Δημοσιεύτηκε στισ

Ουίλλιαμ Φώκνερ: Πολιτικά αιχμηρός και κοινωνικά ευαίσθητος

Φωκνερ

Ο Ουίλλιαμ Φώκνερ -σε μία συνέντευξη που έδωσε το 1956 στη Τζιν Στάιν και η οποία περιλαμβάνεται στο βιβλίο από τις εκδόσεις Τόπος με τίτλο “Η τέχνη της γραφής”- αναφέρει χαρακτηριστικά για το ρόλο που πρέπει να διαδραματίζει ο εκάστοτε δημιουργός: “Ο καλλιτέχνης δεν έχει σημασία. Μόνο αυτό που δημιουργεί έχει σημασία, εφόσον δεν υπάρχει τίποτα καινούργιο για να ειπωθεί. Ο Σέξπιρ, ο Μπαλζάκ, ο Όμηρος, όλοι τους έγραψαν για τα ίδια πράγματα, κι αν είχαν ζήσει χίλια ή δύο χιλιάδες χρόνια ακόμα, οι εκδότες δεν θα είχαν ανάγκη κανέναν άλλο έκτοτε”. Ο Ουίλλιαμ Φώκνερ, βραβευμένος με Νόμπελ το 1949, υπήρξε, μαζί με τον Στάινμπεκ και τον Χέμινγουεϊ,  ακρογωνιαίος λίθος της σύγχρονης αμερικανικής μυθοπλασίας με έναν λόγο βαθιά πολιτικό και στοχευμένο στην ανάδειξη των κοινωνικών ανισοτήτων, όπως είναι για παράδειγμα οι φυλετικές διακρίσεις, ένα πρόβλημα οικουμενικό και με διαστάσεις σε παγκόσμια κλίμακα ειδικά την εποχή εκείνη.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ερνέστο Σαμπάτο, Το τούνελ, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Sabato

“Πόσοι από κείνους είχαν μαντέψει πως κάτω από τις αρχιτεκτονικές μου και “το κατιτί” πνευματικό” υπήρχε ένα ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί; Κανένας”. Αλήθεια, πόσο απρόβλεπτη είναι η ανθρώπινη φύση ειδικά απέναντι σε ένα θέμα όπως είναι ο έρωτας. Μέχρι πού μπορεί να φτάσει ο προδομένος άνθρωπος για να πάρει πίσω ό,τι του ανήκει ή τουλάχιστον αυτό που ο ίδιος θεωρεί πως του ανήκει; Δια στόματος Χουάν Πάμπλο Καστέλ, ο Ερνέστο Σαμπάτο διεισδύει γυμνός αλλά σοφός στα άδυτα του ανθρώπινου νου που δεν παύει να στροβιλίζεται, που δεν παύει να επιθυμεί, που θέλει να κατακτήσει και κατακτά και αν κανείς του αφαιρέσει αυτό που ήδη κατέκτησε τότε είναι έτοιμος για όλα. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Γιάννης Ατζακάς, Η σπηλιά, Εκδόσεις Άγρα

σπηλια

“Το άρμα της Ιστορίας είχε πάρει τη μεγάλη στροφή του και κάλπαζε τώρα προς την τρίτη χιλιετία. Η σκόνη που άφησε πίσω του κατακάθιζε αργά πάνω στις ερειπωμένες πόλεις, στους τόπους εξορίας, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, στα κρεματόρια, πάνω στα πεδία των μαχών, στους ποταμούς του αίματος, στους κρουνούς των δακρύων. Ο αιώνας των μεγάλων προσδοκιών σφραγίστηκε από ακόμη μεγαλύτερες διαψεύσεις” γράφει ο Γιάννης Ατζακάς στο τέλος του βιβλίου. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Eric Vuillard, Ημερήσια διάταξη, Εκδόσεις Πόλις

Vuillard

Εν έτει 1938, στην Ευρώπη μαύρα σύννεφα κάνουν την εμφάνισή τους στον ορίζοντα και ένα θηρίο που λέγεται ναζιστική Γερμανία υψώνεται απειλητικά πάνω από τις χώρες και τις πόλεις. Εν αρχή ην η Αυστρία, η οποία κατηγορείται ανοιχτά από τον Χίτλερ για ουδετερότητα ως προς τις γερμανικές θέσεις του Τρίτου Ράιχ, δεν υπερασπίζεται τις θέσεις που πρέπει και θα το πληρώσει ακριβά. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Γκυ ντε Μωπασάν: Ένας δεξιοτέχνης της αφήγησης

