Peter Singer, Απελευθέρωση των ζώων, Εκδόσεις Οκτάνα

Αυτό δεν είναι ένα βιβλίο που θα ευχαριστήσει τον αναγνώστη, είναι ένα βιβλίο που έχει σκοπό και αποστολή να τον προβληματίσει. Πρόκειται για μια ομολογία ευθύνης για όλες τις κοινωνίες και για τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφερόμαστε στα ζώα και στα μη ανθρώπινα όντα γενικότερα. Ο συγγραφέας είχε πρωτοεκδώσει το βιβλίο αυτό πριν ακριβώς πενήντα χρόνια, τότε όμως ο κόσμος και γενικότερα το κοινό δεν ήταν προετοιμασμένος για όσα περιγράφονται εδώ, δεν ήθελε καν να τα αποδεχτεί. Ο Peter Singer ξεδιπλώνει το φάσμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων κυρίως σε σχέση με ότι έχει να κάνει με τις διατροφικές μας συνήθειες, την απληστία κατά βάση του ανθρώπου, αυτή την αδηφάγο διάθεση να κακοποιεί και να καταστρέφει ό,τι είναι γύρω του και κυρίως να εκμεταλλεύεται δίχως να σκέφτεται τις συνέπειες των πράξεών του. Καταναλώνουμε περισσότερα από αυτά που όντως χρειαζόμαστε, βασανίζουμε ζώα χωρίς φειδώ και χωρίς δισταγμό, κατακρεουργούμε κάθε τι έμβιο αρκεί να ικανοποιεί τις ορέξεις μας και το εγώ μας. Είμαστε λοιπόν εν συνόλω μια κοινωνία υπόλογη και ανεύθυνη, μια κοινωνία που αισθάνεται πως της χρωστάνε και δεν έχει καμία ενσυναίσθηση για το κακό που προκαλεί σε κάθε τι μη ανθρώπινο. Αυτό βέβαια είναι μια αντίληψη και μια πρακτική που δεν ξεκίνησε χθες αλλά χρονολογείται αιώνες πίσω. 

Ένας κόσμος καθηλωμένος σε διατροφικές συνήθειες που οδηγούν τα μη ανθρώπινα όντα σε αιώνιο πόνο

Τα όσα διαβάζουμε σε αυτό το βιβλίο οφείλουν σίγουρα να μας προβληματίσουν, να αλλάξουμε στάση ζωής, να καταστούμε πιο υπεύθυνοι και να αντιληφθούμε πως τα ζώα νιώθουν πόνο, θλίψη, άγχος, λύπη και όλα αυτά τα θλιβερά συναισθήματα που τους προκαλούμε με μοναδικό στόχο να τα σκοτώσουμε και να τα καταναλώσουμε. Οφείλουμε να κατανοήσουμε καλά πως δεν είμαστε ανώτεροι κανενός άλλου είδους ζώου, είτε αυτό λέγεται ποντίκι, είτε αλεπού, είτε γουρούνι, είτε πίθηκος για να αναφέρω μόνο ορισμένα από τα ζώα που υποφέρουν από τον άνθρωπο. Πειράματα επί πειραμάτων για έρευνες καλλυντικών και άλλων προϊόντων, σφαγές με οδυνηρό τρόπο και χωρίς αναισθησία, ηλεκτροσόκ και ό,τι άλλο δεν μπορεί να φανταστεί ο αναγνώστης λαμβάνει χώρα στις κάθε είδους βιομηχανικές μονάδες κτηνοτροφίας ή ιχθυοτροφίας, αυτά και άλλα πολλά καταγράφονται εδώ. Τα παραδείγματα διαδέχονται το ένα το άλλο στο βιβλίο με τέτοια ταχύτητα που ο αναγνώστης σίγουρα θα νιώσει ένοχος στο τέλος ακόμα και αν δεν έχει πειράξει ούτε κουνούπι στη ζωή του. Ουσιαστικά, είμαστε ένοχοι όχι για όσα κάνουμε αλλά για όσα δεν κάνουμε και αυτό το βιβλίο είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να αναλάβουμε δράση ο καθένας από μόνος του αλλά και συλλογικά. 

