Χουάν Ρούλφο, Πέδρο Πάραμο, Εκδόσεις Πατάκη

Ο Φραντς Κάφκα στην Μεταμόρφωση περιγράφει έναν δεσποτικό και αυταρχικό πατέρα, την εικόνα του οποίου ο ήρωας αδυνατεί να απεμπολήσει καθώς τον έχει στοιχειώσει αυτή η πατρική μορφή η οποία τα πάντα καταδυναστεύει. Απέναντι στον σπασμένο του καθρέφτη και το ρημαγμένο του εγώ αντιπαλεύει ένα alter ego μήπως και σώσει αυτό καθαυτό το εγώ του. Έτσι, επιστρατεύει όλα εκείνα τα όπλα που θα τον καταστήσουν βράχο και όχι έρμαιο του εαυτού του έτοιμο να τον κατασπαράξουν οι αναμνήσεις και η τρομοκρατία της συνείδησής του που πυροβολείται συνεχώς από πυρά εσωτερικής φύσης και ενδοοικογενειακής τρομοκρατίας. Σε αυτή την λογική και με όρους αρχαίας ελληνικής τραγωδίας κινείται και πορεύεται και ο Χουάν Ρούλφο στο εκπληκτικό Πέδρο Πάραμο, όπου ο Γκρέγκορ του Κάφκα αντικαθίσταται από τον γιο Χουάν Πρεσιάδο και εδώ η δημόσια υπηρεσία είναι η Κομάλα, ο τόπος όπου είναι συνυφασμένος με την χαμένη πια μητρική μορφή.Περισσότερα

Elisabeth Gaskell, Η ιστορία της παραμάνας, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Ο  Γκυ ντε Μωπασάν, στο βιβλίο του ο Οξαποδώ, γράφει για την συνάντησή του με μια μορφή που αν την εικονοποιούσαμε θα είχε μάλλον την όψη του περίφημου πίνακα Η κραυγή του Νορβηγού ζωγράφου Έντβαρτ Μουνκ. Ο Γάλλος συγγραφέας στέκεται αντιμέτωπος με ένα περίεργο και αλλόκοτο ον το οποίο δυσκολεύεται να προσδιορίσει, ένα ον που τον στοιχειώνει σε κάθε έκφανση της καθημερινότητάς του. Μην ξεχνάμε επίσης το βιβλίο Φρανκενστάιν της Μαίρης Σέλλευ, φίλης του Λόρδου Βύρωνα, η οποία και ήταν ουσιαστικά από τις πρώτες γυναίκες που ασχολήθηκαν με την λογοτεχνία τρόμου. Η Ελίζαμπεθ Γκάσκελ, γνωστή από το μυθιστόρημά της Βορράς και Νότος, είναι μια σημαίνουσα μορφή των γραμμάτων εκείνης της εποχής και ζει σε μια εποχή έντονων διεργασιών στην κοινωνία στην οποία συμμετέχει και είναι μέρος της. Είναι εύλογο λοιπόν μέσα από την παρατήρηση των ανθρώπινων συμπεριφορών αλλά και μέσα από την ολοένα και αυξανόμενη μεταβολή των κοινωνικών καταστάσεων να προβληματίζεται έντονα και αυτό να το μετουσιώνει σε μια νουβέλα, η οποία είναι γεμάτη από απόκοσμες και παράξενες εικόνες, εισάγοντας νωρίς την έννοια της βίας και δη της ψυχολογικής.Περισσότερα

Έρνεστ Χέμινγουεϊ, η τελευταία συνέντευξη και άλλες συζητήσεις, Εκδόσεις Key books

