Ματιές στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία

Δημοσθένης Βουτυράς, Μέσα στην κόλαση, Εκδόσεις Φαρφουλάς

Παίζοντας με την παρωδία της δαντικής κόλασης, ο Βουτυράς ανέλαβε τη γενικευμένη σάτιρα της εποχής του και των συγχρόνων του. Περιέλαβε εχθρούς και φίλους, ονομαστικά τους περισσότερους σύγχρονούς του συγγραφείς και λόγιους, πολιτικούς, στρατιωτικούς έλληνες και ξένους, κληρικούς, περιέλαβε όμως ακόμα και άσημους φίλους του, ενώ από τα σκάγια δεν γλυτώνουν ούτε οι συγγενείς του, ακόμα και η ίδια του η γυναίκα. Όλοι βρίσκονται μέσα στην Κόλαση, την οποία ο συγγραφέας περιδιαβαίνει, παρακολουθώντας τα μαρτύριά τους, με ξεναγό ένα διάβολο. Η σάτιρα μερικές φορές είναι εύκολη και ελαφριά, άλλες όμως ιδιαίτερα εύστοχη και έξυπνη, όπως με τον Καζαντζάκη, τους εκδότες με τους οποίους είχε παράπονα και άλλους. Όμως, το παιγνιώδες ύφος και η καλοκάγαθη σάτιρα όσων βρίσκονται στον Πρώτο Κύκλο της Κόλασης αλλάζει και κλιμακώνεται όσο προχωρούμε. Στη Δεύτερη και την Τρίτη Κόλαση συναντούμε όλο και πιο βαριές αμαρτίες και αντίστοιχα βασανιστήρια. Περισσότερα

Ψυχολογικά μυθιστορήματα

Stefan Zweig, Επικίνδυνος οίκτος, Εκδόσεις Άγρα

Κάποιοι ορίζουν αυτό το μυθιστόρημα ως ψυχολογικό, δεδομένης της φιλίας του με τον Φρόυντ, άλλωστε ο ίδιος αισθάνεται περήφανος για αυτήν και εκείνη την χρονική στιγμή αλληλογραφεί με τον Φρόυντ για την πορεία του βιβλίου του και του παραθέτει πληροφορίες για το περιεχόμενό του. Πρόκειται όντως για ένα σύγγραμμα με βαθιές κοινωνικές νύξεις και ανατρεπτικό ως προς το ξεγύμνωμα αναστολών και στερεοτύπων που ακόμα και σήμερα που υποτίθεται πως η κοινωνία είναι απελευθερωμένη αυτά συνεχίζουν να κατατρώγουν την όποια προσπάθεια για την οριστική τους εξάλειψη. Θέτει θέματα ηθικής που λίγοι τόλμησαν και ακόμα λιγότεροι τολμούν να αγγίξουν, το ζήτημα της αγάπης είναι πνευματικό, σωματικό ή είναι κάτι άλλο αόριστο και αιωρούμενο? Έχει το δικαίωμα κάποιος να συμπονά μόνο και μόνο για να μην προκαλέσει θλίψη και πόνο σε έναν άνθρωπο που ήδη είναι έρμαιο της μοίρας του και πασχίζει καθημερινά να την καταπολεμήσει με ένα θάρρος όμοιο με αυτό του στρατιώτη στη μάχη? (πηγή: culturenow).Περισσότερα

Της τέχνης τα καμώματα

Cynthia Freeland, Μα είναι αυτό τέχνη, Εκδόσεις Πλέθρον

Αυτό το ωραίο και ευχάριστο βιβλίο αποτελεί ιδεώδη εισαγωγή στη σκέψη σχετικά με την τέχνη. Η Σύνθια Φρήλαντ εξηγεί γιατί η καινοτομία και η διαμάχη βρίσκονται μονίμως στην πρωτοπορία της τέχνης, και γιατί αυτό έχει σημασία. Μελετά τη σχέση της τέχνης με το ωραίο, τον πολιτισμό, το χρήμα, το φύλο και τις νέες τεχνολογίες και προχωρεί αναφερόμενη παραδειγματικά στον Rembrandt, τον Goya και τον Damien Hirst αλλά και στα αφρικανικά γλυπτά-φετίχ, τους χορούς των Ινδιάνων Pueblo και το MTV. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).Περισσότερα

