέπει να θάψω τη φαντασία και τις αναμνήσεις μου! Η περίφημη δόξα του καλλιτέχνη και του βάρδου πάει περίπατο”

T. S. Eliot, Ο βράχος και τα Τέσσερα κουαρτέτα, Εκδόσεις Αρμός

Η ποίηση είναι εκείνο το μονοπάτι μέσω του οποίου ο άνθρωπος μπορεί και διεισδύει βαθιά στη σημασία των λέξεων έτσι όπως αυτές διαμορφώνονται μέσα από τη συντροφιά τους με τις άλλες λέξεις. Η ποίηση είναι ένα επίτευγμα που μας έρχεται ήδη από πολύ παλιά, ήδη από τον Ησίοδο και από τα ομηρικά έπη και ταξιδεύει μέχρι το σήμερα μέσα από μια διαδικασία εξέλιξης, αναπροσαρμογής και αναδόμησης ως προς τις ανάγκες των ίδιων των δημιουργών να εκφραστούν και να εξωτερικεύσουν τον εσωτερικό τους κόσμο μα και τους προβληματισμούς τους. Η ποίηση, αυτό το θεάρεστο δείγμα γραφής, είναι μια μουσική πνοή, μια γένεση νοημάτων που μας παίρνουν από το χέρι για να μας οδηγήσουν σε άλλους κόσμους, διαφορετικούς, μακρινούς και ονειρικούς. Είναι όμως και εκείνη η διέξοδος από τα καθημερινά και τετριμμένα, είναι η οδός προς την φαντασία και την επαφή με το σχεδόν θεϊκό έτσι όπως οι δημιουργοί το καταθέτουν με όλη τους την ψυχή.

Ο ποιητής εμίλησε, ο ποιητής ελάλησε και μας παρασέρνει στα χνάρια του εμπνευσμένου λόγου του

Η ποίηση αυτή ως είδος γίνεται στα χέρια του Έλιοτ ένα μαγικό μαξιλάρι, ένα ανάκλιντρο ανάπαυσης και ανάστασης όπου ξαποσταίνουμε για να γευτούμε με όλο μας το είναι τον αστείρευτο λόγο του σπουδαίου Νομπελίστα ποιητή ο οποίος αναφέρει χαρακτηριστικά σε ένα από τα δοκίμιά του: “η ποίηση αποτελεί το μέσο που έχει τη δυνατότητα να μας συνδέει με εκείνα τα βαθύτερα και ανώνυμα αισθήματα που αποτελούν το υπόστρωμα της ύπαρξής μας, στο οποίο σπάνια φτάνουμε, επειδή οι ζωές μας βρίσκονται σε μια συνεχή αποφυγή του εαυτού μας και του ορατού και αισθητού κόσμου”. Ο Έλιοτ επιβεβαιώνει τα ίδια του τα λόγια μέσω των έργων που παρουσιάζονται εδώ σε νέα και εξαιρετικά δουλεμένη μετάφραση από τον Άντη Ροδίτη.

Να σημειωθεί πως η εκλεπτυσμένη μα και η ακριβής μετάφραση σε τέτοια έργα που πραγματοποιείται με μεράκι και κέφι είναι μεγίστης σημασίας καθώς εξυψώνει το έργο και του προσδίδει, ειδικά στην πλούσια ελληνική γλώσσα, την χάρη και την αίγλη που του αξίζει. Αξίζει ειδική μνεία στη μετάφραση που δεν είναι μια δεδομένη αποστολή, είναι ένας αγώνας δύσκολος και ανηφορικός για τον εκάστοτε μεταφραστή, να παλέψει, να πασχίσει να αποδώσει στα ελληνικά ένα τέτοιο ιερό κείμενο, είναι μια αποστολή που ο Άντης Ροδίτης με επιμονή και αγάπη έφερε εις πέρας εκπληρώνοντας τις προσδοκίες μιας υψηλής αν μη τι άλλο προσδοκίας. Επιπροσθέτως, του οφείλουμε και ένα ευχαριστώ για την πλούσια και διαφωτιστική εισαγωγή που μας καθιστά λίγο περισσότερο γνώστες και μας προσφέρει την ευκαιρία να ανατρέξουμε και πάλι στο τι εστί το κεφάλαιο Έλιοτ.

