Στοχάστηκες βαθιά, φιλοσόφησες, δίδαξες και ήπιες τελικά το πικρό ποτήρι πληρώνοντας την ειλικρινή στάση ζωής σου όντας ο πρώτος μάρτυρας των πιστεύω σου (Γράμμα στον Σωκράτη)

Ξεκίνησες από μικρή ηλικία, γιε της Φαιναρέτης και του Σωφρονίσκου, για να γίνεις γλύπτης πλάι στον ξακουστό Φειδία και αυτό συνέβη όταν είχε δοθεί στον Φειδία η περίφημη παραγγελία για τα περίτεχνα γλυπτά του Παρθενώνα. Πιο συγκεκριμένα βρέθηκες στο εργαστήριό του τη στιγμή που με τα λάφυρα από τη μάχη του Μαραθώνα φιλοτεχνούσε το μνημειώδες άγαλμα της Αθηνάς Προμάχου. Είχες πάντα μια φωνή μέσα σου, το περίφημο δαιμόνιο το οποίο και λίγοι κατάλαβαν, να σου μιλάει για όλα αυτά που ήθελες να πετύχεις με τη γνώση. Αυτή η γνώση και η αλήθεια της ήταν η παντοτινή σου πυξίδα, ο αέναος φάρος σου σε μια περίοδο όπου πολλοί σε έστηναν στη γωνία για να θαυμάσουν την αποτυχία σου. Μα αυτά συνέβησαν αργότερα, πολύ αργότερα, πριν από αυτό συνέβησαν άλλα. Η παρουσία σου στο εργαστήριο δεν στέφθηκε και από τεράστια επιτυχία τελικά μιας και τα χέρια σου δεν έπιαναν, όπως λέγεται λαϊκά. Σου παραγγέλθηκε λοιπόν να εγκαταλείψεις τη γλυπτική και να αφοσιωθείς στη μάθηση, γιατί αυτό ήταν το πεπρωμένο σου, η ομορφιά δεν θα σε βοηθούσε να βρεις το Θεό, όπως σου έλεγε ο Φειδίας ήταν αυτός άλλωστε που σε παρότρυνε να αλλάξεις γραμμή πλεύσεως. Σου δόθηκε ένα χάρισμα Σωκράτη, μέσα από την ενδελεχή μελέτη, στην οποία αφοσιώθηκες πλήρως και τάχθηκες σε μια αποστολή ιερή, μια αποστολή που μόνο εσύ γνώριζες πως έτρεφε την ψυχή σου. Γιατί η ψυχή σου Σωκράτη ήταν πλασμένη να ακολουθήσει το δρόμο που ακολούθησες, η μοίρα σου αυτή ήταν, γραμμένο είχες να γίνουν τα πράγματα όπως ακριβώς συνέβησαν. Κλήθηκες από τους θεούς να βάλεις στο μυαλό των ανθρώπων λογική και να τους βγάλεις από την πλάνη του παραλόγου στην οποία είχαν βυθιστεί. Έσπευσες λοιπόν να βουτήξεις στη γνώση και σαν Χριστός πριν από τον Χριστό, γιατί τέτοιος ήσουν ακριβώς, να πάρεις από το χέρι τον άνθρωπο και να τον οδηγήσεις στην σοφία, στο φως της γνώσης που μπορεί και δίνει στον άνθρωπο ελπίδα, προκοπή και προοπτική. Ήθελες να κάνεις τους συμπολίτες σου και δη τους νεότερους, στους οποίους τόσο είχες επενδύσει, να αγαπούν αντί να πολεμιούνται. Σε διάλεξαν οι θεοί να διδάξεις τους Αθηναίους την ηθική και εσύ δεν χρησιμοποίησες μόνο τη γνώση μα και το ίδιο σου το ένστικτο που αποτελούσε φως στη δική σου διαδρομή. Σε κατέτρωγε από πολύ νωρίς το πάθος για μάθηση και συνδύασες καρδιά και ψυχή, νου και διαίσθηση για να φτάσεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Δέχτηκες πολλά χαστούκια, σε μαστίγωσαν ψυχικά μα άντεξες μέχρι τέλους γιατί, σε αντίθεση με εκείνους που σκευωρούσαν εναντίον σου, είχες θέσει έναν σκοπό και έπρεπε να τον φέρεις εις πέρας, πρωτίστως για σένα. Δεν υπήρξες ρίψασπις και δεν θα