Δημοσιεύτηκε στισ

Μέσα από σκηνές γκροτέσκες αποκαλύπτεται η κωμική πλευρά μιας μεγαλοφυΐας (Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Η γυναίκα ενός άλλου & Ο άντρας κάτω από το κρεβάτι, Εκδόσεις Ερατώ)

Ο Ντοστογιέφσκι δοκιμάζει την τύχη του και την δύναμή του σε μία άλλη κατηγορία και σε ένα άλλο είδος που εμπεριέχει θεατρικά στοιχεία, με διογκωμένα και υπερβολικά δοσμένη φρασεολογία των ηρώων του για να δικαιολογήσουν ανεξήγητες και εκδηλωμένες συμπεριφορές έκπληξης ως προς αυτά που συμβαίνουν και τα οποία τους εκθέτουν ανεπανόρθωτα. Μακριά από τα μυθιστορήματα, τα τόσο δραματικά και σκληρά, που τον καθιέρωσαν στην παγκόσμια λογοτεχνία αλλά με την ίδια ακριβώς ωμότητα, εισβάλει στον κόσμο τον θεατρικό που θρέφεται από την ανταλλαγή ιλαρών λογυδρίων μεταξύ των πρωταγωνιστών όταν πρόκειται για εξαπάτηση συζύγων ή απιστία γυναικών. Ενώπιον ενός κωμειδυλλίου, γνωστό και πολλά υποσχόμενο είδος εκείνη την εποχή, που σατιρίζει την συζυγική πραγματικότητα και φέρνει στην επιφάνεια την αντιζηλία μεταξύ ανδρών στον δρόμο της υπεράσπισης της προσωπικής τους τιμής, ο Ντοστογιέφσκι ξεδιπλώνει την συγγραφική του ιδιοφυία χαρίζοντας μας ένα σαρδόνιο χιούμορ με καρικατουρίστικες μορφές να περιγράφονται και να αναλύονται με την αξιοπρέπεια να γίνεται θυσία στον γυναικείο βωμό που δεν χάνει την ευκαιρία να πάρει το αίμα του πίσω.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ηλίας Μαγκλίνης, 1921 Σαγγάριος Μέχρις εσχάτων, Εκδόσεις Ψυχογιός

Η ιστορία πάντα θα αποτελεί το όχημα εκείνο το οποίο προσφέρει γνώσεις για το παρόν και το μέλλον. Η σοφία των γεγονότων και τα λάθη που έλαβαν χώρα κατά το πρόσφατο ή απώτερο παρελθόν σίγουρα παρέχουν στον σύγχρονο άνθρωπο μαθήματα για τυχόν παθήματα και εναπόκειται σε εκείνον να αναμετρηθεί με τα σφάλματα των προηγούμενων γενεών ώστε με μεγαλύτερη σύνεση και ωριμότητα αφενός να μην τα επαναλάβει και αφετέρου να διδαχθεί από αυτά. Η ιστορία λοιπόν και η ανάλυση των γεγονότων είναι εκ των ων ουκ άνευ για να κατανοήσουμε καλύτερα και διεξοδικότερα όλες τις πηγές καταστροφών, πολέμων και ολέθριων καταστάσεων που οδήγησαν την ανθρωπότητα σε ανείπωτες τραγωδίες. Μία από αυτές τις τραγωδίες υπήρξε αδιαμφισβήτητα και η μάχη στο Σαγγάριο, μια μάχη που περιγράφεται τόσο γλαφυρά σε αυτό το εξαιρετικό βιβλίο.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Εκκωφαντική μαρτυρία για τα πεπραγμένα μίας ανείπωτης τραγωδίας (Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, Τσέρνομπιλ. Ένα χρονικό του μέλλοντος, Εκδόσεις Πατάκη)

