Παθιασμένη και εμπνευσμένη από έρωτα μετέτρεψε την γλυπτική σε απάγκιο για να κατανικήσει την θλίψη της (Γράμμα στην Καμίγ Κλωντέλ)

Τον αγάπησες σφόδρα, του δόθηκες ψυχή τε και σώματι, τον πόθησες με όλο σου το είναι, στάθηκες δίπλα του σαν Πηνελόπη και σαν Παναγία να τον θαυμάζεις, να του εκμυστηρεύεσαι κάθε σκέψη σου και να αντλείς από εκείνον δημιουργία και έμπνευση, ήταν ο δικός σου θεός, ο μοναδικά πλασμένος. Πληγώθηκες όμως θανάσιμα, καταστράφηκες συναισθηματικά, κατέρρευσες ψυχικά και είχες για μόνο καταφύγιο αυτήν την επαφή με την τέχνη να σε κρατάει όρθια και να σε συντροφεύει στον κατήφορο της αγάπης. Σε εγρήγορση για να μην τρελαθείς εντελώς, για να μην καταρρεύσεις ολοκληρωτικά δόθηκες σε αυτήν. Τα έργα σου είναι ποτισμένα με αγάπη, με πάθος, πόθο, έρωτα, απόγνωση, απελπισία, αφοσίωση για εκείνον που έμελλε να στιγματίσει τη ζωή σου, την ψυχοσύνθεσή σου, το είναι σου, γεύτηκες πολλά δεινά και λίγες χαρές χαμένη στην σκέψη σου για εκείνον, στις στοές του μυαλού σου. Ο λόγος Καμίγ για τον Ροντέν, αυτόν τον άνθρωπο για τον οποίο ζούσες και ανέπνεες, γιατί ο έρωτας είναι τυφλός, ο έρωτας ο δικός σου είναι κεραυνοβόλος και απόλυτος, η εξάρτησή σου τελεσίδικη και χωρίς πισωγύρισμα, ταφόπλακα στην ηρεμία σου. Είναι οδυνηρό να σε εγκαταλείπουν όταν εκεί που έχεις φτάσει στην κορύφωση σου τραβάνε το χαλί κάτω από τα πόδια σου, εκεί που έχεις αφεθεί στα χέρια του αγαπημένου σου αλλά εκείνος αποφασίζει να πάρει άλλο δρόμο, πιο ασφαλή και σε αφήνει σκιά του εαυτού σου δίχως να γυρίσει πίσω το βλέμμα του. Νιώθεις καταμεσής του ωκεανού γυρεύοντας σανίδα σωτηρίας μα από πού τελικά να πιαστείς; Καμίγ, όλο το φάσμα του έργου σου είναι αναφορά σε εκείνον, είναι πηγή χαράς να δουλεύεις με τα χέρια και να δημιουργείς έργα. Εκείνος σου έδειξε πού να βρεις τον χρυσάφι και εσύ τελικά το είχες μέσα σου να σε εμπλουτίζει αλλά και να σε διαλύει. Άντεξες καιρό μέχρι που δυστυχώς κατέληξες σαν τον Βαν Γκογκ να παλεύεις με τις δικές σου ερινύες, να μάχεσαι να μην χάσεις το μυαλό σου μια για πάντα, σκεπτόμενη εκείνον και την φυγή του που τόσο σου κόστισε ψυχολογικά και σε πέταξε στους πέντε ανέμους να μαζεύεις τα κομμάτια σου. Αγκιστρωμένη στις αναμνήσεις, χαμένη στην σχέση σας που έληξε τόσο άδοξα για σένα, φιλοτέχνησες έργα που ξεπερνούν και τα δικά του πολλές φορές γιατί ως μαθήτρια ξεκίνησες δίπλα του και δεν ήταν και πολύ δύσκολο να ερωτευτείς τον δάσκαλό σου. Περνούσες μέρες και ώρες δίπλα του, για σένα ήταν όλος ο κόσμος ενώ για εκείνον αποδείχτηκε πως η ασφάλεια της οικογένειάς του ήταν πιο ισχυρή, ένα σίγουρο λιμάνι, για