Δημοσιεύτηκε στισ

Βίκτορ Σερζ, Χρόνια δίχως έλεος, Εκδόσεις Θύραθεν

Με σαφώς αυτοβιογραφικά στοιχεία που αναφέρονται και στη δική του ζωή στο Παρίσι και το Μεξικό αλλά και από τα χρόνια που υπηρέτησε ως στρατιώτης στηρίζοντας την ιδέα του μπολσεβικισμού, ο Σερζ παραθέτει ένα πανόραμα των ιστορικών κρίσιμων στιγμών της εποχής και ένα συνολικό πλαίσιο των γεγονότων που συνέβησαν κατά τη διάρκεια των χρόνων που προηγήθηκαν του πολέμου. Μέσα από την στοχαστική και καυστική αφήγησή του διαπιστώνουμε τις εκφάνσεις του παραλογισμού ενός  πολέμου που καταφθάνει ενώ παράλληλα όλα αυτά που λαμβάνουν χώρα μαρτυρούν την ωμότητα μίας αυταρχικής εξουσίας και μία ουτοπία στην πίστη ενός καλύτερου μέλλοντος. Αυτό που είχε χαρακτηρίσει τις εξελίξεις της περιόδου είναι ο άνθρωπος της εποχής να παλεύει να επιβιώσει σε μία εποχή όπου συνειδήσεις καταβαραθρώνονται, άνθρωποι θυσιάζονται στο βωμό μιας ανούσιας προπαγάνδας και τα όνειρα ποδοπατούνται.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Χέρμαν Μπροχ, Οι αθώοι, Εκδόσεις Κριτική

Διαβάζοντας όλο και περισσότερο για την περίοδο του μεσοπολέμου και μελετώντας κανείς τόσο τα ιστορικά όσο και τα μυθιστορηματικά βιβλία που γράφτηκαν κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης συγκυρίας, ανακαλύπτει πόσο η ατομική ευθύνη του καθενός και της καθεμιάς τελικά οδήγησε στην άνοδο του ναζισμού. Μία κοινωνία βρισκόταν σε αναβρασμό λόγω των ιστορικών γεγονότων με την απώλεια εισοδήματος, τη ραγδαία αύξηση της ανεργίας και τον πληθωρισμό που κάλπαζε και προκαλούσε φτώχεια και ανέχεια. Αυτά είναι πραγματικά γεγονότα που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ούτε και να αγνοήσει. Ωστόσο, το να οδηγείς στην πυρά μια συγκεκριμένη μερίδα ανθρώπων – τους Εβραίους εν προκειμένω – για όλα τα δεινά που σου συμβαίνουν είναι κάτι εντελώς διαφορετικό που αξίζει να αναλυθεί. Ο Μπροχ μας παρουσιάζει την άλλη όψη του νομίσματος με ανθρώπους σε πλήρη έλλειψη συναίσθησης των όσων συμβαίνουν γύρω τους και αυτοί όμως δεν είναι άμοιροι ευθυνών.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Klaus Mann, Μεφίστο, Εκδόσεις Έρμα

Το Μεφίστο είναι ένα σκοτεινό και ομιχλώδες μυθιστόρημα, είναι μία καταβύθιση από μέρους του συγγραφέα σε όσα ο ίδιος βίωσε κατά την κρίσιμη περίοδο της επικράτησης της δικτατορίας του Γ’ Ράιχ. Είναι η αντανάκλαση ενός κόσμου κλεισμένου και αποκλεισμένου από μία ομάδα, μια συμμορία ανθρώπων που εξευτελίζουν, εκμεταλλεύονται και χειραγωγούν την ανθρώπινη υπόσταση. Το δράμα που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του αναγνώστη είναι μία παράσταση κωμικοτραγική με χαρακτηριστικά τέρατος, ένας θίασος στον οποίο δεν παίρνουν μέρος μόνο οι ηθοποιοί όπως ο Χέφγκεν, αλλά κυρίως οι ίδιοι οι οργανωτές που κινούν τα νήματα του όλου θεάματος, δηλαδή η χιτλερική προπαγάνδα. Πίσω από τη μάσκα κρύβεται ένας άνθρωπος που χωρίς να το κατανοεί υπηρετεί τον σκοπό μιας ολόκληρης κυβέρνησης – αν μπορεί κανείς να την ονομάσει κυβέρνηση γιατί δεν είναι δημοκρατική ως προς την λειτουργία της – και υποσκάπτει την ίδια του την ελευθερία.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Isaac Bashevis Singer, Σώσα, Εκδόσεις Κίχλη

