Giorgio Agamben, Τα απομεινάρια του Άουσβιτς, Εκδόσεις Έρμα

Άουσβιτς. Η πόλη φάντασμα που ο χρόνος σταμάτησε, η πόλη όπου ακόμα και σήμερα, 85 χρόνια από τότε, μυρίζει καμμένη σάρκα και εξόντωση αθώων ανθρώπων. Ο τόπος στον οποίο κάποιοι παρανοϊκοί αποφάσισαν να στρατοπεδεύσουν τα πιο εγκληματικά τους όνειρα για χειραγώγηση αθώων ανθρώπων απλά και μόνο με βάση τη διαφορετικότητά τους. Ένας τόπος μνήμης σήμερα που πάντα θα μας θυμίζει τι συνέβη εκείνα τα δραματικά χρόνια, τότε που ολόκληρα τρένα διέσχιζαν την Ευρώπη για να καταλήξουν τόσο εκεί όσο και σε άλλα στρατόπεδα συγκέντρωσης για να εξολοθρεύσουν ανθρώπινες ψυχές που δεν είχαν φταίξει σε κάτι, το μόνο για το οποίο θα λογοδοτούσαν με το θάνατό τους ήταν η φυλή τους. Το Άουσβιτς, το οποίο γεωγραφικά τοποθετείται δυτικά της πόλης της Κρακοβίας μόλις 60χλμ, από το 1979 αποτελεί μέρος των Μνημείων Παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Η ιστορία της ανθρωπότητας έχει πολλά παραδείγματα φρίκης και αποτροπιασμού, ίσως η ιστορία αυτών των χώρων “αποθήκευσης” ανθρώπων για την εξόντωσή τους να βρίσκει όμοιά της την Ιερά Εξέταση στην Αναγέννηση και την πυρά στον Μεσαίωνα, τότε που αθώοι άνθρωποι καίγονταν ζωντανοί με το πρόσχημα μιας κάποιας φανταστικής αιρετικής δράσης.Περισσότερα

J. M. Coetzee, Βίος και πολιτεία του Μάικλ Κ, Εκδόσεις Διόπτρα

Βραβευμένο με Booker το 1983, το μυθιστόρημα αυτό του Κούτσι είναι μια γροθιά στο στομάχι του εσωτερικού πολέμου που πνίγει την Νότια Αφρική. Πρόκειται για μια πολύ δύσκολη περίοδο κατά την οποία λευκοί και μαύροι βιώνουν έναν αλληλοσπαραγμό και οι συνέπειες για την συμβίωση είναι ολέθριες ενώ οι προβλέψεις για ειρήνη δυσοίωνες. Ο Μάικλ Κ είναι ένα πρόσωπο που καθρεφτίζει το δράμα μιας χώρας παρασυρμένης στο χάος που επικρατεί. Ο Κούτσι, που βίωσε όλες αυτές τις καταστάσεις εκ του σύνεγγυς, δεν μασάει τα λόγια του και ο λόγος του είναι αιχμηρός και σαρκαστικός. Με όπλο τον πρωταγωνιστή του, μας οδηγεί στα μονοπάτια της μισαλλοδοξίας και του ρατσισμού που μαστιγώνει την κοινωνία και οδηγεί σε απρόσμενες και απροσδόκητες εξελίξεις. Το ράπισμα στον απλό σύγχρονο άνθρωπο – τον Μάικλ Κ σε αυτήν την περίπτωση – που δεν φταίει σε κάτι αλλά βιώνει στο πετσί του τις συνέπειες ενός ολέθριου πολέμου είναι το σημείο αναφοράς σε αυτό το εξαιρετικά επίκαιρο μυθιστόρημα.Περισσότερα