αυτό και δεν μπόρεσε να μείνει πλάι σου αν και το ήθελε. Καμίγ είχατε μια σχέση έντονη, δραματική και ασταθή μα και πολύ καλλιτεχνική. Στο εργαστήριο μοιραζόσασταν την αγάπη για τον μπρούντζο, την αγάπη για το ανθρώπινο σώμα, για τις καμπύλες, σμιλεύατε μαζί τα έργα για να ξετρυπώσετε έργα εγνωσμένης αξίας και διαχρονικά, ήσουν μοντέλο του και συνεργάτιδά του, ήσουν για εκείνον η μούσα του και εκείνος για σένα η απόλυτη ερωτεύσιμη μορφή. Στις ερωτικές επιστολές που ανταλλάξατε από νωρίς και απευθύνατε ο ένας στον άλλον δείχνετε πως είστε πλασμένοι ο ένας για τον άλλον καθώς εσύ του γράφεις τόσο γλαφυρά όλα αυτά που σε συγκινούν και σε συγκλονίζουν σε εκείνον. Μέσα από αυτά τα γράμματα, αναδύεται αυτός ο ισχυρός δεσμός που χτίζεται μεταξύ σας, ένας δεσμός μεγάλου θαυμασμού και έλξης, αυτός ο κόσμος αλληλεπίδρασης. Είναι μια έλξη δίχως όρια, δίχως φραγμούς, είναι μια σχέση που έχει σκαμπανεβάσματα και μοιάζει με καρδιογράφημα, με εντάσεις που οδηγούν σε ξεσπάσματα κυρίως από σένα. Τον θέλεις όλο δικό σου μα αυτό δεν μπορείς να το καταφέρεις και απελπίζεσαι με τον εαυτό σου γιατί τα σχέδιά σου δεν εξυπηρετούνται όπως εσύ επιθυμείς. Είσαι ταραγμένη και δεν απολαμβάνεις αυτόν τον έρωτα που διαμορφώνεται σαν το γλυπτό που έχεις ανάμεσα στα χέρια σου, είσαι δέσμια σαν Προμηθέας και τα δεσμά αυτά σε έχουν καταρρακώσει, έχουν ξεζουμίσει κάθε ικμάδα ενέργειας. Η οδύνη σου από την απώλειά του ενισχύει αυτά τα δεσμά τόσο στην καρδιά όσο και στην ψυχή σου που ευρισκόμενη σε τέλμα, πνέει τα λοίσθια και ναυαγεί στο τίποτα. Εκεί είναι που θα καταστρέψεις τα έργα σου σαν να ξεπληρώνεις κάποιο αμάρτημα, θα νιώσεις οργή και θα στρέψεις την οργή αυτή σε ό,τι σε συνδέει με εκείνον, ενώ παράλληλα θα εκφράσεις την οργή αυτή και την αδυναμία να τον έχεις σμιλεύοντας έργα που μαρτυρούν τον πόνο της απώλειας. Η οικογένειά σου δεν σε στηρίζει Καμίγ, η μητέρα σου δεν επιθυμεί να σε συναντήσει κατηγορώντας σε πως έχεις προκαλέσει μεγάλο κακό στην οικογένειά σου και βρίσκεσαι σε πραγματικό αδιέξοδο σε όλα τα επίπεδα ενώ η οικονομική σου κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο. Έχεις την τύχη της καταραμένης δημιουργού και πηγαίνεις από άσυλο σε άσυλο και από κλινική σε κλινική δείχνοντας πως η κατάστασή σου δεν βελτιώνεται, είναι βλέπεις η μοίρα σου γραμμένη. Ο Ροντέν, αν και έχει ήδη απομακρυνθεί από σένα γυρνώντας στη γυναίκα του  και το παιδί του, σου πληρώνει τα έξοδα νοσηλείας και μάλιστα πληρώνει και για την ασφάλεια των έργων σου, για εκείνον έχεις ανάγκη από φροντίδα, εσύ όμως τον θες ως αφιερωμένο μόνο σε