μωπασάν

O Λέων Τολστόι γράφει για τον Γκυ ντε Μωπασάν: «Δεν ξέρω άλλον συγγραφέα που να πίστευε το ίδιο ειλικρινά με τον Μωπασσάν πως καθετί καλό, πως όλο το νόημα της ζωής βρίσκεται στη γυναίκα, στον έρωτα, ούτε άλλον που να περιέγραψε τη γυναίκα και τον έρωτα με τέτοιο πάθος και απ’ όλες τις απόψεις {…}». Η σφαίρα της ανθρώπινης περιγραφής είναι για τον Μωπασάν ό,τι και το ψυχογράφημα για τον Ντοστογιέφσκι. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Charles Baudelaire, Ο ζωγράφος της μοντέρνας ζωής, Εκδόσεις Παπαδόπουλος

μπωντλαίρ

Η σειρά Μικρά διαχρονικά είναι ένα κόσμημα που συνεχίζει να εμπλουτίζει και να διακοσμεί τη βιβλιοθήκη μας, είναι μια σειρά που προσφέρει στον αναγνώστη μικρά άγνωστα διαμάντια διαχρονικών λογοτεχνών. Ο συγγραφέας των “Ανθών του Κακού” Σαρλ Μπωντλαίρ, στο ολιγοσέλιδο αλλά πολύ σημαντικό δοκίμιο “Ο ζωγράφος της μοντέρνας ζωής” πραγματεύεται ποικίλα θέματα που τον απασχολούν σε σχέση με την αισθητική. Η γραφή του ακολουθεί και εδώ το αίσθημα ευθύνης και τις αρχές που διέπουν τη φιλοσοφία του, τον τρόπο αντίληψής του για τις τέχνες την εποχή των καλλιτεχνικών ζυμώσεων. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Χένρυ Τζέιμς: Αναζητώντας με ζήλο την ουσία της δημιουργίας

Τζέιμς

Η περίπτωση Χένρυ Τζέιμς είναι η περίπτωση εκείνου του δημιουργού που ακροβατεί ανάμεσα στην έμπνευση και τον αγώνα για προσωπική καταξίωση μέσα από την επιβεβαίωση πως παρά την αριστοκρατική του καταγωγή έχει τις ανησυχίες του λογοτέχνη και πασχίζει στην υπηρεσία αυτού του ρόλου. Θα μπορούσαμε να τον αποκαλέσουμε ένα μείγμα αρσενικής Τζέιν Όστεν και Αγκάθα Κρίστι. Δεν ήταν όμως τίποτε από τα δύο, ο ίδιος δεν ταυτίστηκε με κανέναν. Είχε πολλές προσλαμβάνουσες και κανείς θα έβρισκε στην γραφή του επιρροές από τον μεγάλο Ντίκενς. Πολιτογραφημένος Βρετανός αν και γεννημένος στην Αμερική, την οποία εγκατέλειψε, κατέγραψε πολλές φορές με μία γερή δόση ειρωνείας τη ζωή στην Βρετανία των αρχών του 20ου αιώνα μέσα από σκηνές εκκεντρικές, αλλοπρόσαλλες και μυστηριώδεις. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Χριστόφορος Μηλιώνης, Καλαμάς κι Αχέροντας, Εκδόσεις Κίχλη

μηλιωνης

Ο κόσμος του Μηλιώνη είναι ποτισμένος από την ελληνική ιστορία και την ιστορία των ανθρώπων τόσο της πόλης όσο και της υπαίθρου, στο μεταίχμιο της μετάβασης από το αγροτικό στο αστικό τοπίο. Στα πολύ δυναμικά διηγήματα, από όπου λείπει η έντονη δράση αλλά επικρατεί ένας βουβός πόνος, ξετυλίγεται το δράμα μιας Ελλάδας διαλυμένης που δεν εμπνέει στον αφηγητή νοσταλγία, αλλά απογοήτευση, τόσο για τα παρελθόντα όσο και για τα μελλούμενα. Τα πλούσια σε εικόνες διηγήματα, σα να αποτελούσαν πλάνα κινηματογραφικής ταινίας, σκιαγραφούν ένα κόσμο στατικό, ένα κόσμο παροπλισμένο και ο συγγραφέας μιλάει με επιμονή και ζήλο για ανθρώπους του καιρού του, ενός καιρού μελαγχολικού και έντονα δραματικού. Οι άνθρωποί του θύματα της Ιστορίας ή μιας χαμένης γενιάς, κουβαλούν μέσα τους το άρωμα του τόπου τους, αλλά αυτός ο τόπος μοιάζει χαμένος και καταπονημένος από το χρόνο και τα γεγονότα.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι: Ένας «ταπεινός και καταφρονεμένος» Δον Κιχώτης

