Mark Rowlands, Ο φιλόσοφος και ο λύκος, Εκδόσεις του Εικοστού πρώτου

Είναι επιτακτική ανάγκη οι άνθρωποι να καταλάβουν πως ο κόσμος δεν τους ανήκει και η φύση έχει, χιλιετίες τώρα, τους δικούς της κανόνες και τις δικές της ανάγκες. Οι άνθρωποι είμαστε περαστικοί, είμαστε τρωτοί, είμαστε αναλώσιμοι, ανήκουμε στη φύση ως ίσοι αλλά δεν την εξουσιάζουμε και δεν κυριαρχούμε πάνω της. Η φύση και όλα τα όντα που την κατοικούν έχουν τη δική τους ζωή, τον δικό τους κύκλο ζωής, τον οποίο ο άνθρωπος δυστυχώς ταράζει και αναστατώνει με τις παρεμβάσεις του και τις κακές συμπεριφορές του που πηγάζουν από την αυταπάτη του πως είναι ο άρχων όλων. Τεράστιο λάθος να θεωρούμε πως είμαστε ένα μοναδικό είδος που όλα τα άλλα είδη θα πρέπει να μας υπηρετούν. Δεν έχουμε παρά ίσα δικαιώματα και αντίστοιχες υποχρεώσεις απέναντι σε όλους τους άλλους κατοίκους της πλάσης αυτής, είτε αυτά λέγονται ζώα, είτε φυτά, είτε ό,τιδήποτε άλλο που μεγαλώνει και αναπτύσσεται. Η ιστορία του Μαρκ και του Μπρένιν οφείλει να γίνει μια ιστορία κανόνα και όχι εξαίρεσης, κάτι που δεν σημαίνει απαραίτητα πως όλοι πρέπει να αποκτήσουμε λύκο.

Ο άνθρωπος και ο λύκος και πως ο τελευταίος άλλαξε άρδην τη ζωή του πρώτου

Ο Μαρκ Τουέιν είχε πει κάποτε πως από τότε που γνώρισα τους ανθρώπους αγάπησα ακόμα περισσότερο τον σκύλο μου όπως επίσης και το περίφημο απόφθεγμα πως ο άνθρωπος γνωρίζει το καλό και το κακό, αποδεικνύει την ανωτερότητα της σκέψης του σε σχέση με τα ζώα. Το γεγονός πως παρ’ όλα αυτά, κάνει το κακό, αποδεικνύει την ηθική κατωτερότητα σε σχέση με τα ζώα. Ο συγγραφέας και στοχαστής Μαρκ Ρόουλαντς, ακτιβιστής υπέρ της ευζωίας των ζώων συμμερίζεται σε αυτό το υπέροχο και μοναδικό βιβλίο όλα αυτά που οι κορυφαίοι συγγραφείς έχουν δηλώσει σχετικά με τα ζώα και την υπεράσπισή τους. Αφορμή αυτού του βιβλίου είναι η συμβίωσή του με έναν λύκο που κυριολεκτικά του άλλαξε τη ζωή καθώς βρέθηκαν τυχαία να συζούν. Ο λύκος είναι εκείνος που του έμαθε τη ζωή, πώς να κινείται, πώς να σκέφτεται, πώς να δρα, πώς να συμπεριφέρεται καλύτερα μα και πώς να συλλογίζεται διαφορετικά.

Ο κόσμος των ζώων και δη των λύκων είναι ένας ξεχωριστός κόσμος και μόνο αν κάποιος ζήσει μαζί τους, όπως ο συγγραφέας, τότε μπορεί να καταλάβει τη διαφορά. Τα ζώα χρήζουν της προσοχής μας όχι γιατί είναι πιο αδύναμα μα γιατί αξίζουν τον σεβασμό μας ως άξια μέλη μιας κοινωνίας στην οποία εμείς είμαστε οι απόλυτοι περαστικοί. Και αυτό το δεδομένο, όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε τόσο πιο αρμονικά θα συμπορευτούμε σε αυτόν τον πλανήτη, γιατί πλανήτης άλλος δεν υπάρχει. Ας σκεφτούμε ως άνθρωποι νοήμονες λοιπόν και ας αναλογιστούμε εμείς τη θέση μας στην αντίστοιχη θέση μιας μητέρας αρκούδας για παράδειγμα. Τι θα πρέπει να πράξει η μητέρα αρκούδα όταν κινδυνεύουν τα παιδιά της από έναν ανθρώπινο κίνδυνο; Δεν θα πρέπει να αντιδράσει και να τα προστατεύσει; Τι θα συμβεί αν ένα μικρό αρκουδάκι σκοτωθεί ύστερα από τροχαίο ατύχημα; Η μητέρα άραγε δεν θα πονέσει, δεν θα κλάψει; Το ότι δεν ακούμε το κλάμα της δεν σημαίνει πως δεν κλαίει και δεν οδύρεται για την απώλεια του μικρού της. Τα ζώα λοιπόν υποφέρουν ακριβώς όπως εμείς, πονάνε όπως εμείς, κλαίνε όπως εμείς, χαίρονται όπως εμείς, κρυώνουν όπως εμείς, διψάνε όπως εμείς και πεινάνε όπως εμείς.

Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε πως δεν μας ανήκει τίποτα, ίσα ίσα που ο άνθρωπος είναι εκείνος που καταπατά για να χτίσει, σφάζει με μανία και κυνηγά προς τέρψη του και είναι εκείνος που προβαίνει δίχως δεύτερες σκέψεις σε φαινόμενα βίας απέναντι σε αθώα και ανυπεράσπιστα πλάσματα. Σφαγές δελφινιών στην Ιαπωνία, κατακρεούργηση φώκιας στον Καναδά, εξόντωση αδέσποτων στην Ελλάδα, φαλαινοθηρικά στα Νησιά Φερόε που βάφουν κόκκινη την θάλασσα και άλλα τόσα εγκλήματα εις βάρος των ζώων είναι πράξεις αποτρόπαιες και καταδικαστέες που δυστυχώς δεν τιμωρούνται. Η υπέροχη ιστορία του λύκου που αφηγείται ο Ρόουλαντς αναδεικνύει το μοναδικό μεγαλείο της φύσης και τη δυνατότητα της αρμονικής συνύπαρξης του ανθρώπου, εφόσον ο τελευταίος το θελήσει.

Ο συγγραφέας ξεδιπλώνει όλο το φάσμα της γνωριμίας τους από την πρώτη στιγμή που τον πήρε στα χέρια του ως κουτάβι μέχρι που έφυγε από κοντά του σε μια πολύ μα πολύ δύσκολη στιγμή, την οποία και περιγράφει με τόση συνταρακτική λεπτομέρεια. Τα δάκρυα που μπορεί να προκύψουν από την αφήγηση της ιστορίας μόνο ευεργετικά είναι καθώς η επαφή με τα ζώα μόνο διδακτική για τον άνθρωπο μπορεί να είναι. Είναι ένα άλλο σύμπαν παράλληλο από αυτό των ανθρώπων και τίποτε δεν συγκρίνεται από αυτή την συναρπαστική συνύπαρξη. Εξάλλου, τα πολλά βιβλία που προέκυψαν από αυτή την συμβίωση και πέρα από αυτή είναι η τρανή απόδειξη πως τα ζώα μπορούν να μας αλλάξουν προς το καλύτερο, προς το πιο ορθόδοξο, προς το πιο καλοσυνάτο του εαυτού μας αν τους δοθούμε και μάθουμε από αυτά.

Ένας άλλος εμπνευσμένος συγγραφέας, ο Τζακ Λόντον με τα τόσα βιβλία του, είχε από νωρίς ευαισθητοποιηθεί στο θέμα της φύσης και μαθαίνουμε από εκείνον πως ο άνθρωπος μπορεί δυστυχώς να εξισώσει ένα ζώο με τον ίδιο του τον κακό εαυτό και να το καταστήσει έρμαιο κακίας και μοχθηρίας. Στον Ασπροδόντη για παράδειγμα, καταθέτει την μανία του ανθρώπου και την τάση του να καταστρέφει ό,τι αγνό μπορεί να βρει μπροστά του δίχως να τον νοιάζει. Ο άνθρωπος είναι το μόνο ζώο που τρώει χωρίς να πεινάει, πίνει χωρίς να διψάει και μιλάει χωρίς να έχει τίποτα να πει είχε δηλώσει και πάλι ο Μαρκ Τουέιν μιλώντας για τη βαρβαρότητα του ανθρώπου. Ο Ρόουλαντς γράφει αυτό το βιβλίο όχι ως αυτοσκοπό μα ως εμπειρία ζωής, είναι κατά κάποιο τρόπο τα απομνημονεύματα ενός ανθρώπου που είχε την τύχη, τη μοναδική ευκαιρία να ζήσει στο πλάι ενός λύκου και αυτή την εμπειρία ήθελε να μοιραστεί με το κοινό. Το βιβλίο αυτό, ένα κλασικό και διαχρονικό βιβλίο, είναι στα χέρια μας ένα πολύτιμο εργαλείο να αγαπήσουμε την πλάση γύρω μας και να μην κάνουμε άλλο κακό σε ό,τι έχει απομείνει.

“Αναγκάζοντας τον Μπρένιν να υποφέρει σε τέτοιο βαθμό και τελικά να πεθάνει με τέτοιο τρόπο, έπαιζα κορώνα γράμματα την ψυχή μου – την ψυχή ενός ανθρώπου που πιστεύει ότι κρίνεται από τις συνέπειες των πράξεών του”

“Έτσι είμαστε εμείς οι άνθρωποι. Σκεφτόμαστε τον χρόνο της ζωής μας σαν μια ευθεία γραμμή και η στάση μας απέναντι σ’ αυτή τη γραμμή δηλώνει αμφιθυμία. Μας συνδέουν μαζί της τα βέλη που εκπροσωπούν τις επιθυμίες, τους στόχους και τα σχέδιά μας και δίνουν νόημα στη ζωή μας”