Toon Tellegen, Ο Σκαντζόχοιρος που ήθελε, Εκδόσεις Διόπτρα

Η άγρια φύση είναι ένα ανεκτίμητο αγαθό που σήμερα μαστίζεται από μια κλιματική κρίση, μια κρίση αποτέλεσμα των ανθρώπινων τραγικών λαθών σε πολλά επίπεδα. Ο άνθρωπος δίχως τη φύση είναι ένα τίποτα, είναι έρμαιο του τέλους του και σκιά του εαυτού του μέχρι να αφανιστεί, η φύση είναι το σπίτι μας, το μεγάλο σπίτι που όλοι οφείλουμε να φροντίζουμε επιμελώς. Η άγρια φύση λόγω πολλών παραγόντων συρρικνώνεται μέρα με τη μέρα, οι επιφάνειες άγριας ζωής δυστυχώς περιορίζονται με πρώτο και κύριο αίτιο την αδηφάγα ανθρώπινη δραστηριότητα. Η χλωρίδα και η πανίδα της γης υπόκεινται σε μια συνεχόμενη και δραστική μείωση του πεδίου ανάπτυξής τους, το περιβάλλον τους δέχεται απανωτά πλήγματα από διάφορους παράγοντες και καθεμία και καθένας από εμάς έχουμε την υποχρέωση και το καθήκον να βάλουμε φρένο στην καταστροφή. Είναι θλιβερό τα δάση να καίγονται, τα ζώα να πνίγονται από πλαστικά, το χώμα να μολύνεται, όλα αυτά έχουν συνέπειες στη δική μας υπόσταση. Η μητέρα φύση και τα είδη που την απαρτίζουν, αποτελούν την ασπίδα του ανθρώπου για να συνεχίσει να ζει στον πλανήτη Γη.

Στον αστερισμό των σχέσεων και της διαχείρισης τους μέσα από συμβολισμούς

Το βιβλίο του σπουδαίου στοχαστή, γιατί περί στοχασμού πρόκειται, Τουν Τέλλεγκεν είναι ένα άνοιγμα σε αυτόν τον κόσμο της άγριας φύσης αλλά και ένα εργαλείο κατανόησης των ανθρωπίνων σχέσεων, είναι ένα εγχειρίδιο εμβάθυνσης στο θέμα διαφόρων αξιών, όπως είναι η φιλία, η αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους και της αποδοχής μας από τον περίγυρό μας. Καταφέρνει με τρόπο που θυμίζει τους μύθους του μοναδικού Αισώπου να μεταφέρει τα μηνύματά του μέσω των ζώων και κυρίως μέσω του πρωταγωνιστή σκαντζόχοιρου που είναι και ο κεντρικός ήρωας, είναι αυτός που δοκιμάζει τις αντοχές του και αμφιταλαντεύεται καθ’ όλη τη διάρκεια σκεπτόμενος τι πραγματικά θα συμβεί όταν έρθουν να τον επισκεφτούν. Η συνεχής σκέψη για τις συνέπειες της επίσκεψης της αρκούδας, της ακρίδας και των άλλων ζώων είναι το ζουμί της όλης αφήγησης, είναι ο πυρήνας της ιστορίας ενός σκαντζόχοιρου που ουσιαστικά δεν θέλει να είναι μόνος αλλά φοβάται και το μαζί.

Ο συγγραφέας χτίζει ένα μοναδικό παραμύθι που έχει τόσα να μας μεταδώσει για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε τους γύρω μας, ο σκαντζόχοιρος είναι το ιδανικό παράδειγμα καθώς με τα αγκάθια του μοιάζει θεωρητικά τρομακτικός. Ο ίδιος μοιάζει να είναι αναποφάσιστος κατά πόσο θέλει να ανοίξει το σπίτι του στους άλλους και συσκέπτεται με τον εαυτό του για αυτό. Αυτό που επιθυμεί είναι να τους δείξει πως είναι καλοδεχούμενοι στο σπιτικό του, πως έχει χρόνο και χώρο για τον ελέφαντα, την φάλαινα για παράδειγμα, μα όλα αυτά παραμένουν μέσα στο βιβλίο ένα όνειρο θερινής νυκτός και μια φαντασιακή κατάσταση για τον ίδιο γιατί δεν έχει περάσει στην πράξη, φιλοσοφεί και απορεί. Ο ίδιος παραμένει κλεισμένος στον εαυτό του και προετοιμάζει τον εαυτό του για πιθανές καταστάσεις ενώ συλλογιέται για το τι μπορεί να συμβεί ή να πάει στραβά. Το πίσω μπρος στην σκέψη του είναι μια συνεχής διαδικασία από την οποία δύσκολα μπορεί να βγει. “Δεν είμαι ξεχωριστός. Είμαι ένα τίποτα. Οπότε μην έρθετε” μας λέει αλλά από την άλλη διστάζει κιόλας απευθυνόμενος προς το σαλιγκάρι και τη χελώνα έχοντας βαθιά μέσα του την επιθυμία να επισκεφτεί οπότε αναφέρει: “Θα έρθω να σας επισκεφτώ εγώ κάποτε. Κάποια στιγμή. Όχι αμέσως. Ο σκαντζόχοιρος”.