Ποίηση ψάξαμε και βρήκαμε…

Arthur Rimbaud, Εκλάμψεις, Εκδόσεις Γαβριηλίδης

Ο Αρθούρος Ρεμπώ, ο διασημότερος ποιητής του κόσμου εδώ και εκατό χρόνια, ο λυρικός με τις περισσότερες πωλήσεις σύμφωνα με το σύγχρονο βιογράφο του Γκράχαμ Ρομπ, στο τέλος της σταδιοδρομίας του, κι αφού είχε εξαντλήσει την ικανότητά του να πειραματίζεται και να διαπρέπει σε πρωτοτυπία και τόλμη στο χειρισμό του στίχου σταθερής μορφής, πέτυχε, στα είκοσί του χρόνια, να εναντιωθεί στις δεξιοτεχνικές αρετές του, να θάψει τους θησαυρούς του, να διαμορφώσει έναν κώδικα γλώσσας, που βρισκόταν πολύ κοντά στον αποκρυφισμό, και να τον χρησιμοποιήσει στη συγγραφή των “Εκλάμψεων”. Έναν κώδικα γλώσσας όπου η μαεστρία κρύφτηκε μέσα σε μια θαυματουργική “αδεξιότητα”, κι όπου η “παιδικότητα” συγχωνεύτηκε με την πιο βαθιά ενόραση, ο ρεαλισμός με την ουτοπία, η ύλη με τ’ όνειρο, η μελαγχολία με την άγρια χαρά, η ηθική και η λογική έχασαν όλα τα ερείσματά τους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κέρδισαν έδαφος η ανηθικότητα και το παράλογο. Περισσότερα

Οικονομικά για όλους

Benjamin Franklin, «Ο Δρόμος προς τον Πλούτο»

Το βιβλίο «Ο Δρόμος προς τον Πλούτο» είναι μια ρεαλιστική και γοητευτική προσέγγιση σε θέματα θεμελιώδη για την οικονομία και την κοινωνία, και κυρίως πάνω στο αιώνιο όνειρο της απόκτησης του πλούτου. Στις σελίδες του εμπεριέχονται απλές και χρηστικές συμβουλές, άλλοτε με αυστηρό κι άλλοτε με χαριτωμένο τρόπο, όπως και αλήθειες πανανθρώπινες, που ιδιαιτέρως σε περιόδους οικονομικής κρίσης καθίστανται περισσότερο επίκαιρες από ποτέ. Το βιβλίο αυτό είναι ένα πολύτιμο εργαλείο σκέψης και έρευνας απευθυνόμενο σε όλες τις ηλικίες, ένα έργο πραγματικά κλασικό και διαχρονικό.
Περισσότερα

Ιστορικά μυθιστορήματα

Ισίδωρος Ζουργός, Στη σκιά της πεταλούδας, Εκδόσεις Πατάκη

Το βιβλίο αυτό είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα του ευρύτερου βορειοελλαδίτικου χώρου μέσα από το χρονικό δύο οικογενειών που απλώνεται σε τρεις ολόκληρες γενιές. Από την Ανατολική Ρωμυλία και την Αδριανούπολη στα τέλη του 19ου αιώνα και από τα καμένα χωριά των φυλετικών ανταγωνισμών στη Μακεδονία της ίδιας εποχής, έως τη σημερινή Θεσσαλονίκη, οι πόλεμοι, η προσφυγιά, ο ιδρώτας και τα πάθη τόσων χρόνων έρχονται και στραγγίζουν στη συνάντηση ενός άντρα και μιας γυναίκας έναν τριήμερο καύσωνα του Αυγούστου κάτω από περίεργες συνθήκες. Είναι ακόμη ένα μυθιστόρημα – έπος του αγώνα της καθημερινής ζωής, καθώς και μια ελεγεία των «αποτυχημένων», του έρωτα και του χρόνου που περνά. Πιο πολύ όμως είναι το εκτενές μυθιστόρημα της Θεσσαλονίκης. Τα κτίρια, οι δρόμοι, τα στέκια, οι γωνιές της, οι εξοχές της, τα περίχωρα, το δέρμα της ολόκληρο, με το αποτύπωμα ενός ολόκληρου αιώνα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).Περισσότερα