Ο Έλιοτ, αυτός ο σύγχρονος Αρχίλοχος, μας χάρισε πολύ επιφανή ποιητικά έργα και ανάμεσα σε αυτά συγκαταλέγονται ο όχι και τόσο γνωστός Βράχος μα και τα κορυφαία Τέσσερα Κουαρτέτα. Ξεδιπλώνει μέσα από την ιστορία του Βράχου ένα σχεδόν μυθολογικό περιεχόμενο που πορεύεται αγκαλιά και με τη διδασκαλία περί της ανθρώπινης μοίρας. Πρόκειται για ένα έργο γεμάτο συμβολισμούς, γεμάτο αλληγορίες, πλούσιο σε λεξιλόγιο και νοήματα καθιστώντας τον Έλιοτ ένα μοναδικό γλωσσοπλάστη και χειριστή της γλώσσας εμποτίζοντας έτσι το έργο του με μια ιδιαίτερη και ξεχωριστή διάσταση που αγγίζει το μεταφυσικό και υπερβαίνει σίγουρα το αυστηρά γήινο.

Στο Βράχο, έργο που γράφτηκε το 1937, ο Έλιοτ επιχειρεί μια νέα εκδοχή μιας αρχαίας ελληνικής τραγωδίας. Τόσο τα χωρικά όσο και οι διάλογοι είναι μιας εκπάγλου ομορφιάς που στιγματίζουν και σημαδεύουν τον αναγνώστη, είναι ένας λόγος απόλυτα κυριαρχικός και πολιορκητικός και κανείς δεν μπορεί να μείνει ασυγκίνητος. Σε αυτό το έργο η φιλοσοφία παντρεύεται την ιστορία, η στοχαστικότητα την έκφραση και ο άνθρωπος, ο αιώνιος τρωτός θνητός, ακροβατεί και βρίσκεται επί ξύλου κρεμάμενος αναμένοντας τη λύτρωση. Η θρησκεία και η επαφή με το θείο είναι ένα από τα κύρια συστατικά της σκέψης του Έλιοτ και μένουμε ενεοί εμπρός στο θαύμα της ανάγκης του να μιλήσει για αυτό, για αυτήν την ανάγκη να επιστρέψουμε σε βάσεις που μοιάζει να έχουν χαθεί για τον σύγχρονο άνθρωπο. “Πού είναι η σοφία που χάσαμε μες στη γνώση, πού είναι η γνώση που χάσαμε μες στην πληροφόρηση;/Είκοσι αιώνες γυροφέρνουμε μακριά απ’ τον Θεό, όλο και πιο κοντά στη σκόνη”.

Πώς θα μπορούσε αυτός ο στίχος να μην αγγίξει τον αναγνώστη συθέμελα και πόσες αλήθειες κλείνει μέσα του ειδικά σε μια περίοδο έντονων πολιτικών, ιστορικών και κοινωνικών ανακατατάξεων, λίγο πριν το ξέσπασμα ενός καταστροφικού και ολέθριου πολέμου; Πού πήγε άραγε η πίστη, πού κρύφτηκε η λογική; Χρειάζονται αμέτρητες σελίδες ανάλυσης αυτού του θεσπέσιου έργου όπως και του επόμενου. Τα Τέσσερα Κουαρτέτα μοιάζουν με τις τέσσερις εποχές του χρόνου, είναι μια τετραλογία που μας εισάγει στον ρόλο του ποιητή, στις αγωνίες και τις ανησυχίες του, στους τρόπους ανεύρεσης εκ μέρους του μιας δυσεύρετης αρμονίας. Ο Άντης Ροδίτης στην εισαγωγή του θα γράψει πολύ εύστοχα σχετικά με τα Κουαρτέτα πως “υπάρχει ένα όραμα ακόμα και για εκείνους που δεν αποδέχονται τον χριστιανισμό”. Η ποίηση δεν είναι παρά ένα δώρο των θεών, ένα δημιούργημα και ένας λόγος να την αφήνουμε να κυλάει μέσα μας όπως το γάργαρο της πηγής νερό που χαρίζει ζωή.