Λίγο πριν ξεσπάσει ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος και τα στρατεύματα του Χίτλερ εισβάλλουν στην Πολωνία, ο συγγραφέας Άαρον Γκρέιντινγκερ αφηγείται τη ζωή του στην πόλη που τόσο αγάπησε, τη Βαρσοβία. Κεντρικός πρωταγωνιστής στη ζωή του είναι η Σώσα, ένα κορίτσι μειωμένης πνευματικής ικανότητας αλλά με υπέροχη ψυχή, μία κοπέλα ταγμένη και αφοσιωμένη σε εκείνον που λατρεύει σαν θεό της και ποτέ δεν εγκαταλείπει. Ο Σίνγκερ, όπως σε όλα του τα βιβλία, έτσι και εδώ, υμνεί την χαμένη κοινότητα των Εβραίων της Πολωνίας, οι άνθρωποι της οποίας βίωσαν με βαναυσότητα και βαρβαρότητα το μίσος του ναζιστικού καθεστώτος. Πρόκειται αναμφίβολα για ένα μυθιστόρημα βαθιά φιλοσοφικό που αναδεικνύει κρυφές πτυχές της ζωής του ίδιου του συγγραφέα μέσα όμως από την περιγραφή των ζωών τρίτων προσώπων με τους οποίους ο ίδιος ήρθε σε επαφή ή παρατηρούσε.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Μαρσέλ Προυστ, Σχετικά με τον Μπωντλαίρ, Εκδόσεις Κουκούτσι

“Όταν έγραφα αυτό το γράμμα στον Ζακ Ριβιέρ, δεν είχα δίπλα στο κρεβάτι μου, βλέπετε ήμουν άρρωστος, κανένα βιβλίο. Συγχωρήστε λοιπόν τις πιθανές, κι εύκολες να διορθωθούν, ανακρίβειες ορισμένων παραθεμάτων. Απλώς ξεφύλλιζα τη μνήμη μου και προσανατόλιζα το γούστο των φίλων μου. Δεν είπα ούτε τα μισά απ’ όσα ήθελα, και κατά συνέπεια πολλά περισσότερα από τα διπλά όσων είχα υποσχεθεί” γράφει ο Μαρσέλ Προυστ στην επιστολή του προς τον Ζακ Ριβιέρ στον οποίο απευθύνει τις απόψεις του για τον Μπωντλαίρ εν έτει 1921. Διότι ο Προυστ, ο κορυφαίος συγγραφέας, λίγο πριν φύγει από τη ζωή – πεθαίνει το 1922 και είναι ήδη άρρωστος στο κρεβάτι – έχει ήδη ολοκληρώσει το μεγαλύτερο μέρος του μνημειώδους έργου “Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο”. Δυστυχώς βέβαια οι περισσότεροι εκ των τόμων θα κυκλοφορήσουν μετά τον θάνατό του από τον αδερφό του Ρομπέρ.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Hans Fallada, Και τώρα ανθρωπάκο;, Εκδόσεις Gutenberg

“Ο Φάλαντα γνωρίζει από πρώτο χέρι την κατάσταση την οποία περιγράφει. Το Και τώρα ανθρωπάκο; είναι γραμμένο στην καρδιά της κρίσης και από συγγραφέα που είχε νιώσει για τα καλά τις συνέπειές της. Μετά την επιτυχία του προηγούμενου μυθιστορήματος, ο Φάλαντα είδε τον εκδότη και συγχρόνως εργοδότη του, συμπαρασυρόμενο από τις χρηματοπιστωτικές αναταράξεις, να φτάνει στο χείλος της χρεοκοπίας” γράφει ο Κώστας Κουτσουρέλης στην εισαγωγή του βιβλίου και αποκαλύπτει εύστοχα όλο το παρασκήνιο και το ιστορικό πίσω από την συγγραφή αυτού του συγκλονιστικού βιβλίου. Ο Φάλαντα επιλέγει όπως και στα άλλα του βιβλία να γράψει ένα βιβλίο στο οποίο ψυχαναλύει τον πρωταγωνιστή του, δηλαδή τον εαυτό του μιας και όλα όσα καταθέτει αγγίζουν τη δική του προσωπική ζωή και τις δικές του παλινωδίες από τις οποίες δεν κρύβεται.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Heinrich A. Winkler, Βαϊμάρη. Η ανάπηρη δημοκρατία 1918-1933, Εκδόσεις Πόλις