Φιλοσοφικές αναζητήσεις

Ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας, Εκδόσεις Νεφέλη

Μια έγκυρη και εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορία της φιλοσοφίας προορισμένη για τον μέσο αναγνώστη, η ”Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης” παρακολουθεί την ιστορία της δυτικής φιλοσοφίας από τις απαρχές της στην αρχαιότητα έως σήμερα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο πνευματικό περιεχόμενο αυτής της εξέλιξης. Η φιλοσοφία έχει παίξει σημαντικότατο ρόλο στην ιστορία του δυτικού πολιτισμού. Το βιβλίο προσφέρει λεπτομερή καταγραφή της ζωής και του έργου όλων των μειζόνων στοχαστών ανά τους αιώνες: από τον Σωκράτη και τον Πλάτωνα ως τον Αριστοτέλη, από τον Άγιο Αυγουστίνο ως τον Θωμά τον Ακινάτη, από τον Ντεκάρτ, τον Λοκ και τον Χιουμ ως τον Καντ, τον Φίχτε και τον Χέγκελ, η ανά χείρας ιστορία διατρέχει τους αιώνες φτάνοντας ως τους σύγχρονους στοχαστές όπως ο Σαρτρ και ο Βιτγκενστάιν, ενώ παράλληλα διερευνά με λεπτομερή και άκρως διαφωτιστικό τρόπο θεμελιώδεις έννοιες, δόγματα και σχολές σκέψης τόσο της αγγλο-αμερικανικής όσο και της ηπειρωτικής παράδοσης. Προσωπικότητες και ιδέες κρυσταλλώνονται ολοκάθαρα και παλιές διαμάχες αναβιώνουν, καθώς το βιβλίο συλλαμβάνει με μοναδική ενάργεια τον πλούτο και τη ζωντάνια της φιλοσοφίας στους διάφορους πολιτισμούς και τις εποχές. Ένα ξεχωριστό κεφάλαιο αφιερώνεται στην ιστορία της πολιτικής φιλοσοφίας.Περισσότερα

Τα πρόσωπα και η ζωή τους

Michael Peppiatt, Φράνσις Μπέικον, Ανατομία ενός αινίγματος, Εκδόσεις Μικρή Άρκτος

Ο Φράνσις Μπέικον συγκαταλέγεται στους πιο χαρισματικούς και αινιγματικούς δημιουργούς του 20ου αιώνα. Οι πίνακές του, άμεσα αναγνωρίσιμοι, εξακολουθούν να αψηφούν ερμηνείες και να τροφοδοτούν διαμάχες. Ο Μπέικον υπήρξε επίσης μια σπάνια προσωπικότητα. Γενναιόδωρος αλλά σκληρός, ευθύς χαρακτήρας μα και επιδέξιος χειριστής των άλλων, ευδιάθετος και απεγνωσμένος, έζησε μια ζωή ακραίων αντιφάσεων, γεμάτη επιτεύγματα και θριάμβους, κακοτυχίες και προσωπικές τραγωδίες. Σε αυτή την αναθεωρημένη έκδοση της έξοχης βιογραφίας του ο Michael Peppiatt χρησιμοποιεί καινούριο υλικό που του εμπιστεύτηκε ο ίδιος ο Μπέικον. Περισσότερα

Παιδικά βιβλία

Gianni Rodari, Ο κρεμμυδάκης και η παρέα του, Εκδόσεις Κέδρος (6-9 ετών)