“Μόνος με τον Θεό θα μάθει ο εαυτός ότι ο άλλος άνθρωπος του είναι αδελφός”

“…να θυμάστε, ζώντας μέσα στα χρόνια, πρέπει τώρα να ζείτε αιώνια”

Ιέρεια της ποίησης ξεδίπλωσε το πάθος και τον πόθο του έρωτά της μα δεν πρόλαβε να τον απολαύσει (Γράμμα στη Μαρία Πολυδούρη)

Πόσο πολύ τον αγάπησες ποτέ δεν θα το μάθει μα εσύ το γνώριζες καλά και αφέθηκες σε αυτό τον έρωτα να σε παρασύρει με τα βέλη του σε μια άλλην στρατόσφαιρα έξω από αυτό το σύμπαν. Αιχμάλωτη μα όχι φυλακισμένη έδειξες από την πρώτη μέρα της γνωριμίας σας την αστείρευτη ερωτική έλξη που σου προκάλεσε μα και εκείνος σε ερωτεύτηκε σφόδρα όχι όμως όπως εσύ. Η μοίρα δεν ήθελε να σας αφήσει να χαρείτε τους καρπούς του έρωτά σας, σαν αυτός ο καρπός να ήταν απαγορευμένος και εσείς καταδικασμένοι πρωτόπλαστοι να ξανανταμώσετε στην άλλη ζωή. Μα θαρρώ πως και οι δυο σας ευχαριστημένοι μείνατε από αυτήν την απόφασή της, πορευτήκατε μαζί όσο ήταν δυνατόν, ζήσατε όσο σας επετράπη και όσο αντέξατε, ο καθένας με τις δικές του δυνάμεις τον έρωτά αυτόν και κινήσατε για άλλες πολιτείες. Περισσότερα

Ανθολογία Ρομαντικών ποιητών, Εκδόσεις Κέδρος

Το βιβλίο αυτό αποτελεί εκδοτικό γεγονός για τα ελληνικά γράμματα, πρόκειται για μία δίγλωσση έκδοση εξαιρετικά δουλεμένη και συναισθηματικά φορτισμένη με όλον αυτό τον πλούτο των ρομαντικών ποιητών της Αγγλικής σχολής, μιας σχολής που συμπεριλαμβάνει τους πολύ οικείους σε εμάς Πέρσι Σέλλευ και Λόρδο Βύρωνα και βέβαια ονόματα κορυφαία της λογοτεχνίας αλλά και της τέχνης όπως ο μοναδικός Ουίλιαμ Μπλέηκ αλλά και ο Τζον Κίτς. Ουδείς μπορεί να λησμονήσει τον Κόλριτζ και τον Γουόρτζγουορθ. Όλοι αυτοί οι ποιητές και λογοτέχνες υπήρξαν επιφανή μέλη μιας σχολής που άφησε ιστορία και βέβαια δρούσε παράλληλα και με τις άλλες σχολές της Ευρώπης, μιας και το κίνημα του Ρομαντισμού είχε απλωθεί σε όλη τη Γηραιά ήπειρο και στόχευε στην επιρροή των συνειδήσεων και στην επιβράδυνση της παρακμής της ανθρώπινης φύσης.Περισσότερα

Roger Robinson, Ένας φορητός παράδεισος, Εκδόσεις Κείμενα

Η δουλειά του παραδείσου, όπως έχει ονομάσει ο συγγραφέας ένα ποίημά του, αποστολή του παραδείσου, το καθήκον του παραδείσου, για να παραφράσω με ταπεινότητα τα όσα μας αναφέρει ο Ρόμπινσον “της μαύρης και μεγάλης νεκροφόρας δουλειά είναι ότι οδεύουμε από τη ζωή στον θάνατο να μας δείχνει”. Ο στίχος αυτός μπορεί και μας παραπέμπει στο Δάντη και στο δικό του παράδεισο, είναι ένας στίχος που μας θυμίζει το Χαμένο παράδεισο του Τζον Μίλτον. Αυτά τα δύο κορυφαία έργα ενδεχομένως να αποτέλεσαν και την έμπνευση, το ερέθισμα για τον σπουδαίο ποιητή και συγγραφέα που μας κάνει κοινωνούς ενός συγκλονιστικού έργου, που όχι τυχαία τιμήθηκε με το βραβείο Τόμας Έλιοτ το 2019. Γιατί η ποίηση πρεσβεύει ένα ταξίδι στα τρίσβαθα της ανθρώπινης ψυχής και είναι αφιερωμένη σε όλους όσοι έχουν τη διάθεση να μυηθούν στο σώμα της και το πνεύμα της.Περισσότερα