Πρόκειται αδιαμφισβήτητα για τους πιο γοητευτικούς αλλά και πιο αμφιλεγόμενους συγγραφείς του 20ου αιώνα αλλά και όλων των εποχών. Μια ιδιαίτερη εκκεντρική προσωπικότητα, ένας παθιασμένος πότης και ένας άνθρωπος με πολλά ενδιαφέροντα, όπως για παράδειγμα μια από τις ιδιαίτερες ασχολίες του. Η σειρά βιβλίων με συνεντεύξεις των εκδόσεων Key Books που αφορούν σε σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο Χέμινγουεϊ, είναι μια πρώτης τάξεως αφορμή να τον ξανασυναντήσουμε, να ξαναμάθουμε για εκείνον και να συνομιλήσουμε νοερά με τον συγγραφέα του Γέρος και η θάλασσα. Το βιβλίο αυτό αφιερωμένο στον Έρνεστ Χέμινγουεϊ ρίχνει φως σε πιο μύχιες πλευρές του καθώς αποκαλύπτεται ο άνθρωπος πίσω από τον συγγραφέα και ο συγγραφέας πίσω από τον άνθρωπο. Μέσα από την τελευταία συνέντευξη που έδωσε αλλά και συζητήσεις με πρόσωπα του περιβάλλοντός του, γινόμαστε κοινωνοί μιας μεγαλοφυίας που έχει πει τα πιο παράξενα αποφθέγματα όπως για παράδειγμα το περίφημο Μερικές φορές, ένας έξυπνος άνθρωπος αναγκάζεται να μεθύσει, για να περάσει την ώρα του με ηλίθιους. Περισσότερα

Οκτάβια Ε. Μπάτλερ, Η παραβολή του σπορέα, Εκδόσεις Αίολος

Ζούμε σε μια περίοδο ιστορική, κοινωνική, πολιτική πολύ κρίσιμη και ιδιαίτερα επισφαλή με γεγονότα να συμβαίνουν με τρομακτική ταχύτητα ανά τον κόσμο, γεγονότα που επηρεάζουν άρδην τις ζωές μας σαν να περιμένουμε να έρθει η Δευτέρα παρουσία. Η Οκτάβια Μπάτλερ δεκαετίες πριν και με πνεύμα οξυδέρκειας έρχεται να ταράξει τα λογοτεχνικά νερά, με διαίσθηση σχεδόν μεταφυσική αλλά έχοντας βασιστεί πάνω στη μελέτη των κοινωνιών ήδη από τη δεκαετία του ’70 γράφει μια δυστοπική σειρά στην οποία περιγράφει τα μελλούμενα. Έχοντας κατά νου τα βιβλία του Όργουελ και σίγουρα του Άλντους Χάξλει αλλά και άλλων σημαινόντων συγγραφέων με τον ίδιο προσανατολισμό μας χαρίζει ένα μυθιστόρημα ιδιαίτερα σκληρό και ωμό αλλά παράλληλα τόσο αληθινό, βγαλμένο πραγματικά από τα σπλάχνα και τα άδυτα μιας αδυσώπητης πραγματικότητας. Η Μπάτλερ δεν είναι μια τυχαία συγγραφέας, αναδεικνύει τα τεκταινόμενα σε μια χώρα, τις ΗΠΑ, όπου το μέλλον ήδη γράφεται μέσα από το παρελθόν ενώ το παρόν διαμορφώνει το μέλλον πριν ακόμα υπάρξει. Είναι πραγματικά συγκλονιστικά τα όσα εκφράζει σε ένα μυθιστόρημα που είναι πολυδιάστατο και πολυπρισματικό, μια ελεγεία στην αβεβαιότητα και το παράλογο.Περισσότερα

Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Τα ψηλά βουνά, Εκδόσεις Ψυχογιός