Ο Κρεμμυδάκης, ένα πανέξυπνο, κατεργάρικο αγόρι που δεν αντέχει την αδικία, και ο πρίγκιπας Λεμόνης, ένας αντιπαθής, μοχθηρός και ανόητος κυβερνήτης, έρχονται αντιμέτωποι σε αυτό το βιβλίο. Η σύγκρουσή τους συμβολίζει τον αγώνα για την ελευθερία ενός ολόκληρου λαού, που απαρτίζεται από κολοκύθια, πράσα, φασολάκια και όλων των ειδών τα λαχανικά. Οι καλοί, οι οποίοι ζουν καταπιεσμένοι υπακούοντας τυφλά στους παράλογους νόμους του τύραννου Λεμόνη, με καθοδηγητή τους τον Κρεμμυδάκη θα καταφέρουν να κατατροπώσουν τους κακούς χάρη στα ξεκαρδιστικά κόλπα, στις φάρσες και στα μεγαλοφυή σχέδιά τους, χωρίς να ανατρέξουν ποτέ στη βία. Ένα συμβολικό παραμύθι όπου η κοινωνική πραγματικότητα μπλέκεται με τη φαντασία και, χάρη στο πνευματώδες χιούμορ του συγγραφέα και στην ευχάριστη πλοκή του, αγγίζει θέματα σύγχρονα και συνάμα διαχρονικά, όπως η αλληλεγγύη, η διαφορετικότητα, η φιλία, το αίσθημα της δικαιοσύνης και κυρίως της ελευθερίας. Γιατί σκοπός του Τζάνι Ροντάρι δεν είναι να αποτυπώσει άλλη μια χάρη ανάμεσα στους καλούς και στους κακούς, αλλά να αποδείξει ότι μια δίκαιη κοινωνία είναι όχι μόνο εφικτή και επιθυμητή, αλλά και πιο ευχάριστη για όλους. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).Περισσότερα

Μιλώντας για πολιτική

Mary Hilson, Το σκανδιναβικό μοντέλο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης

Η Σκανδιναβία είναι μια σχετικά μικρή και αραιοκατοικημένη περιοχή στο βόρειο περιθώριο της Ευρώπης. Επί αιώνες, και μέχρι σχετικά πρόσφατα, τις σκανδιναβικές χώρες μάστιζαν η φτώχεια κι η μαζική μετανάστευση στο εξωτερικό. Ωστόσο, από τα μέσα του 20ού αιώνα, η Σκανδιναβία αποτελεί αντικείμενο παγκόσμιου θαυμασμού.

Περισσότερα

Ιστορικές… προτάσεις

Albert Hourani, Ιστορία του Αραβικού κόσμου, Εκδόσεις Ψυχογιός

Καμία άλλη περιοχή στον σημερινό κόσμο δεν είναι τόσο σημαντική όσο η Μέση Ανατολή, και κανένας λαός δεν είναι πιο παρεξηγημένος από τους Άραβες. Σε αυτό το αριστουργηματικό έργο διαχρονικής αξίας, ο έγκριτος ιστορικός της Οξφόρδης διηγείται την πραγματική ιστορία των αραβικών λαών· από την εξάπλωση του Ισλάμ μέχρι το Παλαιστινιακό ζήτημα, από τον προφήτη Μωάμεθ μέχρι τον Μουαμάρ Καντάφι. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περισσότερα

Ιστορικά μυθιστορήματα

Philip Kerr, Η τριλογία του Βερολίνου, Εκδόσεις Κέδρος

“Οι Βιολέτες του Μάρτη” Βερολίνο, 1936. Λίγο πριν από τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων. Μια γκρίζα πόλη, με καταθλιπτικούς δρόμους κι ανέκφραστα πρόσωπα, παραδομένη στη βροχή και στα μεγαλεπήβολα σχέδια του Χίτλερ. Η τζαζ, τα καμπαρέ, η ευθυμία, η χαλαρότητα ανήκουν στο παρελθόν.

“Ο χλομός εγκληματίας” Βερολίνο, 1938. Η Γερμανία, υποταγμένη στη μεγαλομανία του Χίτλερ, φαίνεται έτοιμη να κατακτήσει τον κόσμο. Ο Μπέρνι Γκούντερ συνεργάζεται με την αστυνομία για την εξιχνίαση μιας σειράς αποτρόπαιων δολοφονιών με θύματα κορίτσια. Παράλληλα, αναλαμβάνει μια σημαντική υπόθεση εκβιασμού που αφορά στον ομοφυλόφιλο γιο της πάμπλουτης μεγαλοεκδότριας Λάνγκε. Με τον Χίτλερ στην εξουσία, η ομοφυλοφιλία του Ράινχαρντ Λάνγκε θα τον οδηγούσε σίγουρα σε κάποιο στρατόπεδο συγκέντρωσης…Περισσότερα