οπισθοχωρούσες, επίμονος υπήρξες και με υπομονή έχτισες τη δική σου φιλοσοφική και περιπατητική σχολή ανακοινώνοντας ξακουστούς φιλοσόφους που έγραψαν για σένα, τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, τον Ξενοφώντα και τόσους άλλους επιφανείς. Σε συνεπήραν τα βιβλία του Ηράκλειτου, γιατί υπήρξε και αυτός ένας σκαπανέας του μυστικισμού όπως και εσύ. Βρέθηκες στη φυλακή αδίκως, να ξέρεις η δίκη επαναλήφθηκε και δεν ήταν παρά μια απόλυτη παρωδία, καθώς σε καταδίκασαν από φθόνο και μίσος οι αντίπαλοί σου, αυτοί που κάποτε διδάχθηκαν από σένα μα τώρα ήρθε η ώρα τους να σε προδώσουν, όπως αργότερα ο Ιούδας τον Χριστό. Δίδαξες στους νέους Αθηναίους την μέθοδο της επαγωγικής, της διαλεκτικής και της μαιευτικής, εμπνεύστηκες από τη μητέρα σου που ήταν μαία αυτή τη διαδικασία να εκμαιεύεις από τον συνομιλητή σου την πληροφορία, έχοντας μέσα σου ένα είδος θεϊκής εντολής που σε οδηγούσε, ένα είδος εσωτερικής παρόρμησης να σου υπαγορεύει ποιες πράξεις και ενασχολήσεις να ακολουθήσεις. Δήλωνες μάλιστα πως κάποια φωνή άκουγες μέσα σου και σε εμπόδιζε να πράττεις ό,τι δεν ήταν σωστό. Αυτή η φωνή ποτέ δεν σε πρόδωσε, ποτέ δεν σε απογοήτευσε μα μόνο εσύ μπορούσες να την ακούσεις και άρα οι κατηγορίες που σου απαγγέλθηκαν προέρχονταν από ανθρώπους που αδυνατούσαν να παραλληλιστούν με το στοχαστικό σου σύμπαν, αρνούνταν να δουν το καλό που έκρυβε η φιλόξενη ψυχή σου. Δεν είναι καθόλου τυχαίο πως σε χαρακτήρισαν και ως Θεόπνευστο και όλα αυτά τα διδάγματα, τα οποία και άφησες κληρονομιά σε όλη την οικουμένη, τα διαβάζουμε μέχρι και σήμερα μέσα από τους διαλόγους Κρίτων και Φαίδων. Εσύ απλά κήρυττες δίχως ποτέ να γράψεις κάτι, όπως ακριβώς δηλαδή και ο Χριστός που ήρθε μετά από σένα για να τιμωρηθεί, όπως και εσύ, με τον ίδιο βάναυσο τρόπο από τους ανθρώπους. Τις φιλοσοφικές σου έρευνες τις παρακολουθούσαν πολλοί, δεν λάμβανες αμοιβή εσύ για τίποτε, σε αντίθεση με τους Σοφιστές που ανταμείβονταν καλά και ας έλεγαν πως τους ενδιαφέρει μόνο η γνώση. Οι νέοι αποτελούσαν το βασικό σου ακροατήριο και ένιωθαν εκείνοι ευχαρίστηση να σε ακούνε να μιλάς και να συζητάς μαζί τους για ποικίλα θέματα, κοινωνικά, πολιτικά, ηθικά, θρησκευτικά και εσύ απέραντη χαρά να ξέρεις πως προσφέρεις. Σχηματίστηκε λοιπόν γύρω σου ένας όμιλος, που δεν αποτελούσε όμως σχολή, γιατί δεν δίδασκες συστηματικά αλλά διαλεγόσουν σε κάθε σημείο της πόλης με ανθρώπους κάθε κοινωνικής τάξης. Αυτό που εσύ έθεσες ως κύριο μοχλό της διδασκαλίας και της φιλοσοφίας σου ήταν η ψυχή ως η πραγματική και απόλυτη ουσία του ανθρώπου αλλά και η αρετή, αυτή δηλαδή που επιτρέπει την πλήρωση της ανθρώπινης φύσης, μέσα από την αναζήτηση και τη βελτίωση της ψυχής. Ενοχλούσες τους γύρω σου με την αλήθεια που πρέσβευαν τα λόγια σου και αποτελούσες τον αριθμό ένα κίνδυνο για τη δική τους