Ernst Haffner, Σταυραδέρφια, Εκδόσεις Αρμός

Ο σε πολλούς άγνωστος Χάφνερ γράφει το σπουδαίο αυτό μυθιστόρημα λίγο πριν η για πολλούς ασθενική και αδύναμη Δημοκρατία της Βαϊμάρης ντυθεί στα μαύρα και αφιχθεί το τερατούργημα των Ναζί. Πρόκειται για την επονομαζόμενη περίοδο του Μεσοπολέμου που τη δεκαετία του ’30 βρίσκει συγγραφείς, καλλιτέχνες και άλλους διανοούμενους να βασανίζονται, να εξευτελίζονται, να ζουν υπό διωγμό και να τους αφαιρείται στην καλύτερη των περιπτώσεων η καλλιτεχνική τους υπόσταση γιατί η χειρότερη περίπτωση δεν είναι άλλη από την αφαίρεση της ίδιας τους της ζωής. Τα Σταυραδέρφια δεν είναι μια μυθοπλασία, δεν είναι κάτι φανταστικό, είναι η απόλυτη πραγματικότητα της θλιβερής κατάστασης που επικρατούσε όχι μόνο στο Βερολίνο, όπου και εκτυλίσσεται η ιστορία, αλλά παντού ανά τη χώρα καθώς η φτώχεια, η ένδεια, η ανέχεια βασίλευαν και η επιβίωση αποτελούσε ένα σταυρόλεξο για δύσκολους λύτες.Περισσότερα

Hans Fallada, Ξένος στη χώρα μου, Εκδόσεις Gutenberg

Ο Βίλχελμ Ράιχ στο διαχρονικό και απαράμιλλο βιβλίο “Άκου ανθρωπάκο” έγραφε πως για να κερδίσεις την ευτυχία, πρέπει να παλέψεις για αυτήν. Ο Φάλαντα επιλέγει, όπως και μυθιστορήματά του, να γράψει ένα βιβλίο στο οποίο ψυχαναλύει τον ίδιο του τον εαυτό μέσα από όλα αυτά που πέρασε στη φυλακή αλλά και εκτός αυτής. Στην πραγματικότητα η φυλακή δεν ήταν το κελί στο οποίο έγραψε αυτό το ημερολόγιο, αλλά η ίδια του η χώρα μέσα στην οποία αισθανόταν φυλακισμένος και αιχμάλωτος ενός καθεστώτος δίχως καμία συμπόνια, δίχως κανένα έλεος. Ήταν ένας επώνυμος δημιουργός που κλήθηκε να αντιμετωπίσει μια κατάσταση πολιορκίας μόνο και μόνο επειδή τα όσα έγραφε δεν ήταν αποδεκτά από ένα απολυταρχικό σύστημα που όλα τα ήλεγχε. Παραδομένος και προδομένος από την ίδια του την πατρίδα ζει στο απόλυτο χάος μιας όλα όσα καταθέτει αγγίζουν τη δική του προσωπική ζωή και τους δικούς του προβληματισμούς από τους οποίους δεν κρύβεται.Περισσότερα

Στέφαν Τσβάιχ, Σκακιστική Νουβέλα, Εκδόσεις Άγρα

Η Σκακιστική Νουβέλα δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στη Στοκχόλμη το 1943, ένα χρόνο αφότου ο Στέφαν Τσβάιχ αυτοκτόνησε μαζί με τη γυναίκα του στη Βραζιλία, όπου είχε βρεθεί αυτοεξόριστος.
Για το κορυφαίο αυτό έπος όσα και να γραφτούν, δε θα είναι ποτέ αρκετά. Και αυτό οφείλεται στο ότι μέσα από μια πρόζα που παραπέμπει στην αισθητική του βιεννέζικου ιμπρεσιονισμού, και μέσα από το κοινωνιολογικό αποτύπωμα μιας ολόκληρης εποχής που σημάδεψε τις αρχές του 20ού αιώνα, ο Τσβάιχ μετατράπηκε στο γνησιότερο αφηγητή του τέλους της Αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας. Χρησιμοποιώντας περιγραφές του ψυχολογικού προφίλ των ηρώων του, οι οποίες παραπέμπουν στα επιστημονικά ευρήματα του Φρόιντ, γίνεται σαφές πόσο πολύ ενδιαφέρεται σε βάθος για την ερμηνεία ψυχολογικών παραμέτρων.Περισσότερα

