5 βιβλία που ενέπνευσαν γνωστά τραγούδια του διεθνούς ρεπερτορίου

Η μουσική και η λογοτεχνία αποτελούν αστείρευτες τέχνες, καθώς τόσο τα ερεθίσματα και η έμπνευση, όσο και η ανάγκη του δημιουργού να εκφράζει σκέψεις και συναισθήματα και του κόσμου να αναγνωρίζει κομμάτια του εαυτού  του μέσα σε έργα τέχνης, δεν τελειώνουν ποτέ. Φυσικά, δεν παύει ποτέ και η μεταξύ τους αλληλεπίδραση. Πόσα και πόσα τραγούδια δε δανείστηκαν τα θέματά τους από αγαπημένα βιβλία; Άλλα χρησιμοποίησαν τους τίτλους τους, άλλα εμπνεύστηκαν από τις ιστορίες τους, ενώ άλλα περιέχουν αυτούσιες φράσεις τους. Τα παραδείγματα είναι, φυσικά, πάρα πολλά και δεν θα μπορούσαν να εξαντληθούν σε ένα μόνο άρθρο. Παρακάτω ακολουθούν μερικά βιβλία τα οποία σχετίζονται με δημοφιλή τραγούδια.

Οι περιπέτειες της  Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων, Lewis Carroll

«Οι περιπέτειες της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων», ή «Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων», όπως αναφέρεται συχνά,  αφηγείται την ιστορία ενός κοριτσιού, το οποίο ακολουθώντας έναν λαγό βρέθηκε σε έναν φανταστικό κόσμο με διάφορα περίεργα πλάσματα. Το βιβλίο περιέχει πολλές αλληγορίες, συμβολισμούς και κριτική απέναντι στην κοινωνία της Βικτωριανής Αγγλίας και αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα φανταστικά- παιδικά βιβλία που έχει αγαπηθεί τόσο από μικρούς όσο και από μεγάλους. Οι εξωπραγματικοί ήρωες και οι ζωηρές εικόνες έχουν επηρεάσει το σύγχρονο πολιτισμό, ενώ έχει μεταφερθεί πολλές φορές στον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Το τραγούδι «White Rabbit» των Jefferson Airplane βασίστηκε στο ιδιαίτερο αυτό μυθιστόρημα και καυτηριάζει την κοινωνία και τη λάθος ανατροφή που δίνουν οι γονείς στα παιδιά τους οδηγώντας τα στα ναρκωτικά.

Λολίτα, Vladimir Nabokov

Το μυθιστόρημα αυτό αφηγείται την εμμονή και κατόπιν τη σχέση ενός καθηγητή λογοτεχνίας με ένα δωδεκάχρονο κορίτσι, την Ντολόρες, στην οποία έχει δώσει το ψευδώνυμο Λολίτα. Θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα βιβλία του 20ου αιώνα, ενώ έχει συμπεριληφθεί στις λίστες των εφημερίδων Times και Le Monde με τα καλύτερα βιβλία όλων των εποχών. Το αμφιλεγόμενο θέμα του βιβλίου έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για πολλά τραγούδια. Αρκετά από αυτά έχουν δανειστεί τον τίτλου του βιβλίου , όπως τα «Lolita» των The Veronicas και της Lana del Rey, ενώ το τραγούδι της δεύτερης «Off to the races» περιλαμβάνει στο ρεφρέν του τη φράση «Light of my life, fire of my loins», φράση με την οποία αρχίζει το μυθιστόρημα. Τέλος, το τραγούδι  «Don’t Stand So Close to Me» των The Police, που αφηγείται τη σχέση μιας μαθήτριας με τον καθηγητή της, περιέχει σαφείς αναφορές από το βιβλίο του Nabokov, όπως φανερώνει ο στίχος «Just like the old man in that book by Nabokov».