Ντοστογιέφσκι

Ο Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι με το έργο του, το τόσο δραματικό και θεατρικά δοσμένο, αναλώθηκε εμμέσως πλην σαφώς στην αποτύπωση της σκληρότητας και  της τραχύτητας της ζωής του ίδιου και των συμπολιτών του, των μουζίκων, αλλά και στην καταγραφή του εξευτελισμού της ανθρώπινης ύπαρξης μέσω των διώξεων και των παράνομων δράσεων ενός διεφθαρμένου πολιτικού κατεστημένου. Άσκησε μέσα από τα έργα του έντονη κριτική και ψυχογράφησε με γλαφυρό και ωμό τρόπο σκηνές από την καθημερινότητα των Ρώσων, πολλές φορές δεχόμενος τα πυρά των κριτικών. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Όσκαρ Ουάιλντ, Σαλώμη, Εκδόσεις Gutenberg

Wilde

Σώμα του εγκλήματος κατά τον Ιωάννη, η Σαλώμη εμφανίζεται στον Όσκαρ Ουάιλντ σαν ένα πρόσωπο βγαλμένο από την Ιλιάδα του Ομήρου. Καθόλου τυχαίο μιας και ο Ουάιλντ διάβασε ήδη από τα 12 του χρόνια τον Όμηρο και πώς κανείς να μην επηρεαστεί από τον πρώτο άνθρωπο που έγραψε ουσιαστικά το πρώτο μυθιστόρημα του δυτικού πολιτισμού με την ευρύτερη έννοια; Ο Ιρλανδός ιερός “γίγαντας” που πέθανε από την πείνα σε ηλικία 46 μόλις ετών – όπως έμαθα στην εξαιρετική παρουσίαση του βιβλίου στο πατάρι του βιβλιοπωλείου Gutenberg, από το οποίο έφυγα σοφότερος και ψυχικά πιο ευτυχής – αποτελεί το τέλειο παράδειγμα ιδανικού καταραμένου καλλιτέχνη, έτσι όπως λίγα χρόνια αργότερα θα πεθάνει στο Παρίσι από φυματίωση και λόγω του αλκοολισμού του ο Αμεντέο Μοντιλιάνι. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ονορέ ντε Μπαλζάκ: Ο ρομαντικός “πατέρας” του σύγχρονου μυθιστορήματος

balzac

Δεν είναι διόλου τυχαίο πως ο Μπαλζάκ παραμένει και θα παραμένει στο πάνθεον των λογοτεχνών που θα διαβάζονται από μικρούς και μεγάλους, θαυμαστές και θαυμάστριες, γιατί πολύ απλά έγραφε με την ψυχή του και όχι με κριτήριο την τσέπη του όπως συμβαίνει κατά κόρον στη σημερινή εποχή. Η γραφή του και η συγγραφική του ωριμότητα έλαβαν χώρα πρόωρα, ήδη από τα κατά βάση δυσάρεστα βιώματα που είχε ως νέος, μια και τα ευχάριστα ήρθαν αργότερα, κατόπιν έντονης επιθυμίας και επιμονής του ίδιου, που πίστεψε στον εαυτό του. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Αντόν Τσέχοφ: Ο λογοτεχνικός γιατρός που άγγιξε τις ψυχές των ανθρώπων

Τσέχοφ

Ο κόσμος του Τσέχοφ είναι ένα ανεξάντλητο μαγικό κουτί όπου κάθε φορά έρχονται στην επιφάνεια όλα εκείνα τα στοιχεία και τα δεδομένα που τον διαμόρφωσαν ως συγγραφέα, γιατρό, κοινωνικό λειτουργό της εποχής του, μα πάνω από όλα ως άνθρωπο. «Αν ένα βιβλίο δεν μας συγκλονίζει όπως ένα χτύπημα στο κρανίο, για ποιον λόγο να το διαβάσουμε;» είχε δηλώσει πολύ επιτυχημένα ο Κάφκα. Περισσότερα