Είναι βιβλία που έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους βαθιά μέσα στις καρδιές και στις ψυχές ολόκληρων γενιών, μικρών και μεγάλων, είναι βιβλία που έχουν εντυπωθεί και χαραχτεί στο μυαλό με ανεξίτηλο τρόπο διότι κομίζουν μηνύματα και διδαχές σαν να ήταν φιλοσοφικά δοκίμια. Βιβλία, σαν τα Ψηλά βουνά του Ζαχαρία Παπαντωνίου, με όλη την αμεσότητα και την αλήθεια που τα διακρίνει, έχουν κατοικήσει μέσα μας και μας συντροφεύουν με την απλότητα αλλά και με την διαχρονικότητά τους. Είναι δε βιβλία που τα αγαπάμε και τα λατρεύουμε, τα διαβάζουμε συνεχώς διότι μας ακουμπά ο συναισθηματικός τους κόσμος. Σε αυτό το βιβλίο, γραμμένο πίσω στο 1918, ο συγγραφέας ξεδιπλώνει όλη την αγάπη του για την φύση, σε μια εποχή όπου το ζήτημα οικολογία και προστασία του περιβάλλοντος δεν υπήρχε ως πρόβλημα όπως υπάρχει σήμερα. Σήμερα, ζούμε υπό το φόβο της κλιματικής αλλαγής και κρίσης καθώς τα προβλήματα από την υπερθέρμανση του πλανήτη είναι εδώ και μας ταλανίζουν με κάθε τρόπο. Καταστροφές, πλημμύρες, πυρκαγιές και άλλα φαινόμενα πλήττουν απροειδοποίητα και δίχως άλλο κάθε σημείο του πλανήτη και ο άνθρωπος μπροστά σε όλο αυτό το σκηνικό εμφανίζεται ολοένα και πιο απροετοίμαστος.Περισσότερα

Sergio Del Molino, Οι Γερμανοί, Εκδόσεις Ίκαρος

Η επιστήμη της Ιστορίας μας επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις και πολλά άγνωστα γεγονότα, τα οποία δεν γνωρίζουμε καλά ή και καθόλου σε σχέση με άλλα. Είναι τέτοια η ποικιλία των ιστορικών γεγονότων καθώς τόσο ευρύ το φάσμα της πληροφορίας που πολλές φορές ακόμα και οι ίδιοι οι ιστορικοί εκπλήσσονται. Μια τέτοια περίπτωση είναι η ιστορία των Γερμανών του Καμερούν, οι οποίοι βρήκαν καταφύγιο στην Ισπανία του Φράνκο κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο, μια πτυχή της ιστορίας η οποία είναι άγνωστη σε πολλούς. Αυτό λοιπόν που επιχειρεί ο συγγραφέας Σέρχιο ντελ Μολίνο είναι μέσα από την αφήγηση των επιγόνων της οικογένειας Σούστερ να μας παρουσιάσει τα στοιχεία από τους Γερμανούς του Καμερούν, οι οποίοι παραδόθηκαν στις ισπανικές αρχές και εγκαταστάθηκαν στην Θαραγόθα. Αυτή η εγκατάσταση έγινε μέσα στη δίνη του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, σε μια περίοδο όπου η Ισπανία παρέμενε ουδέτερη και δεν είχε ακόμα επελάσει η φρανκική κυριαρχία και μετέπειτα δικτατορία, καθώς μεσολάβησε δύο δεκαετίες μετά ο περίφημος και άκρως αιματηρός Ισπανικός εμφύλιος από το 1936 έως το 1939.Περισσότερα

Ralph Waldo Emerson, Φύση, Εκδόσεις Οξύ

Η σειρά Επίλεκτα των εκδόσεων Οξύ είναι μια κιβωτός πολιτισμού και γνώσης, κείμενα που αποτελούν οδηγό και εγχειρίδιο για μια καλύτερη ζωή μέσω της ανάγνωσης βιβλίων, τα οποία έχουν λόγο και ουσία ύπαρξης. Τα κείμενα αυτά αποτελούν μια παρακαταθήκη τόσο για εμάς που τα διαβάζουμε σήμερα ως αναγνώστες, όσο όμως και για τους αναγνώστες του μέλλοντος. Πρόκειται για βιβλία ξεχωριστά που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα κατηγοριών, όπως είναι η λογοτεχνία, η φιλοσοφία, η κοινωνιολογία, η πολιτική, η ιστορία, η αρχαία ελληνική γραμματεία. Είναι ευχής έργον να κυκλοφορούν τέτοια βιβλία που εμπλουτίζουν τις γνώσεις μας και μας προβληματίζουν ως προς την σύλληψη του κόσμου όπου ζούμε με οδηγό το παρελθόν, γιατί ένας κόσμος δίχως παρελθόν είναι ένας κόσμος αναμφίβολα δίχως μέλλον. Ο Ralph Waldo Emerson είναι ένας από εκείνους τους διανοητές και πνευματικούς ανθρώπους που έβαλε με τον δικό του τρόπο το λιθαράκι σε αυτό που ονομάζουμε σύγχρονη φιλοσοφία. Σε αυτό το δοκίμιο, ασχολείται με την φύση ως ένας υπερασπιστής της, σε μια εποχή κρίσιμη όπου η φύση βάλλεται πανταχόθεν και κινδυνεύει.Περισσότερα