Είναι αδιαμφισβήτητο πως η φρίκη του Α’ Παγκοσμίου πολέμου προκαλεί στους Ευρωπαίους μια συγκλονιστική κρίση συνείδησης, σε τέτοιο βαθμό που αμφισβητούν πλέον ανοιχτά το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Έχουμε άρνηση των παραδοσιακών αξιών, φυγή στο παράλογο, αμφισβήτηση της κατεστημένης κοινωνικής τάξης των ελίτ και αναζήτηση εξόδου από το αδιέξοδο με μία τάση στην γενική ανατροπή (κάτι που εκφράζεται και μέσω του σουρεαλισμού). Η Κοινωνία των Εθνών, πρόδρομος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, δημιουργήθηκε ακριβώς μετά τον πόλεμο για να εξομαλύνει τις διαφιλονικούμενες πλευρές και να αποσοβήσει μελλοντικές συγκρούσεις. Δυστυχώς, αποδείχτηκε φρούδα η ελπίδα αυτή και ο ρόλος της αυτοακυρώθηκε, χάνοντας σιγά σιγά μέλη της όπως η Γερμανία και η Ιταλία που αποχώρησαν.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Χανς Μάγκνους Εντσενσμπέργκερ, Το σύντομο καλοκαίρι της αναρχίας, Εκδόσεις Εστία

“Ο θάνατος βρίσκει στην πλάτη μόνο αυτόν που το βάζει στα πόδια ή αυτόν, όπως ήταν ο Ντουρούτι, που δεν βρίσκει δολοφόνο να τολμήσει να εμφανιστεί μπροστά του. Ντουρούτι, χαιρετίζουμε το θάρρος σου! Το όνομά σου έχει χαραχτεί βαθιά στο αίσθημα του λαού. Μένουμε πίσω με ένα και μοναδικό σύνθημα: Μπροστά! Ο καθένας στη θέση όπου τον καλεί το καθήκον, πιο ενωμένοι παρά ποτέ στον αγώνα κατά του φασισμού και υπέρ της ελευθερίας! Μπροστά κι ούτε βλέμμα πίσω!” έγραφε κάποτε η εφημερίδα El Pueblo για το πρόσωπο του Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι στον οποίο αφιερώνει το βιβλίο αυτό ο κορυφαίος Γερμανός συγγραφέας. Ο εμβληματικός ηγέτης του αναρχικού κινήματος στην Ισπανία Ντουρούτι βρέθηκε νεκρός κάτω από ύποπτες συνθήκες και ο θάνατός του παραμένει μέχρι και σήμερα ένα αίνιγμα και ένας γρίφος για δύσκολους λύτες.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ραφαέλα Ρομανιόλο, Πεπρωμένο, Εκδόσεις Μίνωας

Οι πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα σήμαναν κομβικές και ζωτικής σημασίας αλλαγές στην Ευρωπαϊκή ήπειρο και δη στην Ιταλία, στην ιστορία της οποίας είναι αφιερωμένο το βιβλίο αυτό. Ένας κόσμος σε ανατάραξη και σε αστάθεια αναζητά τα βήματά του μέσα από ιστορικές εξελίξεις που συμβαίνουν και αλλάζουν το κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό τοπίο. Η Ιταλία θα βιώσει τη φυγή στο μέλλον με πολλές διακυμάνσεις, με ακόμα περισσότερες ανθρώπινες ιστορίες που η κάθε μία έχει την προσωπική της δυστυχία. Γιατί όπως έλεγε και ο Τολστόι στην Άννα Καρένινα, όλες οι ευτυχισμένες οικογένειες μοιάζουν μεταξύ τους, κάθε δυστυχισμένη οικογένεια ωστόσο είναι δυστυχισμένη με το δικό της τρόπο.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ανθολογία, Θραύσματα πολέμου, Εκδόσεις Κέλευθος