Τα σταφύλια της οργής, John Steinbeck

Σε αυτό το βραβευμένο με Πούλιτζερ βιβλίο, ο συγγραφέας μέσα από την ιστορία της οικογένειας Τζόουντ σκιαγραφεί τη δεκαετία του ’30 και τη μεγάλη ύφεση που επηρέασε τις ζωές τόσων ανθρώπων στην Αμερική. Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα χρησιμοποιείται πολύ συχνά και για διδακτικούς σκοπούς στα λύκεια των Ηνωμένων Πολιτειών λόγω του ιστορικού περιεχομένου του, της ακρίβειας και του ρεαλισμού του. Το τραγούδι «Tom Joad» του Woody Guthrie, ο οποίος ήταν μεγάλος θαυμαστής του Steinbeck, γράφτηκε για να συνοδεύσει την επιτυχία της κινηματογραφικής μεταφοράς του βιβλίου και δανείζεται τον τίτλο του από το όνομα του πρωταγωνιστή του βιβλίου. Ο Bruce Springsteen έχοντας διαβάσει το βιβλίο, παρακολουθήσει την ταινία και ακούσει το τραγούδι του Woody Guthrie εμπνεύστηκε και έγραψε το δικό του τραγούδι επηρεασμένο από «Τα σταφύλια της οργής», το «The Ghost of Tom Joad».

Για ποιον χτυπά η καμπάνα, Ernest Hemingway

Σε αυτό το κορυφαίο μυθιστόρημα του, το οποίο συγκαταλέγεται στα καλύτερα μυθιστορήματα όλων των εποχών, ο Hemingway αφηγείται την ιστορία ενός Αμερικανού δυναμιτιστή που στάλθηκε στην Ισπανία την περίοδο του εμφυλίου για να ανατινάξει μια γέφυρα. Το βιβλίο περιέχει πολλές πολιτικές απόψεις, πραγματεύεται το φόβο του θανάτου, τη ματαιότητα του πολέμου και τον έρωτα, ενώ προσπαθεί να παρακινήσει τους αναγνώστες να μην μένουν αμέτοχοι στα τεκταινόμενα. Φυσικά, ένα τόσο σπουδαίο βιβλίο δεν θα μπορούσε παρά να επηρεάσει και άλλες μορφές τέχνης, όπως έγινε με την επιτυχημένη κινηματογραφικά μεταφορά του αλλά και την έμπνευση που έδωσε στους Metallica. Το τραγούδι του συγκροτήματος «For whom the bell tolls» θεωρείται ένα από τα καλύτερά τους, ενώ σπάνια απουσιάζει από τις εμφανίσεις τους. Αναφέρεται στο παράδοξο του πολέμου και στον παραλογισμό του χαμού ανθρώπινων ζωών για την επίτευξη πολιτικών σκοπιμοτήτων, όπως δείχνει και ο στίχος «For a hill men would kill, why? They do not know».

Ο γυάλινος κώδων, Sylvia Plath

«Ο γυάλινος κώδων» είναι το μοναδικό μυθιστόρημα της Sylvia Plath, το οποίο εκδόθηκε με ψευδώνυμο ένα μήνα πριν την αυτοκτονία της. Η ιστορία της νεαρής πρωταγωνίστριας που οδηγείται στην ψυχολογική κατάρρευση φαίνεται να είναι επηρεασμένη από τα ψυχολογικά προβλήματα της ίδιας της συγγραφέως και μάλλον περιέχει αρκετά βιογραφικά στοιχεία, παρόλο που τα ονόματα και οι καταστάσεις είναι αλλαγμένα. Το ποπ συγκρότημα The Bangles δανείστηκε τον τίτλο του βιβλίου για το τραγούδι τους «Bell jar», το οποίο πραγματεύεται την ιστορία μιας γυναίκας η οποία αν και δέχεται το θαυμασμό όλων των ανθρώπων γύρω της, υποφέρει από βαθύτατη θλίψη και μοναξιά.