Τόμας Μόλλεν, Darktown, Εκδόσεις Πόλις

Στην σύγχρονη κοινωνική σκηνή των ΗΠΑ παρατηρούμε καθημερινά, μέσω των ειδήσεων, ανταποκρίσεις για φυλετικές διακρίσεις των αστυνομικών αρχών εναντίον έγχρωμων συμπολιτών με την πρόφαση πως κάποια έκνομη ενέργεια έλαβε χώρα. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι αστυνομικοί παραβαίνουν τα ίδια τους τα όρια και εκδηλώνουν αφόρητη αγριότητα, ξεπερνούν τις εντολές και φέρονται εξαιρετικά βάναυσα σε πολίτες έγχρωμους. Μόλις πριν λίγες μέρες, ένας ποδηλάτης έγχρωμος πέρασε με κόκκινο τον φωτεινό σηματοδότη και του ασκήθηκε από λευκούς αστυνομικούς αδικαιολόγητη βία σε σημείο που να απορεί κανείς για το αν οι ΗΠΑ έχουν πραγματικά ξεπεράσει τα όσα άφησε πίσω του ο εμφύλιος πριν από σχεδόν 150 χρόνια. Στις ΗΠΑ επικρατεί ακόμα αυτός ο άγραφος νόμος πως οι λευκοί υπερέχουν έναντι των έγχρωμων, μια λογική παράλογη, μια κατάσταση που τείνει να γίνει κανονικότητα σε μια χώρα πληγωμένη από τα ίδια της τα βιώματα. Το μυθιστόρημα του Μόλλεν αυτά αφηγείται σε μια πόλη, το Νταρκτάουν, όπου τίποτα δεν πάει καλά και η ανορθολογικότητα αγγίζει το κόκκινο με θύματα τους ανθρώπους της.Περισσότερα

Ένας οδηγός για αρχάριους: Λεξικό λογοτεχνικών όρων του M. H. Abrams, Εκδόσεις Πατάκη

Το Λεξικό λογοτεχνικών όρων του M. H. Abrams, πρόκειται για ένα βιβλίο βάσης και αναφοράς σχετικά με το σύνολο σχεδόν των λογοτεχνικών σπουδών (φιλολογία, ιστορία, κριτική και θεωρία της λογοτεχνίας), αλλά και συναφών επιστημονικών πεδίων και θεωριών που συνομιλούν ευρέως, ποικιλοτρόπως και ανοικτά με το πεδίο της λογοτεχνίας, όπως η γλωσσολογία, φιλοσοφία, η ψυχανάλυση και η ψυχολογία κλπ.Περισσότερα

Προφανώς και ζει η Anne Sexton (Anne Sexton, Ποιήματα, εκδόσεις Printa)

Η ποίηση της Anne Sexton είναι από μόνη της απερίγραπτη και αντίθετο της ρηχότητας. Δεν χρειάζεται σχόλια και διευκρινήσεις. Ποίηση – όπως άλλωστε είναι παγκοίνως γνωστό – εξομολογητική, σχολαστική ως προς την αναλυτικότητα της διάθεσης, κριτική ως προς τη δυσφορία του πολιτισμού μας, αναζητητική ως προς τα εξωτερικά – μεταφυσικά – ερεθίσματα, συγκρουσιακή πότε με τον ίδιο της εαυτό όσο και με ό,τι τον περιβάλλει, φανερά – αλλά όχι κατεστημένα – βιωματική, ποίηση του τραύματος και σίγουρα, πρόκειται για μια ποίηση που δε δύναται να διευκολύνει, να ξεκουράσει και να ψυχαγωγήσει τον αναγνώστη, εκτός κι αν αυτά μπορούν να εννοηθούν και να πραγματωθούν εντός του κλίματος μιας φυσικά οργανωμένης και άγρυπνης παρέκκλισης. Ωστόσο, θα ήθελα να πω ορισμένα πράγματα γι’ αυτή τη σημαντική ποιήτρια έχοντας πάντα στο νου την παρατήρηση αυτή.Περισσότερα