επιβίωση, για αυτό σε πολεμούσαν τόσο άγρια. Δεν άργησαν λοιπόν Σωκράτη να σου ασκήσουν μήνυση για ασέβεια προς τους θεούς και για διαφθορά των νέων. Η ανατρεπτικότητά σου και ο αυθεντικός σου λόγος καθώς και ο τρόπος που επιδρούσες στους νέους ήταν για αυτούς αρκετοί για να σε καταδικάσουν δίχως ουσιαστικό κατηγορητήριο. Βασικό τους κίνητρο υπήρξε η αντιζηλία, με κύριο εκπρόσωπο των μηνυτών τον πάλαι ποτέ μαθητή σου Κριτία, αυτόν δηλαδή που είχε και πρωταγωνιστικό ρόλο στην εξουσία των τριάκοντα τυράννων. Άρα Σωκράτη, έπεσες θέμα σκευωρίας από έναν όχλο και από μια τάξη ανθρώπων που δεν είχαν σχέση καμία με σένα, άνθρωποι μωροί, άνθρωποι ανάλγητοι, άνθρωποι που πάντα βρίσκονται να καιροφυλακτούν σε κάθε εποχή και μέρος του κόσμου ενάντια στο καλό. Εσύ πάλι γενναίος και ανδρείος, όπως πάντα υπήρξες, περιστοιχιζόσουν μέχρι το τέλος από τους επίσης γενναίους μαθητές σου και όταν ένας εξ αυτών σου πρότεινε να αποδράσεις εσύ το αρνήθηκες λέγοντας πως θα έμενες πιστός στην κοσμοθεωρία σου αποδεχόμενος την ετυμηγορία γιατί τόσα χρόνια είχες επωφεληθεί από τους αθηναϊκούς νόμους και δεν είχες κανέναν σκοπό να τους παραβιάσεις τώρα που στρέφονταν εναντίον σου. Θαρραλέος και περήφανος άκουσες την αναγγελία της ποινής, έμεινες στο δεσμωτήριο για πάνω από 30 μέρες περιμένοντας γαλήνια και φιλήσυχα το προδιαγεγραμμένο τέλος σου, όπως όριζε ο νόμος. Σωκράτη, η φιλοσοφία σου, η στάση ζωής σου, η πορεία σου καθολικά αποτελούσε και αποτελεί παράδειγμα διαχρονικό για όλους, σήμερα που η κρίση των αξιών ταλανίζει τις κοινωνίες άνθρωποι σαν εσένα λείπουν από κοντά μας για να μας ξελασπώσουν από τον βούρκο που όλο και περισσότερο κυλιόμαστε. Καλή αντάμωση στη γη της γνώσης που τώρα τόσο ζεστά σε αγκαλιάζει!

———————————————————————————

Ο Σωκράτης (ΑλωπεκήΑρχαία Αθήνα, 470 π.Χ./469 – Αρχαία Αθήνα, 399 π.Χ.) ήταν Έλληνας Αθηναίος φιλόσοφος, που θεωρείται ο ιδρυτής της Δυτικής φιλοσοφίας και συγκαταλέγεται στους πρώτους ηθικούς φιλοσόφους. Όπως συνηθιζόταν στην αρχαία Αθήνα, ασχολήθηκε αρχικά με τη γλυπτική τέχνη, το επάγγελμα του πατέρα του, ο οποίος ήταν λιθοξόος. πριν το εγκαταλείψει χάριν παιδείας, όπως έγραψε αργότερα ο Λουκιανός. Στα 17 του χρόνια γνώρισε το φιλόσοφο Αρχέλαο, που του μετέδωσε το πάθος για τη φιλοσοφία και τον έπεισε ν’ αφιερωθεί σ’ αυτήν. Δεν συνέγραψε κάποιο φιλοσοφικό έργο όσο ζούσε· η διδασκαλία του επιβίωσε μέσω των καταγραφών που έκαναν μαθητές του όπως ο Πλάτων και ο Ξενοφών, μετά τον θάνατό του. Οι καταγραφές αυτές συνιστούν διαλόγους, στους οποίους ο Σωκράτης και οι συνδιαλεγόμενοι με αυτόν εξετάζουν διάφορα ζητήματα βάσει της διαλεκτικής μεθόδου. Συχνά, οι γραπτές μαρτυρίες της φιλοσοφίας του παρουσιάζουν αντιφάσεις μεταξύ τους, με αποτέλεσμα η πλήρης ανακατασκευή της σωκρατικής σκέψης να συνιστά δυσεπίλυτο πρόβλημα.