Arthur Brand, Τα άλογα του Χίτλερ, Εκδόσεις Οξύ

Φως της αλήθειας, μάρτυρας των καιρών, δάσκαλος της ζωής είναι η Ιστορία” είχε γράψει ο Κικέρων. Πράγματι, η ιστορία, όπως και η τέχνη, είναι το πέρασμα του ανθρώπου από τη γη, είναι η απόδειξη της ίδιας του της ύπαρξης, των λαθών του αλλά και των επιτευγμάτων του. Τα πρόσωπα της Ιστορίας είναι συνυφασμένα με τις τύχες των λαών, πρόσωπα που άλλαξαν προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο τον ρου της ιστορίας και τον επηρέασαν καίρια με τις σωστές ή λανθασμένες αποφάσεις της. Η ιστορία μάς διδάσκει και μας θυμίζει πώς να αποφεύγουμε τα λάθη του παρελθόντος, πολλές φορές όμως μας θυμίζει και το πόσο τρωτοί είμαστε, πόσο εύθραυστοι είμαστε, πόσο αδύναμοι είμαστε. Η Ιστορία είναι όμως και αμείλικτη και διορθωτική πολλές φορές, τοποθετεί τα πράγματα στη θέση τους και φέρνει στο προσκήνιο όλα εκείνα που κάποιος θα ήθελε να μείνουν εν κρυπτώ.Περισσότερα

Χρήστoς Χρηστοβασίλης, Γιαννιώτικα διηγήματα, Εκδόσεις Ροές

O Φραντς Κάφκα είχε κάποτε πει πως τα βιβλία που έχουμε ανάγκη είναι εκείνα που πέφτουν σαν το τσεκούρι στην παγωμένη θάλασσα της ψυχής μας. Και πράγματι τα καλά βιβλία υπάρχουν και εμείς αξίζει να τα βρούμε. Κάπου κρύβονται και μας περιμένουν να ανακαλύψουμε τη ζωή που αυτά κρύβουν μέσα τους. Ένα καλό βιβλίο θα είναι πάντα ένας λόγος να κρατάμε απόσταση από το κακό που συμβαίνει γύρω μας και να ξεφεύγουμε με το νου και την ψυχή μας μέσα από ιστορίες πραγματικές ή φανταστικές. Μην ξεχνάμε πως τα βιβλία είναι η αφορμή να νιώσουμε πως δεν είμαστε μόνοι, πως έχουμε καλή παρέα και μπορούμε να ευφρανθούμε. Είναι όμως και ένας εξαιρετικός τρόπος να προσκαλέσουμε τους φίλους μας και να συζητήσουμε, το βιβλίο είναι μεταξύ άλλων κοινός τόπος διαλόγου, χαράς, ανταλλαγής απόψεων και ψυχαγωγίας. Τα διηγήματα του Χρηστοβασίλη με αυτή την εντοπιότητα που τα διακρίνει και την ιστορικότητα όμως με την οποία είναι εμποτισμένα μας οδηγεί στα άγνωστα μονοπάτια ενός ανθρώπου που υπηρέτησε πολλάκις τον τόπο του, τον αγάπησε, τον πόνεσε, λαχτάρησε να τον δει ελεύθερο. Μέσα από το δικό του μετερίζι έγραψε διηγήματα για να υμνήσει την ιδιαίτερη πατρίδα του και να τιμήσει τους γονείς του που δεν πρόλαβαν να δουν τα Γιάννενα ελεύθερα.Περισσότερα

Κ.Π. Καβάφης, Ποιήματα, Εκδόσεις Κέδρος

Κάθε έκδοση ποιημάτων του Καβάφη, ακολουθούμενη από σχόλια και σημειώματα σχετικά με το έργο του, είναι μια παρακαταθήκη για όλους εμάς τους αναγνώστες που λαχταρούμε να αντλήσουμε λίγη από την γοητεία του αιώνιου ποιητή. Ο Νάσος Βαγενάς, που έχει αναλάβει την επιμέλεια της έκδοσης στο εισαγωγικό σημείωμα αυτής της εξαιρετικά φροντισμένης έκδοσης, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ο Καβάφης γνώριζε ότι ο ποιητικός του λόγος, που με τόσο κόπο και με τόση τέχνη είχε διαπλάσει μέσα από την αναχώνευση ποικίλων στοιχείων των ποιητικών τεχνοτροπιών του δέκατου ένατου αιώνα και της αρχαίας ελληνικής εποχής, θα γινόταν, παρά την ιδιοτυπία του, όχι μόνο δεκτός στον ποιητικό κανόνα, αλλά και θα διαμόρφωνε τον κανόνα περισσότερο απ’ όσο συνήθως τον διαμορφώνει ένα έργο που έρχεται να προστεθεί σ’ αυτόν». Το έργο του Καβάφη, αυτά τα ποιήματα γεμάτα ιστορικότητα και λυρικότητα που θυμίζουν την Σαπφώ και τον Αρχίλοχο, ταξιδεύουν στο διάβα του χρόνου και χαρίζουν υπερηφάνεια μέσα από την οικουμενικότητά τους.Περισσότερα