Percival Everett, James, Εκδόσεις Ψυχογιός

Πριν από κάποια χρόνια είχε προβληθεί στις κινηματογραφικές αίθουσες η περίφημη ταινία Δώδεκα χρόνια σκλάβος βασισμένη σε βιβλίο το οποίο αφηγείται την αληθινή ζωή του Σόλομον Νόρθαπ, ενός βιολιστή μετέπειτα σκλάβου. Η ιστορία των σκλάβων στην Βόρεια Αμερική είναι πολύ πικρή και σκληρή για τις συνθήκες διαβίωσης σε μια χώρα όπου οι λευκοί κατείχαν και κατέχουν ακόμα, σε πολύ μικρότερο βαθμό βέβαια σε σχέση με το παρελθόν, το αποκλειστικό προνόμιο της ελευθερίας και των δικαιωμάτων ενώ οι έγχρωμοι πολίτες της χώρας ταλαιπωρούνται και βασανίζονται για το γεγονός πως γεννήθηκαν έγχρωμοι. Το κόστος αυτής της διαμάχης έχει πληρωθεί πολλές φορές με δολοφονίες, εγκληματικές ενέργειες παντός τύπου και το βιβλίο του Έβερετ έρχεται απλώς να επιβεβαιώσει όλα τα παραπάνω για μια χώρα που μέχρι και σήμερα δεν έχει καταφέρει να λύσει αυτά τα ενδοφυλετικά προβλήματα. Οι αλήθειες του μυθιστορήματος είναι απόλυτα πραγματικές και ο πρωταγωνιστής περνά τα πάνδεινα για να καταφέρει να βρει την ανεξαρτησία του και τον πολυπόθητο διάδρομο της ελευθερίας μέσα όμως από δοκιμασίες που μπορεί να του κοστίσουν την ίδια του τη ζωή.Περισσότερα

Τομά Σλεσσέρ, Τα μάτια της Μόνα, Εκδόσεις Πατάκη

Ο πασίγνωστος σε όλους Πάμπλο Πικάσο είχε δηλώσει κάποτε το εξής: “Η τέχνη ξεσκονίζει από την ψυχή μας την σκόνη της καθημερινότητας”. Πόσες φορές τυχαίνει να βρισκόμαστε ενώπιον ενός έργου τέχνης σε κάποιο μουσείο ή ενώπιον ενός κτιρίου και να θαυμάζουμε και στις δύο περιπτώσεις το μεγαλείο της δημιουργίας και μένουμε άφωνοι με αυτό; Ενδόμυχα, αυτόματα, ακούσια και παράλληλα επιτελείται ένα μεγάλο έργο για το άτομό μας ή τελοσπάντων λειτουργεί μέσα μας η ευχάριστη διαδικασία νηνεμίας της ψυχής μας. Και αυτό γιατί στην θέαση έργων τέχνης ή αντικειμένων που άφησαν ιστορία και χάραξαν ανεξίτηλα την ιστορία της τέχνης και και άρα την ιστορία του ανθρώπου και των θεσπέσιων επιτευγμάτων του, εμείς γαληνεύουμε και θεραπευόμαστε χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε συνειδητά. Αυτή είναι και η πρόθεση του συγγραφέα και Ιστορικού τέχνης Τομά Σλεσσέρ, ο οποίος με αφορμή την τέχνη ωθεί τον αναγνώστη να ξεχαστεί για λίγο από την καθημερινότητα και να εξαγνιστεί μέσω των έργων τα οποία και παραθέτει.Περισσότερα