σένα, δεν σε ικανοποιεί να τον έχεις φίλο σου. Η διακοπή επικοινωνίας σας σου κοστίζει, γεύεσαι έντονα την πικρία και γίνεσαι φάντασμα του εαυτού σου που έχει ανάγκη από ψυχολογική υποστήριξη. Η τρέλα σου χτυπά για τα καλά την πόρτα σου, την έχεις ανοίξει και η τραγωδία είναι προδιαγεγραμμένη. Καμίγ, τα έργα σου καταδεικνύουν την έμφυτη κλίση σου στην γλυπτική που στα χέρια σου γίνεται τρυφερό εργαλείο ένδειξης αγάπης, τα αποτελέσματα γοητεύουν τον ίδιο τον Ροντέν που σε θαυμάζει και ως πρωτοπόρος γυναίκα καλλιτέχνης σε μια εποχή όπου η ανδροκρατία στην τέχνη υπερισχύει   καταφέρνεις να απογειώσεις το ανθρώπινο σώμα. Η εκφραστικότητα, η λυρικότητα αλλά και η άγρια πολλές φορές ποιητικότητα που εκπέμπει η γλυπτική σου εκστασιάζουν τους επισκέπτες και θεατές, τότε όπως και τώρα. Είσαι η ίδια μια αποκάλυψη της τέχνης, μια γυναίκα με συναισθήματα που οδηγούν το έργο σου στον Όλυμπο, εκεί όπου ανήκεις, εκεί που αν και σταυρωμένη από τα όσα σου έχουν συμβεί – ζεις τον Γολγοθά σου χρόνια τώρα – δεν παύεις να ανασταίνεσαι κάθε φορά με μοχλό την γλυπτική, σαν εφτάψυχη γάτα. Θανάσιμα ερωτευμένη ακροβατούσες μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας αλλά δίχως αυτή την εσωτερική ταραχή και αναστάτωση δεν θα είχαμε τα γλυπτά σου και η τέχνη θα είχε χάσει μία από τις κορυφαίες εκπροσώπους της. Καμίγ, θαυμαστής σου και λατρευτής του έργου σου σε μνημονεύω και σου απευθύνω τον χαιρετισμό της θείας δημιουργίας. Εκεί ψηλά αγκαλιά πια με τον αγαπημένο σου ζήσε το όνειρο της αιώνιας συνύπαρξης. Από μένα καλή αντάμωση!

————————————————-

Η Καμίγ Κλωντέλ (1864-1943) υπήρξε Γαλλίδα γλύπτρια και το έργο της υπήρξε εμβληματικό. Αδελφή του Γάλλου ποιητή και διπλωμάτη Πωλ Κλοντέλ, διέπρεψε στον χώρο των τεχνών, ως μοντέλο και ύστερα μαθήτρια και συνεργάτης του Ογκίστ Ροντέν με τον οποίο είχε αναπτύξει μια σχέση ταραχώδη. Απόρροια αυτής της σχέσης ήταν τα προβλήματα που η ίδια αντιμετώπισε σε βάθος χρόνου και τελικά έκριναν τον εγκλεισμό της σε άσυλα και ψυχιατρικές κλινικές απαραίτητο για να αποφευχθεί η αυτοκτονία της αλλά και η θεραπεία της.  Από πολύ νεαρή ηλικία έδειξε ιδιαίτερη κλίση στη γλυπτική και τα πρώτα της έργα χρονολογούνται ήδη στα 1876 ενώ αποτελούν κυρίως μικρές φιγούρες. Το 1879 η Κλοντέλ γνωρίζεται με τον γλύπτη Alfred Boucher, ο οποίος αναγνωρίζει το ταλέντο της και πείθει την οικογένεια της να ακολουθήσει μια ακαδημαϊκή εκπαίδευση. Μετά από περίπου τριάντα χρόνια εγκλεισμού σε ψυχιατρικές κλινικές, η Κλοντέλ πέθανε στις 19 Οκτωβρίου του 1943 και η σορός της βρίσκεται σήμερα στο κοιμητήριο του Monfavet.