15 + 1 διαχρονικά βιβλία ρωσικής λογοτεχνίας που αξίζει να διαβάσουμε (Β’ μέρος)

Τολστόι, Γκόγκολ, Πούσκιν, Ντοστογιέφσκι, Τουργκένιεφ, Μπουλγκάκοφ είναι μόνο ορισμένοι από αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε ως καρδιά και πυρήνα της σπουδαίας και εξαιρετικά ανθρώπινης ρωσικής λογοτεχνίας, μιας λογοτεχνίας που αφουγκράζεται τον παλμό μιας κοινωνίας που παλεύει μέσα στην φτώχεια, τα δεινά και την αξιοπρέπεια. Πρόκειται μόνο για ορισμένα από τα ονόματα που έχουν σφραγίσει με τα γραπτά τους την ιστορία της ρωσικής λογοτεχνίας. Στα κείμενά τους, ο αναγνώστης ανακαλύπτει το μεγαλείο των Ρώσων συγγραφέων και αναδεικνύεται η ιδιαιτερότητα της σκέψης τους και της γραφής τους, στα έργα τους διαβλέπουμε την συναισθηματική φόρτιση, την ψυχανάλυση των χαρακτήρων ανθρώπων που ρέπουν προς την παρανομία και την ανηθικότητα. Οι συγγραφείς, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο θα εκφράσουν την απαραίτητη προσέγγιση στα θεία ως το μόνο μέσο απελευθέρωσης και απενεχοποίησης της ένοχης ψυχής. Όλα αυτά τα ονόματα που μόλις αναφέρθηκαν μόνο τυχαία δεν είναι, πρόκειται για ισχυρές και εξέχουσες προσωπικότητες που έλαμψαν και άφησαν παρακαταθήκη, μοναδική κληρονομιά στις επερχόμενες γενιές.Περισσότερα

15 + 1 διαχρονικά βιβλία ρωσικής λογοτεχνίας που αξίζει να διαβάσουμε (Α’ μέρος)

Τολστόι, Γκόγκολ, Πούσκιν, Ντοστογιέφσκι, Τουργκένιεφ, Μπουλγκάκοφ είναι μόνο ορισμένοι από αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε ως καρδιά και πυρήνα της σπουδαίας και εξαιρετικά ανθρώπινης ρωσικής λογοτεχνίας, μιας λογοτεχνίας που αφουγκράζεται τον παλμό μιας κοινωνίας που παλεύει μέσα στην φτώχεια, τα δεινά και την αξιοπρέπεια. Πρόκειται μόνο για ορισμένα από τα ονόματα που έχουν σφραγίσει με τα γραπτά τους την ιστορία της ρωσικής λογοτεχνίας. Στα κείμενά τους, ο αναγνώστης ανακαλύπτει το μεγαλείο των Ρώσων συγγραφέων και αναδεικνύεται η ιδιαιτερότητα της σκέψης τους και της γραφής τους, στα έργα τους διαβλέπουμε την συναισθηματική φόρτιση, την ψυχανάλυση των χαρακτήρων ανθρώπων που ρέπουν προς την παρανομία και την ανηθικότητα. Οι συγγραφείς, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο θα εκφράσουν την απαραίτητη προσέγγιση στα θεία ως το μόνο μέσο απελευθέρωσης και απενεχοποίησης της ένοχης ψυχής. Όλα αυτά τα ονόματα που μόλις αναφέρθηκαν μόνο τυχαία δεν είναι, πρόκειται για ισχυρές και εξέχουσες προσωπικότητες που έλαμψαν και άφησαν παρακαταθήκη, μοναδική κληρονομιά στις επερχόμενες γενιές.Περισσότερα

Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι, Το ημερολόγιο του συγγραφέα Δ’ & Ε’ και Στ’ μέρος, Εκδόσεις Αρμός

Δύο ακόμα τόμοι με τα ημερολόγια του Ντοστογιέφσκι είναι και πάλι στα χέρια μας, αυτή την φορά σε χαρτόδετη μορφή για να εντρυφήσουμε και πάλι στην προσωπικότητα αυτού του επιφανούς συγγραφέα, δραματουργού και στοχαστή, ενός δημιουργού που επηρέασε πλήθος επίγονων συγγραφέων και του οποίου ο ρόλος στα γράμματα και τη διανόηση αποτέλεσε φάρο. Μέσα από τα ημερολόγια αυτά, μπορούμε και κατανοούμε καλύτερα την ψυχή του συγγραφέα, τις ανησυχίες, τις αγωνίες και τα άγχη του ενώ έχουμε τη δυνατότητα να αισθανθούμε τα βάρη που κουβαλούσε σε όλη τη ζωή του περιπλανώμενος ως πένης αγκαλιά με τη μόνη λύτρωσή του, την γραφή από την οποία άλλωστε αντλούσε και τις λίγες του χαρές. Τραγική μορφή της εποχής του, λοιδορήθηκε, αγνοήθηκε και τελικά πέθανε έχοντας όμως επιτελέσει την αποστολή του να μας μεταφέρει το πνεύμα της σκέψης του.Περισσότερα