Γενικότερα, η αλήθεια είναι πως έχουν γίνει βήματα ώστε να μην δημιουργούμε τέτοιες άθλιες συνθήκες διαβίωσης και αιχμαλωσίας στα ζώα, ειδικά τα λεγόμενα παραγωγικά αλλά και πάλι μένει να γίνουν πολλά ακόμα για να λέμε ότι φτάσαμε στο επίπεδο να μην ντρεπόμαστε για το ότι φέραμε τον πλανήτη σε αυτό το σημείο. Ο συγγραφέας σε κάποιο από τα πολλά σημεία του βιβλίου αναφέρει χαρακτηριστικά τα εξής, τα οποία αποκαλύπτουν και το εύρος της εγκληματικής δράσης των ανθρώπων: «Η χοιρομητέρα πρέπει να λογίζεται και να αντιμετωπίζεται ως ένα πολύτιμο τμήμα μιας μηχανής που το έργο της είναι να βγάζει γουρουνάκια, σαν να είμαι μια μηχανή που παράγει λουκάνικα. Τάδε έφη κορυφαίος διευθυντής της Wall’s Meat Company την εποχή που λάμβανε χώρα η εντατικοποίηση της χοιροτροφίας. Με τη σειρά του αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας ενθάρρυνε τους παραγωγούς να αντιμετωπίζουν τις χοιρομητέρες ως «παραγωγικές μονάδες γουρουνιών». Ο κυνισμός και η απάθεια είναι έκδηλα, από ανθρώπους που κινούν τα νήματα μεγάλων εταιρειών και εμείς οι καταναλωτές πολλές φορές υπεύθυνοι που δεν αντιδρούμε μαζικά. Υπάρχουν ευτυχώς οργανώσεις και χώρες που έχουν νομοθετήσει σχετικά με την ευζωία των ζώων, ωστόσο είναι φωνή βοώντος εν τη ερήμω, αν αναλογιστούμε πόσα εκατομμύρια πτηνά θανατώνονται για να παραχθεί το φουά γκρα ή πόσα δισεκατομμύρια ψάρια πεθαίνουν από ασφυξία, δύο τρανταχτά παραδείγματα του ανθρώπινου εγωισμού.

Ζούμε δίχως αμφιβολία σε δύσκολες εποχές κλιματικής κρίσης και αλλαγής λόγω των δικών μας αλόγιστων ανθρώπινων δραστηριοτήτων και αθέμιτων πρακτικών που οδηγούν σε αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Η κατανάλωση ζωικών προϊόντων είναι μια από τις αιτίες υπερθέρμανσης του πλανήτη και ο συγγραφέας επεξηγεί εκτενώς το γιατί συμβαίνει αυτό και γιατί ο προσανατολισμός μας στην κατανάλωση περισσότερων φυτικών προϊόντων θα ήταν μια κάποια λύση για να θυμηθούμε και τον Καβάφη. Μην ξεχνάμε πως πέρα από τις επονείδιστες δραστηριότητες στον τομέα της παραγωγής ανεξέλεγκτων ποσοτήτων κρέατος από ζώα που σφάζονται το ένα μετά το άλλο τόνοι πλαστικού συσσωρεύονται καθημερινά στις θάλασσες μας, ψάρια πνίγονται από σακούλες που επιπλέουν στο βυθό, χελώνες βρίσκουν φρικτό θάνατο από δίχτυα ή πετονιές τυλιγμένες γύρω από το λαιμό τους και δεν της αφήνουν να αναπνεύσουν. Δυστυχώς, τα παραδείγματα ανά την παγκόσμια επικράτεια είναι πάρα πολλά. Πριν κάποια χρόνια μάλιστα στην Αλόννησο, η γνωστή φώκια, ο Κωστής, βρήκε τραγικό θάνατο από ψαροντούφεκο, ένα από τα πολλά συμβάντα κακοποίησης ζώων ανά την ελληνική μόνο επικράτεια.

Πέρα από αυτά τα τραγικά συμβάντα, σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο, η έννοια περιβαλλοντική συνείδηση απουσιάζει για διάφορους λόγους και επιπλέον η διαχείριση των απορριμμάτων σε πολλές από αυτές τις χώρες όπως η δική μας δεν έχει ακόμα λυθεί. Αν κοιτάξουμε σε άλλες ηπείρους λιγότερο ανεπτυγμένες και σε χώρες που δεν έχουν ακόμα επιστρατεύσει την πολύ σημαντική λύση της ανακύκλωσης πλαστικών και άλλων συσκευασιών ή τον ενάλιο καθαρισμό, το πρόβλημα είναι εξαιρετικά οξυμένο, είναι ένα πρόβλημα που απειλεί τα ζώα και τον ίδιο τον άνθρωπο και που οφείλει επειγόντως να μας προβληματίσει και να μας κινητοποιήσει όλους μαζί και καθέναν ξεχωριστά στην καθημερινότητά μας. Είμαστε υπεύθυνοι όλοι, το κράτος, οι πολίτες, οι επιχειρήσεις, οι οργανώσεις και έχουμε σοβαρούς λόγους  Ο καθένας μπορεί να επιφέρει την αλλαγή αρκεί να λάβει σοβαρά υπόψιν του το κακό που μπορεί να δημιουργεί εκούσια ή ακούσια, η αλλαγή οφείλει να γίνει διότι κάθε ζωή αξίζει.

«Ο χωρισμός των μοσχαριών από τις μητέρες τους αμέσως μετά τη γέννα είναι βάναυσος, και η μετέπειτα απομόνωσή τους για εβδομάδες κάνει την κατάσταση ακόμα χειρότερη. Η διατήρηση του ωχρού χρώματος στη σάρκα καθώς τα μοσχάρια φτάνουν στην ηλικία που θα έτρωγαν χόρτα τα στερεί τον σίδηρο, βάζοντας την υγεία τους σε κίνδυνο […]»