Νάνσυ Μίτφορντ, Το κυνήγι του έρωτα, Εκδόσεις Πατάκη

Η Μίτφορντ ακολουθεί πολύ το αφηγηματικό ύφος του Χένρι Τζέιμς στην προσπάθειά της να περιγράψει τη ζωή στην αγγλική ύπαιθρο. Οι ιστορίες της Μίτφορντ είναι μία καταγραφή ηθογραφική του καιρού της και ένα μωσαϊκό ανάλυσης χαρακτήρων και προσώπων. Τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν στις ιστορίες που υφαίνει με περίπλοκους κόμπους και περίτεχνο δέσιμο είναι άνθρωποι από τις ανώτερες τάξεις της αγγλικής κοινωνίας την οποία ενδεχομένως να κατακρίνει για τις ανώφελες και ανούσιες πολλές φορές δραστηριότητες και ενασχολήσεις. Αυτή η ιδιαίτερη κυρία με το αγγελικό πρόσωπο, είχε μέσα της το δαιμόνιο του ανθρώπου που θέτει εαυτόν ενώπιον της ανάκρισης του κοινού ίσως με μία διάθεση να εξιλεωθεί για τα δικά της σφάλματα. Ο Έζρα Πάουντ έγραψε το εξής: “Η δουλειά του καλλιτέχνη είναι να κάνει την ανθρωπότητα να συνειδητοποιεί τον εαυτό της.” Βέβαια, ακολουθεί πολύ και την αφηγηματική τέχνη των συγγραφέων του 19ου αιώνα όπως η Τζέιν Όστιν, ο Τόμας Χάρντυ και οι αδελφές Μπροντέ, οι οποίοι και αυτοί ακτινογράφησαν, εμμέσως πλην σαφώς, τα τρωτά σημεία της άστατης ανθρώπινης φύσης.Περισσότερα

Τζόρτζ Όργουελ, Ο δρόμος για την αποβάθρα του Γουίγκαν, Εκδόσεις Αίολος

«Η φωνή του Όργουελ είναι πρωτίστως μια καθημερινή αγγλική φωνή. Έρχεται ευθέως να μας συναντήσει ή μας έλκει προς το μέρος της. Κι άλλοι συγγραφείς διαθέτουν δική τους «φωνή», αλλά στην περίπτωση τους πρόκειται για ζήτημα ύφους ή στυλ, όχι ουσίας. Η φωνή του Όργουελ εκφράζει αυτά που βλέπει ένα ασυνήθιστα διεισδυτικό μάτι, ένα μάτι που παρατηρεί σημαντικές λεπτομέρειες όπως τη σφραγίδα για τις «κρατήσεις θανάτου» στα γραφεία των ορυχείων, κάνοντάς μας να αναλογιστούμε πόσο συχνοί ήταν οι θάνατοι στις στοές» γράφει στον επίλογο του βιβλίου ο, μεταξύ άλλων ιδιοτήτων, καθηγητής Ρίτσαρντ Χόγκαρντ σχετικά με το έργο του Τζορτζ Όργουελ και την ενασχόλησή του με το θέμα τόσο των ανθρακωρύχων στην μεσοπολεμική Αγγλία όσο και με το ζήτημα του σοσιαλισμού και την επέλαση του φασισμού στην Γηραιά ήπειρο · τα λόγια του είναι σκληρά και δυστυχώς προφητικά.Περισσότερα