Bertolt Brecht, Διάλογοι προσφύγων, Εκδόσεις Κριτική

Ο πίνακας στο εξώφυλλο του βιβλίου έχει φιλοτεχνηθεί από έναν εκ των κορυφαίων ζωγράφων που αποτύπωσε στα έργα του όλο το φάσμα της ολέθριας περιόδου του μεσοπολέμου. Πρόκειται για τον Μαξ Μπέκμαν που φιλοτέχνησε τόσο τον ίδιο όσο και άλλα πρόσωπα που έζησαν σε μια περίοδο όπου λίγες ήταν οι στιγμές χαράς και πολλές εκείνες της αγωνίας και της ανησυχίας. Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ σκιαγραφεί μέσω του διαλόγου των δύο προσφύγων εκείνα που εμείς σήμερα μαθαίνουμε ως ιστορία μα τότε υπήρξαν γεγονότα κρίσιμα και οι εξελίξεις προλάβαιναν η μία την άλλη. Ο κόσμος του μεσοπολέμου, ειδικά στη Γερμανία της ανάπηρης δημοκρατίας της Βαϊμάρης μέχρι και την έλευση του Χίτλερ ως ηγέτη των Εθνικοσοσιαλιστών, υπήρξε ένα σταυροδρόμι και ένα ορόσημο για τα όσα διαβάζουμε στον Μπρεχτ.Περισσότερα

Eugen Ruge, Ξενοδοχείο Metropol, Εκδόσεις Κλειδάριθμος

Στα χαλεπά χρόνια του μεσοπολέμου εκτυλίσσεται η ιστορία που ο Ρούγκε μας αφηγείται με τόση λεπτομέρεια και με αφορμή τα όσα γεγονότα λαμβάνουν χώρα στην κομμουνιστική Σοβιετική Ένωση της ταραγμένης δεκαετίας του ’30 που ακολουθεί την ακόμα πιο ταραγμένη περίοδο του ’20, ενώ επέρχεται μια περίοδος που θα σημάνει πολλά για αυτή την τόσο πολυδιάστατη πληθυσμιακά χώρα. Οι πρωταγωνιστές του Ρούγκε φτάνουν σε μια Σοβιετική Ένωση σχεδόν σαθρή, γεμάτη υποκρισία και άκρως αντιδημοκρατική παρά τις εξαγγελίες, τις επαναστάσεις, τα μανιφέστα και όλα τα άλλα που υπόσχονταν μια κοινωνία της ισότητας και της δικαιοσύνης. Στα μάτια των υψηλά ιστάμενων αυτές μοιάζουν ιδέες σπουδαίες μα η πράξη επιδεικνύει τελικά τα αποτελέσματα και αυτή δείχνει το δρόμο κατά πόσο η κοινωνία μπορεί να ωφεληθεί από όλα αυτά.Περισσότερα

Το αινιγματικό και ανεξήγητο κουβάρι της ζωής (Γράμμα στον Στέφαν Τσβάιχ)

Δεν έγινε λάθος την μέρα που γεννήθηκες. Εσύ φορτώθηκες εκ γενετής με το μικρόβιο της αιώνιας σκέψης, αυτής που δεν σε αφήνει στιγμή να ησυχάσεις και να γευτείς την απόλυτη γαλήνη και την απόλαυση της ζωής. Μοιάζουν αυτά τα θέματα του μυαλού, να πνίγουν το είναι σου, σαν κάποιος να πειράζει συνέχεια τα καλώδια του νου σου γιατί τι είναι το μυαλό παρά ένα σύνολο καλωδίων που συνδέονται και αποσυνδέονται εις το διηνεκές. Πολλές φορές δεν τα ορίζεις αλλά σε ορίζουν αυτά σαν παρτίδα σκάκι που δεν έχει τέλος, αυτά σε καθοδηγούν τη μέρα και κάθε φορά που έρχεσαι αντιμέτωπος με κάποιο συμβάν που σε συνταράσσει. Περισσότερα