Στην Αλεξίεβιτς απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2015 για τον αγώνα της και την προσπάθειά της να επικοινωνήσει στον κόσμο το απεχθές αυτό έγκλημα που κόστισε την ζωή σε τόσους ανθρώπους και καταδίκασε το μέλλον αφού ουσιαστικά εξολοθρεύτηκε έμμεσα ή άμεσα κάθε μορφή ζωής, από τα σκουλήκια της γης και τα ζώα μέχρι τα μωρά στην κοιλιά των μαμάδων τους και τις ζωές ανδρών και γυναικών. Η ίδια με πραγματική δημοσιογραφική ταυτότητα – γιατί αυτός είναι ο πραγματικός ρόλος του έγκριτου και μαχητή δημοσιογράφου – θα επωμιστεί με τον δύσκολο ρόλο της καταγραφής και αποκάλυψης όλων αυτών των καταστάσεων, των εικόνων και των στιγμών που προκαλούν ανατριχίλα και αποτροπιασμό μέσα από αφηγήσεις και μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα, έχασαν δικούς τους ανθρώπους, είδαν τα παιδιά τους να πεθαίνουν ή να επιζούν κλεισμένα σε νοσοκομεία και κλινικές, είδαν μία κόλαση που κανείς δεν εύχεται σε κανέναν να ζήσει ποτέ και πουθενά. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ανεκτίμητοι θησαυροί μιας ακατέργαστης και νεανικής ψυχής (Έντγκαρ Άλαν Πόε, Τα νεανικά ποιήματα, Εκδόσεις Gutenberg)

Όπως σε όλους τους δημιουργούς έτσι και στον νεαρό Πόε τα ερεθίσματα ήταν πολλά και οι επιρροές αρκετές. Παρ’ όλα αυτά, εκείνος με το λίκνο του καταραμένου ποιητή να είναι από νωρίς αναμμένο και με ένα πολύ ιδιαίτερο ύφος άφησε το στίγμα του. Με μία προσωπική γραφή που σφράγισε το έργο του, καλλιέργησε το περιβόλι της ψυχής του με ζέση, ζήλο και επιμονή μακριά από την δημοσιότητα και τα φώτα που έτσι και αλλιώς εκείνη την εποχή ήταν περιορισμένα και αναδύθηκε όλο το φάσμα του αστείρευτου ταλέντου του. Ο Πόε θα βρεθεί ανάμεσα σε κινήματα της εποχής και προσωπικότητες όπως ο Λόρδος Βύρων για να αντλήσει τα θέματά του, όμως σύντομα θα δρομολογήσει την δική του συγγραφική πορεία και θα γράψει για όλα αυτά που τον έκαιγαν βαθιά μέσα του, τον έρωτα από την μία και το σκοτάδι της κατάθλιψης και στην συνέχεια του θανάτου από την άλλη, έχοντας πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού τα πρώιμα διδάγματα που εισέπραξε.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ο πύρινος λόγος υπέρ της φύσης από τον γιατρό Μιχαήλ Λβόβιτς Αστρόφ στον Θείο Βάνια και η οικολογική συνείδηση του Αντόν Τσέχοφ

Ζούμε δίχως αμφιβολία σε δύσκολες εποχές κλιματικής κρίσης και αλλαγής λόγω των δικών μας αλόγιστων ανθρώπινων δραστηριοτήτων και αθέμιτων πρακτικών που οδηγούν σε αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Εδώ και αρκετά χρόνια έχω αναλάβει είτε μόνος μου, είτε συμμετέχοντας σε ομάδες, προσπάθειες καθαρισμού ακτών, ανακύκλωσης υλικών και αναδάσωσης, κατανοώντας το μέγα κίνδυνο που διατρέχει πια ο πλανήτης μας. Κινητοποιούμαι από την κλήση της συνείδησής μου όπως και τόσοι άνθρωποι που μόνοι ή συλλογικά παλεύουν να σώσουν τον πλανήτη από το τέλμα που οδηγείται. Και αυτό γιατί τόνοι πλαστικού συσσωρεύονται καθημερινά στις θάλασσες μας, ψάρια πνίγονται από σακούλες που επιπλέουν στο βυθό, χελώνες βρίσκουν φρικτό θάνατο από δίχτυα ή πετονιές τυλιγμένες γύρω από το λαιμό τους και δεν της αφήνουν να αναπνεύσουν. Δυστυχώς, τα παραδείγματα ανά την παγκόσμια επικράτεια είναι πάρα πολλά. Πριν κάποια χρόνια μάλιστα στην Αλόννησο, η γνωστή φώκια, ο Κωστής, βρήκε τραγικό θάνατο από ψαροντούφεκο, ένα από τα πολλά συμβάντα κακοποίησης ζώων ανά την επικράτεια. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Hermann Broch, Τα μάγια, Εκδόσεις Έρμα

