Γιατί φιλοσοφούμε;

Συγγραφέας: LYOTARD, JEAN-FRANCOIS
Εκδότης:ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΛΕΘΡΟΝ
Χρονολογία έκδοσης:2020
Δημιουργός/Συγγραφέας (Ελληνικά):ΛΙΟΤΑΡ, ΖΑΝ-ΦΡΑΝΣΟΥΑ
Κατηγορία: ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

“Με την κανονική σειρά παρουσίασης, [στο βιβλίο] η επεξεργασία της ερώτησης “γιατί φιλοσοφούμε” εκτυλίσσεται ως εξής: η αιτία για την οποία φιλοσοφούμε είναι ότι επιθυμούμε, και ότι η επιθυμία επιτείνεται ανακρίνοντας εαυτήν ως προς την ίδια της την κίνηση. Η αιτία του φιλοσοφικού στοχασμού είναι ότι η ενότητα έχει απολεσθεί, όχι μέσα από μια αρχαιόθεν εξαφάνιση που θα μας είχε κάνει να λησμονήσουμε ως και την ύπαρξή της, αλλά μέσα από την ανέλιξη μιας ιστορίας όπου η συνταύτιση πραγματικότητας και νοήματος συνεχώς διαφεύγει και πάλι ξανά επιχειρείται για να απολεσθεί εκ νέου. Είναι ωστόσο γεγονός ότι δεν θα φιλοσοφούσαμε αν δεν μιλούσαμε, και δεν θα μιλούσαμε αν δεν είχαμε τίποτα να πούμε, αν η σιωπή του κόσμου καταδίκαζε τον λόγο να παραμιλάει ασυνάρτητα, ή αν ένας λόγος έμμονος στον κόσμο είχε ήδη πει τα πάντα, και οι λέξεις δεν είχαν άλλον προορισμό πέραν του να τον αναπαράγουν”. (Corinne Enaudeau, Απόσπασμα από την Εισαγωγή)
“Μπορείτε να μεταμορφώσετε τον κόσμο μόνο ακούγοντάς τον, και η φιλοσοφία μπορεί να μοιάζει παλιομοδίτικο μπιμπελό, διασκέδαση για να περνάει την ώρα της μια δεσποινίς καλής οικογένειας […], μπορεί να είναι όλα αυτά και έτσι είναι πράγματι· παραμένει ωστόσο γεγονός ότι επίσης είναι ή μπορεί να είναι εκείνη η στιγμή όπου η επιθυμία που υπάρχει μέσα στην πραγματικότητα έρχεται στον εαυτό της, όπου η έλλειψη από την οποία υποφέρουμε, ως άτομα ή ως συλλογικές οντότητες, αυτή η έλλειψη λέει το όνομά της και λέγοντάς το μεταμορφώνεται.[…]
Ιδού, λοιπόν, γιατί φιλοσοφούμε: επειδή υπάρχει η επιθυμία, επειδή υπάρχει απουσία μέσα στην παρουσία, κάτι νεκρό μέσα στο ζωντανό· και επίσης επειδή υπάρχει η εξουσία μας που δεν είναι ακόμη εξουσία· και επίσης επειδή υπάρχει η αλλοτρίωση, η απώλεια αυτού που νομίζαμε κεκτημένο και η απόσταση ανάμεσα στην πράξη και το πράττειν, ανάμεσα στον λόγο και το λέγειν· και, τέλος, επειδή δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από την επιθυμία να πιστοποιούμε την παρουσία της έλλειψης μέσω του λόγου μας. Αλήθεια, πώς να μη φιλοσοφούμε;” (J.-F. Lyotard)