Joseph Roth/Stefan Zweig, Αλληλογραφία 1927-1938, Εκδόσεις Άγρα

Οι Στέφαν Τσβάιχ και Γιόζεφ Ροτ έδρασαν και δημιούργησαν σε μια εποχή όπου καίγονταν βιβλία ενώ λίγο αργότερα θα καίγονταν και άνθρωποι. Δύο πρωταρχικοί εκπρόσωποι της λογοτεχνίας του μεσοπολέμου, που τόσο χτυπήθηκε από τον φασισμό και τον ίδιο τον Χίτλερ ως μία επικίνδυνη απειλή στο αφήγημά του, παρουσιάζονται εδώ σε όλο τους το φάσμα. Οι δύο φίλοι μοιάζουν τόσο πολύ με τον Δάμωνα και τον Φιντία, δύο φίλους που έρχονται από το παρελθόν της Αρχαίας Ελλάδας, μια ιστορία γνωστή αλλά που εδώ παίρνει σάρκα και οστά μέσα από αυτούς τους δύο κορυφαίους λογοτέχνες. Πρόκειται για δύο μορφές που άφησαν ανεξίτηλα το σημάδι τους και το αποτύπωμά τους σε αυτό που ονομάζουμε λογοτεχνία και διανόηση. Η παράλληλη πορεία τους είναι μυθιστορηματική από μόνη της, αλλά αξίζει να ιδωθεί υπό ένα κοινό πρίσμα λογοτεχνικής αλληλεγγύης που επιστράτευσαν σε καιρούς χαλεπούς, τόσο για τους ίδιους όσο και για τον κόσμο στον οποίο βρέθηκαν να ζήσουν, να επιβιώσουν και ευτυχώς για μας να δημιουργήσουν.Περισσότερα

Ulrich Alexander Boschwitz, Άνθρωποι στο περιθώριο, Εκδόσεις Κλειδάριθμος

Άνθρωποι στο περιθώριο, άνθρωποι στη δίνη μιας οδυνηρής συγκυρίας, άνθρωποι ταυτισμένοι με μία άστατη περίοδο που συγκλόνισε τον κόσμο και την παγκόσμια κοινότητα. “Στις περιγραφές του ζωντανεύουν οι ταβέρνες και τα καπηλειά του Βερολίνου των τελευταίων δεκαετιών. Είναι ένα κομμάτι από την ιστορία και τη ζωή της πρωτεύουσας” διαβάζουμε στο επίμετρο του βιβλίου επιμελημένο όπως και στον Ταξιδιώτη από τον Πίτερ Γκράαφ. Η μετάφραση της Μαρίας Αγγελίδου και του Άγγελου Αγγελίδη προσδίδουν στο βιβλίο ένα μεγάλο συν για να αντιληφθεί ο αναγνώστης τον πυρήνα της σκέψης του Μπόσβιτς. Πρόκειται για ένα από τα δύο βιβλία του Μπόσβιτς που διασώθηκαν μιας και τα υπόλοιπα χάθηκαν μια για πάντα από τον χάρτη, τα πήρε μαζί του κατά την βύθιση του πλοίου στο οποίο επέβαινε και όπου βρήκε τραγικό θάνατο σε ηλικία μόλις 27 ετών. Ο Μπόσβιτς στο βιβλίο αυτό περιγράφει μία ολόκληρη τραγική συνθήκη για τους ανθρώπους της εποχής του, ανθρώπους σε ένδεια που αναζητούν την τύχη τους.Περισσότερα