Γεώργιος Θ. Μαυρογορδάτος, Αινίγματα της αθηναϊκής δημοκρατίας, Εκδόσεις Πατάκη

Η αθηναϊκή δημοκρατία οφείλει να είναι πρότυπο και μοντέλο προς μίμηση για κάθε δημοκρατικό καθεστώς του σήμερα καθώς μπορεί να λειτουργήσει για μας σαν γονιμοποιό σπέρμα, δεδομένου ότι μας επιτρέπει να δούμε εν τη γενέσει τους πληθώρα στοιχείων πάντοτε επίκαιρων – μπορεί και πρέπει να είναι για μας κέντρισμα, έμπνευση και πηγή ιδεών. Ο πολυγραφότατος Γεώργιος Μαυρογορδάτος, μέσα από αυτό το εξαιρετικό πόνημα, ξετυλίγει την ιστορία του πολιτεύματος που ονομάζεται δημοκρατία, αναδεικνύει κάποια αινιγματικά της σημεία και κάποιους προβληματισμούς ενώ παράλληλα προσφέρει στον αναγνώστη, μέσα από μια εμπεριστατωμένη και άρτια μελέτη, πλούτο και πληθώρα πληροφοριών για τον θεσμό που σήμερα απολαμβάνουν οι προηγμένες κοινωνίες ανά τον κόσμο. Η δημοκρατία ως πολίτευμα μπορεί να μην διεκδικεί δάφνες τελειότητας, έχει και αυτή τα τρωτά της σημεία, ωστόσο κατά κοινή παραδοχή είναι επαρκέστερο και αρτιότερο πολλών άλλων ειδών διακυβέρνησης και αυτό επί του πρακτέου.Περισσότερα

Βάννα Κατσαρού, Το παιδί και το κρι κρι, Εκδόσεις Διόπτρα

Ο Ίταλο Καλβίνο στο περίφημο βιβλίο του Γιατί να διαβάζουμε τους κλασσικούς είχε γράψει πως κλασσικό βιβλίο είναι εκείνο που δεν έχει ολοκληρώσει αυτά που έχει να πει. Τέτοια είναι η περίπτωση του Νίκου Καζαντζάκη και τέτοια είναι τα μηνύματα που εκπέμπουν τα βιβλία του, όλα τα βιβλία του μέσα από την φιλοσοφία ζωής που τον συνόδευε σε όλη του τη ζωή. Ο Νίκος Καζαντζάκης, αυτός ο περήφανος οικουμενικός Έλληνας, μεταφρασμένος σε όλες τις γνωστές ξένες γλώσσες συνεχίζει να μαγεύει το κοινό απανταχού και εδώ συμπυκνώνεται το έργο του μέσα από την γραφή και τον ζήλο τόσο της συγγραφέως Βάννας Κατσαρού όσο και μέσα από την υπέροχη εικονογράφηση της Μαίης Σταθοπούλου, η οποία και μετατρέπει το κείμενο σε εικόνες. Η Βάννα Κατσαρού, η οποία μελέτησε το έργο του Κρητικού συγγραφέα εις βάθος και με μεράκι, μας χαρίζει ένα βιβλίο κόσμημα για κάθε βιβλιοθήκη, είναι ένα βιβλίο που περνά και μεταλαμπαδεύει όλα εκείνα τα νοήματα που διαβάζουμε σε βιβλία όπως η Ασκητική, η Αναφορά στον Γκρέκο, ο Βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά. Περισσότερα