“Το να ζεις μόνο δεν είναι αρκετό, είπε η πεταλούδα. Πρέπει να έχεις λιακάδα, ελευθερία και ένα μικρό λουλούδι” είχε γράψει ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν και αυτός επηρεασμένος από τον Αίσωπο και την παιδική του ηλικία. Ο Τουν Τέλλεγκεν είναι ένας σύγχρονος παραμυθάς με αυτή την έννοια λοιπόν, μέσα από τα βιβλίο του μαθαίνουμε πως μπορούμε να διαχειριζόμαστε τον ίδιο μας τον εαυτό μας και την συσχέτισή μας με τους άλλους, είτε είναι φιλικοί είτε όχι καθώς δεν μπορούμε να είμαστε συμβατοί με όλους και αυτό είναι ένα κύριο μάθημα που αντλείται. Τα παραμύθια που απευθύνονται τόσο σε μικρούς όσο και σε μεγάλους είναι ένας τρόπος να είσαι ελεύθερος και να κρατάς μέσα σου για πάντα ζωντανό το άρωμα του μικρού λουλουδιού. Ειδικά για τα παιδιά, βιβλία όπως αυτό διαμορφώνουν χαρακτήρα και τα ίδια απορροφούν σαν σφουγγάρι ό,τι ερεθίσματα τους προσφέρονται, τα παραμύθια παραμένουν ένας κόσμος εξερεύνησης και ανακάλυψης συναισθημάτων και εικόνων, ένας κόσμος που τους χαρίζει ένα νοερό ταξίδι στον πυρήνα της φαντασίας τους.

Βιβλία όπως αυτό απευθύνονται σε όλους, δεν έχει ηλικία αυτό το βιβλίο, είναι ένα εγχειρίδιο ανακάλυψης του κόσμου και είναι η αφορμή για τα παιδιά και τους μεγάλους να γίνουν οι μελλοντικοί επίμονοι αναγνώστες. Μην ξεχνάμε πως η ανάγνωση ανοίγει φτερά και μας προσκαλεί να ζήσουμε πολλές ζωές μέσα από τους ήρωες και τις ηρωίδες, τα ζώα δηλαδή γιατί καθένα από αυτά έχει τη δική του προσωπικότητα, όπως έχουμε εμείς τη δική μας. Διττή λοιπόν η αποστολή και διττός ο σκοπός των παραμυθιών, από τη μία αποσκοπούν στο να ψυχαγωγήσουν τους μικρούς αναγνώστες και από την άλλη διακαής πόθος ενός παραμυθά είναι να γεμίσει τις σελίδες με νοήματα και να περάσει με τον δικό του προσωπικό τρόπο τα δικά του μηνύματα σε παιδιά και μεγάλους, αυτό κάνει ο εξαιρετικός Τουν Τέλλεγκεν και μας γεμίζει με σοφία και τρυφερότητα. Τα καλά βιβλία και τα καλά παραμύθια έχουν πάντα διδακτικό χαρακτήρα, χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα είναι παράλληλα και μία ιστορία αληθινή που κάποιος αφηγείται σαν παραμύθι.

“Τα αγκάθια μου δεν είναι πρόβλημα”

“Ο σκαντζόχοιρος ήθελε να ανοίξει την πόρτα του, να βγει έξω, να σηκωθεί στις μύτες των ποδιών του και να φωνάξει: “Ζώα! Εγώ είμαι, ο Σκαντζόχοιρος! Είμαι καλός, δεν είμαι τρομακτικός!”