“Κάθομαι εδώ, εγώ, ένας άντρας που γερνά, ένας ηλικιωμένος επαρχιακός γιατρός, και θέλω να σημειώσω κάτι που μου συνέβη, λες και θα μπορούσα μ’ αυτόν τον τρόπο να κάνω κτήμα μου τη γνώση και τη λησμονιά, που μέσα τους κυλάει η ζωή μας, αναδύεται και πάλι βυθίζεται και κάποιες φορές εξαφανίζεται ολοκληρωτικά, την απορροφά ο χρόνος και χάνεται μέσα στο τίποτα” γράφει στην πρώτη σελίδα ο Χέρμαν Μπροχ εκκινώντας την αφήγηση του πρωταγωνιστή του, ο οποίος εγκαταλείπει την πολύβουη πόλη καθώς και τον κόσμο που αλλάζει για να μεταφερθεί στην επαρχία όπου ευελπιστεί να βρει την χαμένη του γαλήνη και να απολαύσει τους καρπούς μιας γαλήνιας ζωής. Το μυθιστόρημα αυτό, όχι τόσο γνωστό όσο οι Υπνοβάτες (κυκλοφορεί και αυτό από τις εκδόσεις Έρμα) και οι Αθώοι, αποτελεί μια μοναδική και σπουδαία παρακαταθήκη για την τόσο απρόβλεπτη και ταραγμένη περίοδο του μεσοπολέμου στην οποία αναφέρεται το βιβλίο. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Μπλέκοντας στου έρωτα τα δίχτυα όπου όλα είναι ρευστά και αβέβαια (Guy de Maupassant, Η τέχνη του χωρισμού, Εκδόσεις Ροές)

Στο στοιχείο της ευάλωτης φύσης των ηρώων του, ο Μωπασσάν δεν φείδεται λόγων, εμμένει σθεναρά γιατί έτσι ξεγυμνώνει κάθε ανησυχία τους, τους ξεμπροστιάζει ενώπιον του αναγνώστη και καυτηριάζει με κωμικό και σκωπτικό τρόπο εκείνους που λυγίζουν μπροστά στο τέρας της αιώνιας ερώτησης, να την παρατήσω ή μήπως θα την πληγώσω ανεπανόρθωτα? Παρελαύνουν στα διηγήματά του, που καταγράφουν ειρωνική διάθεση από μέρους του, απατημένες σύζυγοι, αδίστακτοι προικοθήρες, ονειροπόλοι και φρενοβλαβείς σύζυγοι, γυναίκες στα όρια της κατάρρευσης λόγω ερωτικής υποτροπής, κάθε λογής ερωτική κρίση βρίσκει εδώ τον λόγο ύπαρξής της γιατί  ο άνθρωπος δίχως τον έρωτα μοιάζει με ένα ψάρι έξω από το νερό. Και άρα πώς να αντισταθεί ενάντια σε αυτό που τον εξουσιάζει αλλά συνάμα αυθαδιάζει; Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Κ. Π. Καβάφης, Το πρώτο μου ταξίδι στην Ελλάδα, Εκδόσεις Πατάκη

Ο Καβάφης είναι μία αινιγματική σφίγγα, όπως τον ονομάζει ο Σαράντος Καργάκος στο ομώνυμο βιβλίο του, και αυτό προκύπτει εμφανώς από την όλη δραστηριότητά του στους κύκλους της Αλεξανδρινής διανόησης της εποχής γιατί εκεί ανέπνευσε την ελευθερία της πολυπολιτισμικότητας και του κοσμοπολιτισμού που δεν θα μπορούσε αλλού να λειτουργήσει για εκείνον. Σαν ένας Μέγας Αλέξανδρος του καιρού του καθιέρωσε την καβαφική γραφή ως ένα νέο είδος έκφρασης. Ο Καβάφης δημιούργησε φήμες για τη ζωή του και φήμες για την τέχνη του. Ο τρόπος της ομιλίας και η προφορά του, η στάση και η χειρονομία του, η απόκρυψη της ηλικίας και η φαινομενικά ιδιόρρυθμη και σαν αποτραβηγμένη από την κοινωνία ζωή του από τη μία, και από την άλλη ο παράξενος ιστορισμός του με τα παράξενα θέματα και πρόσωπα που αγκαλιάζει ο στίχος του. Περισσότερα