Το Μεφίστο είναι ένα σκοτεινό και ομιχλώδες μυθιστόρημα, είναι μία καταβύθιση από μέρους του συγγραφέα σε όσα ο ίδιος βίωσε κατά την κρίσιμη περίοδο της επικράτησης της δικτατορίας του Γ’ Ράιχ. Είναι η αντανάκλαση ενός κόσμου κλεισμένου και αποκλεισμένου από μία ομάδα, μια συμμορία ανθρώπων που εξευτελίζουν, εκμεταλλεύονται και χειραγωγούν την ανθρώπινη υπόσταση. Το δράμα που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του αναγνώστη είναι μία παράσταση κωμικοτραγική με χαρακτηριστικά τέρατος, ένας θίασος στον οποίο δεν παίρνουν μέρος μόνο οι ηθοποιοί όπως ο Χέφγκεν, αλλά κυρίως οι ίδιοι οι οργανωτές που κινούν τα νήματα του όλου θεάματος, δηλαδή η χιτλερική προπαγάνδα. Πίσω από τη μάσκα κρύβεται ένας άνθρωπος που χωρίς να το κατανοεί υπηρετεί τον σκοπό μιας ολόκληρης κυβέρνησης – αν μπορεί κανείς να την ονομάσει κυβέρνηση γιατί δεν είναι δημοκρατική ως προς την λειτουργία της – και υποσκάπτει την ίδια του την ελευθερία.
Ο Κλάους Μαν, αυτός ο συγγραφέας φαινόμενο που φεύγει τόσο νωρίς από τη ζωή έχοντας γοητευτεί και μαγευτεί από τον ιδέα του θανάτου που τον γυρόφερνε, γράφει αυτό το βιβλίο εν μέσω συνταρακτικών συμβάντων με το Τρίτο Ράιχ να απειλεί όλο και περισσότερο τις ελευθερίες και την αξιοπρέπεια των ανθρώπων. Τα παρασκήνια και οι υπόγειες στοές του επικίνδυνου και ολέθριου για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και συνείδηση ναζιστικού καθεστώτος είναι το κύριο θέμα του χρησιμοποιώντας για επένδυση το πρόσωπο ενός ηθοποιού σαν να θέλει να μας μεταδώσει το μήνυμα πως όλο αυτό το σκηνικό που παίζεται εντός και εκτός θεατρικής αίθουσας είναι μία κακογουστιά, ένα θλιβερό και απωθητικό θέαμα που δυστυχώς όμως δεν τελειώνει. Και αν η παράσταση του Χέφγκεν που υποδύεται τον Μεφίστο είναι μόνο για λίγο έξω η χιτλερική παρωδία μόλις ξεκίνησε και θα παίζεται για πολύ.