Κρίστιαν Μπέρκελ, Η μηλιά, Εκδόσεις Μικροσκόπιο

Διαβάζοντας όλο και περισσότερο για την περίοδο του μεσοπολέμου και μελετώντας κανείς τόσο τα ιστορικά όσο και τα μυθιστορηματικά βιβλία που γράφτηκαν κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης συγκυρίας, ανακαλύπτει πόσο η ατομική ευθύνη του καθενός και της καθεμιάς τελικά οδήγησε στην άνοδο του ναζισμού. Μία κοινωνία βρισκόταν σε αναβρασμό λόγω των ιστορικών γεγονότων με την απώλεια εισοδήματος, τη ραγδαία αύξηση της ανεργίας και τον πληθωρισμό που κάλπαζε και προκαλούσε φτώχεια και ανέχεια. Αυτά είναι πραγματικά γεγονότα που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ούτε και να αγνοήσει. Ωστόσο, το να οδηγείς στην πυρά μια συγκεκριμένη μερίδα ανθρώπων – τους Εβραίους εν προκειμένω – για όλα τα δεινά που σου συμβαίνουν, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό που αξίζει να αναλυθεί. Ο Μπέρκελ μάς παρουσιάζει την άλλη όψη του νομίσματος με δύο ανθρώπους που βιώνουν πλήρως και με απόλυτη συναίσθηση όσα συμβαίνουν γύρω τους.Περισσότερα

Έρνστ Τόλλερ, Ήμουν ένας Γερμανός. Η αυτοβιογραφία ενός επαναστάτη, Εκδόσεις Ερατώ

Προσωπικότητα που έδρασε με σθένος και γενναιότητα μέσα σε μία ταραχώδη εποχή, ο Ερνστ Τόλλερ υπήρξε πνευματικός άνθρωπος μέσα στην επαναστατικότητα που τον ενέπνεε και τον εξέφραζε. Κυριότερο σημείο και βασικός σταθμός της ζωής του ήταν το γεγονός πως υπηρέτησε αρχικά στο μέτωπο του πολέμου στο πλευρό των Γερμανικών δυνάμεων και μάλιστα προήχθη σε υπαξιωματικό του Στρατού. Εκεί είδε όμως ιδίοις όμμασι και από νωρίς τη φρίκη και τη ματαιότητα ενός άδικου και καταστροφικού πολέμου σε τέτοιο σημείο που αρρώστησε ψυχικά και έτσι κρίθηκε ακατάλληλος για την συνέχιση του στο στράτευμα. Απαλλάχτηκε και ανέλαβε δράση επαναστατική με σκοπό την αλλαγή της πολιτικής σκυτάλης και τελικά την πολυπόθητη ειρήνη. Ο Τόλλερ υπήρξε ηγετική φυσιογνωμία μιας επανάστασης που είχε ως στόχο τον άνθρωπο στο επίκεντρό της και την ανάληψη της εξουσίας στην υπηρεσία εκείνου και όχι την εξόντωσή του μέσω ενός αδηφάγου πολέμου.Περισσότερα

Henry Miller, Ο τροπικός του καρκίνου, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Διαχυτικός, ερωτικός, προκλητικός, τρυφερός, ρομαντικός, ποιητικός, λυρικός είναι μόνο κάποια από τα επίθετα που μπορούν να χαρακτηρίσουν τον Χένρι Μίλερ, αυτόν που όπως ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ μαγεύτηκε από την “Κινητή γιορτή” στο Παρίσι και μέσα από τα βιβλία του θέλησε να μεταδώσει στον αναγνώστη όλο τον ερωτικό παλμό και πυρετό που έζησε. Έκανε αυτό που η Αλεξάντρα Κολοντάι είχε πει κάποτε: “Σε λίγο θα κάνουμε έρωτα όπως ακριβώς πίνουμε ένα ποτήρι νερό”. Μέσα από την παρισινή τριλογία, μέρος της οποίας αποτελεί ο Τροπικός του Καρκίνου μαζί με την Μαύρη άνοιξη και τον Τροπικό του Αιγόκερω, ο συγγραφέας καταγράφει και καταθέτει όλο τον ερωτικό ψυχισμό που εκπέμπει η πόλη του φωτός με τις πόρνες, τους εραστές, έναν κόσμο που καίγεται από σαρκική επιθυμία και από σεξουαλικές διαθέσεις δίχως τέλος.Περισσότερα