Μετά την ανθολογία για την ερωτική λογοτεχνία και την ανθολογία με αποσπάσματα που αφορούσαν το θέμα της νύχτας, ήρθε η ώρα αυτής της εξαιρετικής σε έμπνευση έκδοσης σχετικά με τον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο ή αλλιώς τον Μεγάλο Πόλεμο όπως συνηθίζεται να λέγεται. Με νέες μεταφράσεις που επιμελήθηκαν σπουδαστές από τα Εργαστήρια Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου, το ελληνικό κοινό έχει τη μοναδική ευκαιρία να γνωρίσει γνωστούς και άλλους όχι τόσο γνωστούς συγγραφείς που αφιέρωσαν τον λόγο τους σε όσα διαδραματίστηκαν στο μέτωπο και στα χαρακώματα του Μεγάλου Πολέμου. Πρόκειται για αποσπάσματα που πηγάζουν από την ανάγκη των συγγραφέων να καταθέσουν τη δική τους ξεχωριστή ματιά, μια ματιά πολλές φορές παγωμένη και τραγικά ποτισμένη από τα γεγονότα της περιόδου την ίδια στιγμή που αφήνονται με την φαντασία τους να αναζητούν ψήγματα ελπίδας σαν την παπαρούνα.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Volker Weidermann, Οστάνδη 1936, Εκδόσεις Άγρα

Ο κόσμος αλλάζει ραγδαία εκείνο το καλοκαίρι του 1936, όλα μυρίζουν μπαρούτι και η νέα χιτλερική προπαγάνδα ακμάζει. Εν μέσω πολιτικών εξελίξεων, αναβρασμών και προπολεμικών αναταράξεων, λίγο πριν στην Ευρώπη ξεσπάσει θύελλα συγκρούσεων με τις γνωστές σε όλους μας συνέπειες, οι δύο φίλοι Στέφαν Τσβάιχ και Γιόζεφ Ροτ θα συνυπάρξουν στο βελγικό θέρετρο απολαμβάνοντας κοινές στιγμές απολαυστικών και εποικοδομητικών συζητήσεων, αναλύσεων και φιλοσοφικών αναζητήσεων πριν τη μεγάλη έκρηξη. Αναμφίβολα, αυτός ο αέρας που θα αναπνεύσουν έστω και για λίγο ατενίζοντας τη θάλασσα και τον καυτό ήλιο θα καταστεί παραπάνω από πραϋντικός, καθώς ανάμεσα σε απογοητευτικά νέα που καταφθάνουν για την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, εκείνοι συνεχίζουν για ακόμα λίγο να ξεκουράζονται και να λυτρώνονται από το ποτό του έρωτα και της λογοτεχνίας.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Hermann Hesse, Η επιστροφή του Ζαρατούστρα, Εκδόσεις Παπαδόπουλος

Σε καιρούς χαλεπούς και κρίσιμους όπως οι σημερινοί, κείμενα όπως αυτό που παρουσιάζεται εδώ, έρχονται να θυμίσουν πόσο η ιστορία μπορεί να ξαναγραφτεί με δραματικούς όρους – άρα χρειάζεται προσοχή – και πόσο επίκαιρος είναι ο λόγος στρατευμένων λογοτεχνών όπως ο Hermann Hesse. Με προφητική και διεισδυτική ματιά σε πρόσωπα και πράγματα, ο κορυφαίος Γερμανός συγγραφέας των βιβλίων Λύκος της Στέπας, Ντέμιαν και Σιντάρτα ,κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σε όλους, συμπατριώτες του και μη, για την επερχόμενη καταστροφή, μια καταστροφή ολοκληρωτική που κόστισε τόσες ζωές και διαμέλισε την Ευρώπη σε χίλια κομμάτια. Πρόκειται για ένα βαθυστόχαστο κείμενο εμπνευσμένο και επηρεασμένο από την νιτσεϊκή φιλοσοφία, την οποία ο Έσσε τόσο πολύ ύμνησε στα γραπτά του.Περισσότερα