Φιοντόρ Ντοστογιέβσκη, Ο Κροκόδειλος, Εκδόσεις Γκοβόστη

Ο Κροκόδειλος γραμμένος το 1865 είναι ένα πολύ αντιπροσωπευτικό δείγμα ενός καυστικού χρονογράφου Ντοστογιέφσκι μέσα από το οποίο ξεπηδάνε παραπομπές και συνδετικοί κρίκοι με τα μεγάλα του μυθιστορήματα που τον εδραίωσαν ως τον αφηγητή της ανθρώπινης ψυχής. Από τους πιο πολυδιαβασμένους αλλά παράλληλα και από τους πιο αμφιλεγόμενους ακόμα και σήμερα, σε αυτό το διήγημα προκαλεί τους σύγχρονούς του να αναλογισθούν τα σφάλματά τους, να συλλογισθούν τον ρόλο τους στην κοινωνία, να αποδράσουν από το ψέμα που κρύβεται μέσα τους και να δουν την διάφανη αλήθεια. Ιστορίες όπως αυτή είναι διδακτικές για την αλλοφροσύνη των ανθρώπων και την στενότητα του πνεύματός τους αλλά και λάβροι κατά των ανθρώπων που υπονόμευσαν τον ίδιο σε μία περίοδο πλούσιας παραγωγικής σκέψης από μέρους του.Περισσότερα

Νικολάι Γκόγκολ, Η μύτη, Εκδόσεις Ερατώ

«Ο Ν.Β. Γκόγκολ για πολύ καιρό δεν συμφωνούσε με την έκδοση αυτού του κωμικού έργου, όμως εμείς βρήκαμε σε αυτό τόσα πολλά απροσδόκητα, φανταστικά, εύθυμα και πρωτότυπα στοιχεία, ώστε τον πείσαμε να μας επιτρέψει να μοιραστούμε με τους αναγνώστες μας την ευχαρίστηση, που μας έδωσε το χειρόγραφό του». Αυτά αναφέρει ο δάσκαλος και προστάτης του Γκόγκολ, Αλεξαντρ Πούσκιν, στο επίμετρο του παρόντος διηγήματος, ενός διηγήματος που κινείται μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, φάρσας και αλήθειας, κωμωδίας και δράματος.Περισσότερα

Ένας δαιμονισμένος παίκτης μιας ταπεινής και καταφρονεμένης ζωής (Γράμμα στον Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι)

Ντοστογιέφσκι

Δεν πτοήθηκες από την εχθρικότητα των ανθρώπων και ψήλωσες μέσα σου το κερί της ψυχής σου που εκλιπαρούσε για διαφυγή μέσω της δημιουργίας, οδήγησες την καλλιτεχνική σου παρακαταθήκη στις κορυφές της οικουμενικότητας. Διανοητής και εκφραστής-μύστης των πιο μύχιων ανησυχιών σου μέσω της λογοτεχνίας και κατά προέκταση μέσω των λέξεων έδρασες στα “κρησφύγετα” που εσύ είχες επιλέξει να αποτελέσουν τα εργαστήρια επεξεργασίας της κρυφής σου αγωνίας. Αυτή η διακαής σου επιθυμία και λαχτάρα για ζωή μέσω της τέχνης σου είχε κυρίως δύσκολες στιγμές, περισσότερες λύπες και απογοητεύσεις παρά χαρές και ικανοποιήσεις. Περισσότερα