Άξιος εστί ο ποιητής του ήλιου και του γαλάζιου (Γράμμα στον Οδυσσέα Ελύτη)

Πολέμησες και συμμετείχες σε μάχες, τις αποτύπωσες στο μυαλό σου και τις κατέγραψες τόσο γλαφυρά στα γραπτά σου! Είδες από κοντά τον θάνατο και έζησες εκ του σύνεγγυς τα δύσκολα χρόνια του μετώπου συντροφιά με γενναίους στρατιώτες και συνοδοιπόρους! Περπάτησες πάνω στα βουνά για να πλήξεις τον εχθρό και έτσι έμεινες μακριά από τις θάλασσες που τόσο αγαπούσες γιατί μάλλον ήξερες πως θα τις αντάμωνες μετά. Αυτό ήταν το τίμημα που πλήρωσες. Φόρεσες τα χακί, πήρες το δισάκι σου στον ώμο με θάρρος και χωρίς δισταγμό γιατί η πατρίδα σου το ζήτησε και εσύ δεν μπορούσες παρά να ανταποκριθείς σε αυτήν την πρόκληση. Η πατρίδα σου περνούσε δύσκολες ώρες στο αλβανικό μέτωπο και ήταν μέσα στην καρδιά σου από την πρώτη στιγμή να πας να την υπηρετήσεις και έτσι να υπηρετήσεις και τη μοίρα που σε ήθελε στην πρώτη γραμμή του αγώνα και αργότερα της διανόησης. Περισσότερα

Επιστροφή στη δική μου Ιθάκη (Γράμμα στον Κωνσταντίνο Καβάφη)

Βράδυ Πέμπτης και το σπίτι σε περιμένει μετά από έξοδο μετανυχτερινή και όμως η μοναξιά σου, σου χτυπάει την πόρτα. Είναι φορές που δεν αντέχεται, που δυσκολεύεσαι να την αντιμετωπίσεις, να τη διαχειριστείς, παρόλο που την αποζητάς όπως η μέλισσα το μέλι της. Πόσο μπορείς να παραμείνεις αγκαλιά με αυτό που δεν αντέχεται όταν γυρνάς σπίτι και κανείς δεν σε περιμένει παρά μόνο η ανυπόφορη σιωπή και η αίσθηση πως είσαι ξεχασμένος από τον κόσμο; Εκεί έρχονται οι λέξεις και γεμίζουν το κενό, ο αλεξανδρινός δωδεκασύλλαβος, οι Αντιοχείς, οι βάρβαροι και όλοι όσοι τους συνοδεύουν. Περισσότερα

Ακούραστε ποιητή άκου… (Γράμμα στο Ναπολέοντα Λαπαθιώτη)

Βυθισμένος στις ηδονές πάντα υπήρξες και γεύτηκες λίγες χαρές, μα με την ποίησή σου ξέρεις πως χάραξες πορεία στα γράμματα και πορεύτηκες από πολύ νωρίς, από τα μικράτα σου για πέντε τουλάχιστον δεκαετίες. Πηγαίο ταλέντο, ακούραστος ιππότης των λέξεων, υψηλός πρίγκιπας της αισθητικής εξύψωσης του ανθρώπου, εχθρός της βαρβαρότητας κατά της φύσης και της εκμετάλλευσης των ζώων αρνήθηκες να υποταχτείς, να υποκύψεις, να συμβιβαστείς. Είχες πολύ καλούς φίλους που συναντούσες συχνά και σε πότιζαν κάθε τι που σε έκανε να ξεχνάς την ασχήμια του κόσμου. Ναρκωτικά, τσιγαριλίκια και απολαύσεις ζητούσες, με αυτά και για αυτά ζούσες πάντα. Το σκοτάδι σε σαγήνευε, σε μάγευε, σε πλάνευε σκοτεινέ ιππότη της νύχτας και των αμαρτιών της, στα μονοπάτια της ηδονής μια ζωή περιδιάβαινες μακριά από τα φώτα του κόσμου μα βουτηγμένος μέσα στο έρεβος, εκεί στα σκοτεινά σοκάκια της Αθήνας και των περιχώρων της.Περισσότερα