Πολ Λαφάργκ, Το δικαίωμα στην τεμπελιά, Εκδόσεις Μεταίχμιο

“Αυτός ο άτιμος ο Λαφάργκ με ζαλίζει με τον προυντονισμό του και θαρρώ ότι δεν θα με αφήσει ήσυχο αν δεν του σπάσω το κρεόλικο κεφάλι του”. Τάδε έφη ο Μαρξ για τον Λαφάργκ, ο οποίος αν και επιφυλακτικός απέναντι στο νεαρό ανερχόμενο άντρα δεν μπόρεσε να αποτρέψει τον γάμο της κόρης του με εκείνον. Τελικά ο Πολ Λαφάργκ θα παντρευτεί την Λόρα Μαρξ στις 2 Απριλίου 1868 και μαζί θα πορευτούν στη ζωή μέχρι που η μοίρα, η οποία παίζει τα δικά της πονηρά παιχνίδια, θα τους οδηγήσει μαζί στο θάνατο ͘  το ζευγάρι θα αυτοκτονήσει τη νύχτα της 26ης προς 27η Νοεμβρίου 1911 στη βίλα τους. Ο Λένιν θα περιγράψει τον Λαφάργκ ως “έναν από τους πιο προικισμένους και τους πιο συγκροτημένους προπαγανδιστές του μαρξισμού”. Περισσότερα

Τζόχα Αλχάρθι, Νεραντζιά, Εκδόσεις Gutenberg

Το Ομάν, από το οποίο προέρχεται η συγγραφέας, προσπαθεί και έχει καταφέρει ως χώρα, να διατηρήσει μια ισορροπία μεταξύ θρησκευτικού και πολιτικού ισλαμισμού σε σχέση με τις χώρες της ευρύτερης περιοχής. Σήμερα, στη χώρα οι γυναίκες μοιάζει να έχουν περισσότερες ελευθερίες σε σχέση με το παρελθόν, το οποίο και περιγράφει η Αλχάρθι στο βιβλίο της Νεραντζιά, το δεύτερο που μεταφράζεται στα ελληνικά μετά τις συγκλονιστικές Κόρες της Σελήνης, κυκλοφορούν και αυτές από τις εκδόσεις Gutenberg. Μακριά από το δυτικό τρόπο σκέψης και μακριά από τις δυτικές νοοτροπίες που γνωρίζουμε καλά, εμπρός μας ξεδιπλώνεται ένα μυθιστόρημα από άλλη κοψιά, πρόκειται για μια ιστορία από το άγνωστο στους περισσότερους Ομάν. Η Τζόχα Αλχάρθι, που δίκαια τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Booker 2019 για τις Κόρες της Σελήνης, μας φέρνει σε επαφή με μια κοινωνία πολύ διαφορετική, μία κοινωνία όπου το κορίτσι και η γυναίκα αποτέλεσαν για χρόνια ένα αντικείμενο πόθου και ένα μέσο συναλλαγής, κάτι που λίγο έως πολύ συνέβαινε και σε κάποιες χώρες του Δυτικού κόσμου μέχρι και το πρώτο μισό του 20ου αιώνα για να μην πούμε και λίγο μετά από αυτό. Περισσότερα

Patrick Boucheron, Τα ραντεβού της ιστορίας, Εκδόσεις Πόλις

Ο Πατρίκ Μπουσερόν αφηγείται την ιστορία με έναν τρόπο τόσο εύληπτο και περιεκτικό, με μια διάθεση καθόλου διδακτική αλλά πολύ ουσιώδη που ο αναγνώστης έχει πάντα την δίψα να διαβάσει και άλλο. Εξάλλου, σε κάθε ενότητα αυτού του βιβλίου, σε κάθε κεφάλαιο αφιερωμένο σε ένα ιστορικό γεγονός, ο Μπουσερόν προσφέρει βιβλιογραφία έτσι ώστε ο αναγνώστης και ιστοριοδίφης να εντρυφήσει εκεί όπου επιθυμεί. Η ιστορία στα χέρια του Μπουσερόν σμιλεύεται με τέτοιο τρόπο που δεν μπορούμε να της αντισταθούμε αλλά καταβυθιζόμαστε στα έγκατά της για να βγούμε πιο σοφοί και πιο προβληματισμένοι. Ο ίδιος έχει τη μαγική συνταγή μέσα από το πλήθος των βιβλίων που έχει γράψει να την αφηγείται σαν ένα παραμύθι που απευθύνεται σε όλους και όχι σε ειδικούς. Η επιτυχία του αυτή επιβεβαιώνεται για ακόμα μια φορά και σε αυτό το βιβλίο, ένα βιβλίο που αξίζει να μελετηθεί.Περισσότερα