Nikolai Leskov, Σιδερένια θέληση, Εκδόσεις Ποταμός

Ο συγγραφέας της Λαίδης Μάκβεθ του Μτσενσκ Νικολάι Λεσκόφ ανήκει σε εκείνη την γενιά των κορυφαίων και επιφανών Ρώσων συγγραφέων και μπορεί και στέκεται επάξια ανάμεσα σε συγγραφείς που ταυτίζονται με την ιστορία της λογοτεχνίας όπως ο Τολστόι, ο Πούσκιν, ο Ντοστογιέφσκι. Και το δικό του διαμέτρημα δεν υπολείπεται σε τίποτα, είναι ένας αριστουργηματικός δεξιοτέχνης του λόγου μέσα από ιστορίες όπως αυτή που έχουμε την τύχη να διαβάζουμε εδώ μέσα από την εξαιρετική μετάφραση της Ελένης Μπακοπούλου που δίνει στην ελληνική μετάφραση τη ζωντάνια που χρειάζεται. Ο Λεσκόφ, με τον δικό του μοναδικό τρόπο και με έναν πολλές φορές αιχμηρό λόγο, αναδεικνύει αυτό που ο Ντοστογιέφσκι ονόμαζε ρωσική ψυχή. Επιστρατεύει μία αφηγηματική ορμή που παρασέρνει τα πάντα στο διάβα της και αφηγείται στον αναγνώστη την πάλη μεταξύ του Γερμανού και του Ρώσου σε μία μάχη που θυμίζει μαραθώνια μονομαχία σαν αυτή που περιέγραψε ο Τσέχοφ στο δικό του έργο.Περισσότερα

Φιοντόρ Μ. Ντοστογιέφσκι, Λόγος για τον Πούσκιν, Εκδόσεις Αρμός

Δεν θα ήταν καθόλου υπερβολή να μνημονεύσουμε τον Πούσκιν ως τον Άγιο της ρωσικής λογοτεχνίας, γιατί δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός πως ο Ντοστογιέφσκι, αυτός ο μέγας των μεγάλων, αφιερώνει ένα ολόκληρο βιβλίο στο όνομα αυτού του μοναδικού συγγραφέα. Η μεγάλη ρωσική σχολή, μέλος της οποίας είναι και ο Πούσκιν, μέσα στην δραματικότητα και την διδαχή της έχει την ικανότητα να κρατάει το ενδιαφέρον αμείωτο εις το διηνεκές, όταν διαφαίνεται στο προσκήνιο πως η τραγική φιγούρα του ανθρώπου είναι αυτή που συνθλίβεται από την μικροπρέπεια, την μικροψυχία και την ιδιοτέλεια μέσα στον όλεθρο του πολέμου μεταξύ του καλού και του κακού. Γιατί πάντα η λογοτεχνία που έχει ως επίκεντρο την αδύναμη ανθρώπινη ψυχή και προσπαθεί να την ξεψαχνίσει, είναι αυτή τελικά που θορυβεί την εποχή της και μένει στα ράφια της ιστορίας, όχι σκονισμένη αλλά καθαρή και κρυστάλλινη.Περισσότερα

Λέων Τολστόι, Το ζωντανό πτώμα, Εκδόσεις Βακχικόν

Πρόκειται για ένα από τα λίγα θεατρικά του μεγάλου Ρώσου συγγραφέα, ένα έργο όμως που και πάλι αποτυπώνει όλο τον κόσμο της σκέψης του, ένα θεατρικό που προσπαθήσει να αναλύσει την ανθρώπινη ψυχή, τις αδυναμίες της, την τρωτότητα και την ευθραυστότητα της ανθρώπινης ψυχής. Ο Τολστόι εισέδυσε και αυτός στα βαθιά νερά και εντρύφησε στον ψυχισμό των ηρώων του, εδώ πρόκειται μάλιστα για την εξιστόρηση μιας αληθινής ιστορίας την οποία καταθέτει στο χαρτί για να αναδείξει την πραγματικότητα και την αλήθεια της ίδιας της ζωής, αυτής που με τόσο ζήλο υπηρέτησε καθ’ όλη την διάρκεια του μακρού βίου του.Περισσότερα

Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Ο Ηλίθιος, Κάπα Εκδοτική

Ένα από τα κυριότερα έργα του Ντοστογιέφσκι είναι ο Ηλίθιος, ένα έργο που συμπυκνώνει τον ίδιο του τον εαυτό, την καλοσύνη του και το φιλότιμο, την ανθρωπιά και την προσφορά του σε αυτόν που είχε ανάγκη. Και όμως ο κόσμος γύρω του, το περιβάλλον του, εκτός από τον αδερφό του, δεν του φέρθηκαν δεόντως, ίσα ίσα τον απώθησαν σαν κάποιο παράσιτο, σα να ήταν ένας μωρός και ανόητος, ένας ρομαντικός που δεν είχε θέση σε αυτόν τον μάταιο κόσμο. Ο ίδιος βουτηγμένος στο ποτό, τον τζόγο αλλά και κυρίως το γράψιμο όπου έβρισκε καταφύγιο, υπήρξε μία μορφή ξεχωριστή των γραμμάτων, ένας φιλόσοφος του καιρού του που σήμερα αποτελεί σύμβολο για τον στοχαστικό του οίστρο.Περισσότερα